Ethica
Aristoteles
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Historische Uitgeverij, cop. 2004 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : FILOSOFIE : 153.2 ARIS |
31/12/2004
De Griekse filosoof Aristoteles (384-322 v.C.), die vrijwel alle gebieden van de wetenschap bestudeerde, schreef ook over de retoriek. Zijn indeling in drie genres (politieke, rechterlijke en gelegenheidstoespraken) is gangbaar gebleven. Dat is ook zo voor de taken die hij de redenaar toekent: het vinden van overtuigingsmateriaal, de verwoording ervan en de opbouw van het betoog (maar hieraan werden later nog het onthouden en de voordracht toegevoegd). Bij de overtuigingsmiddelen verschuift hij het zwaartepunt van het opwekken van gevoelens (pathos) naar de redenering (logos) en het karakter (êthos) van de spreker, die als geloofwaardig moet overkomen. Bij de redenering stelt hij het 'enthymeem' (een verkort syllogisme) centraal, en hij geeft een massa 'topoi' waar voor de redeneringen inspiratie te vinden is.
Aristoteles geeft uitvoerig analytische beschouwingen bij reeksen elementen die voor een redenaar belangrijk zijn. Zo behandelt hij (voor de politieke rede) elementen die bijdragen tot het geluk van de burgers en (voor de rechterlijke) beweegredenen die tot onrecht kunnen aanzetten en externe overtuigingsmiddelen. Andere reeksen zijn de gevoelens die de spreker bij het gehoor kan oproepen, criteria waaraan het taalgebruik moet beantwoorden, 'topoi' voor het ontwikkelen van 'enthymemen'. Regelmatig illustreert hij zijn beschouwingen met citaten (vooral uit de tragedies) en met historische situaties, en soms verwijst hij naar andere werken van zijn hand. Herhaaldelijk geeft hij blijk van een grondige psychologische kennis en een scherp diakritische en logische geest. Die logica ontbreekt echter in de globale structuur van de Retorica: Aristoteles blijkt de inhoud in verschillende periodes opgetekend te hebben, en het geheel kreeg vermoedelijk pas in 30 v.C. de vorm waarin het overgeleverd werd.
De vertaling van Marc Huys leest vlot. In een inleiding situeert hij het werk in de historische traditie en in het oeuvre van de filosoof, en hij vermeldt er ook interessante details over de nawerking. In voetnoten geeft hij bronvermeldingen, verwijzingen naar parallelle passages, de genuanceerde betekenis van vertaalde Griekse woorden. Naast de uitgebreide bibliografie zijn er afzonderlijke registers van begrippen (met enkel verwijzingen naar de tekst) en namen (met verklaring en verwijzingen). Belangrijk is het glossarium waarin 24 begrippen (waaronder 'topos' en 'enthumêma') uitvoerig verklaard worden; waar ze in de tekst vertaald zijn, worden hun Griekse equivalenten in de marge vermeld. Dit degelijke werk van Huys verdient ten volle de goed verzorgde uitgave (met hardecover en leeslint) die typisch is voor de reeks. [Jef Ector]
Prof.dr. E.A. Hemelrijk
In de reeks "Aristoteles in Nederlandse vertaling" van de Historische Uitgeverij is de "Retorica" verschenen. Dit werk van de beroemde Griekse filosoof (384-322 voor Chr.) over de welsprekendheid valt in drie gedeelten uiteen: in het eerste behandelt hij de beginselen van de retorica en de drie typen toespraken (toespraken voor de volksvergadering, voor de rechtbank en gelegenheidstoespraken); in het tweede gedeelte de verschillende emoties (angst, boosheid, medelijden etc.) en hoe ze opgewekt kunnen worden, en in het derde gedeelte vorm en taalgebruik. Dit belangrijke werk is nog steeds zeer actueel en Aristoteles' beschrijvingen van de emoties zijn goed navoelbaar. Het is echter een moeilijk werk en de vertaling en inleiding doen (met uitzondering van de noten, een verklarend glossarium en twee registers) weinig concessies aan de niet-ingevoerde lezer. Verzorgde uitgave.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.