Ethica
Aristoteles
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Historische Uitgeverij, cop. 2000 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : FILOSOFIE : 153.2 ARIS |
31/12/2001
Aristoteles, leerling van Plato en stichter van een eigen filosofische school, schreef over taalkunde, logica, fysica, metafysica en biologie. Rein Ferwerda vertaalde voor deze publicatie Over dieren de werken Lichaamsdelen van dieren, Beweging bij dieren en Voortbeweging bij dieren (maar Aristoteles schreef nog andere werken over dieren).
Uiteraard geeft Aristoteles hier nog veel onjuiste informatie over de dieren, waaronder hij ook de mens rekent. Zo beweert hij dat de ademhaling dient om af te koelen, dat het voedsel in de maag als in een oven gestoofd wordt en zelfs dat een man meer tanden heeft dan een vrouw. Het is opvallend en soms grappig hoe hij alles probeert te verklaren: waarom dieren met een groot hart dapperder zijn, waarom bloed zonder vezels niet stolt, waarom hetzelfde lichaamsdeel zowel voor de uitscheiding als voor de paring dient. Bij zijn uitleg maakt hij gebruik van theorieën die hij op andere vakgebieden verkondigde: hij heeft het over de "onbewogen Beweger" (god) en ziet de beweging als de conclusie van twee premissen (syllogisme). Bij zijn uitleg betrekt hij graag vergelijkingen met ambachten.
In de eerste hoofdstukken van het eerste boek licht hij zijn methode toe. Daar vraagt hij zich af of hij de afzonderlijke diersoorten afzonderlijk moet behandelen, ofwel eerst de kenmerken moet geven die ze gemeenschappelijk hebben. Verder onderscheidt hij de materiële oorzaak (waaruit iets ontstaat) en de teleologische (ter wille waarvan iets ontstaat); volgens hem handelt de natuur altijd doelgericht. Hij gaat zowel inductief als deductief te werk en hij argumenteert met vroegere filosofen als Plato en Empedocles. Regelmatig last hij korte theoretische uiteenzettingen in (zoals over de vijf betekenissen van warmte).
Dit werk is interessant omdat het boeiende (weliswaar achterhaalde) realia over mens en dier geeft, maar vooral omdat ze zo beredeneerd en logisch gepresenteerd worden. Ferwerda heeft deze toch niet zo eenvoudige teksten bijzonder helder vertaald. Bij de talrijke, moeilijk weer te geven vaktermen geeft hij in de marge de oorspronkelijke Griekse woorden, die hij dan in een glossarium uitvoerig belicht. Verder zijn er nog de uitvoerige registers (van zaken en begrippen, van dieren, van personen) en een bibliografie. Zoals het eerste deel van de Aristoteles-vertaling (Ethica) is ook dit tweede deel bijzonder verzorgd. [Jef Ector]
Dr. R.Th. v.d. Paardt
In de serie Aristoteles-vertalingen van de Historische Uitgeverij verscheen na de 'Ethica' nu een tweede deel: 'Over dieren', een serie van drie kleinere traktaten van de grote Griekse geleerde uit de vierde eeuw voor Chr. Het zijn biologische verhandelingen, waarvan het grootste de delen van dieren behandelt en de andere twee over beweging van dieren gaat. Opvallend is hoe systematisch Aristoteles te werk gaat; geen wonder dat zijn vondsten en bevindingen eeuwenlang onaantastbaar bleken, zoals ook de inleiding vermeldt. De vertaling van de classicus Rein Ferwerda is uitstekend. Een groot hulpmiddel zijn de diverse registers en een glossarium van Griekse begrippen. Het boek is voorbeeldig uitgegeven.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.