Poëtica
Aristoteles
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Contact, 2008 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : GERB |
31/12/2009
De bundel Vriendinnen van Piet Gerbrandy is een groot raadsel. Een bundel vol vraagtekens en woordlabyrinten. Een zoektocht naar talige liefde in een mythisch landschap. Wie zijn de vriendinnen met ronkende mythische namen? Je spoort mee met Skylla, Chloris, Gyrinno, Dindymene, Kinara, Phoine... Je wentelt je in hun krolse armen, je omhelst hun kirrende lach en warme aard. Om sommige namen te situeren heb je ? als mytheleek ? wel heel wat opzoekingswerk nodig. Een verklarende woorden- en namenlijst was hier misschien aangewezen...
De lectuur van deze bundel is bezwerend: het rukt en het zindert, het welkt en het teert, het dramt en het loutert, het fulmineert en het countert... Ja, de kritische lezer wordt onvermijdelijk aangestoken door deze plastische, barokke taalcapriolen. De gedichten zitten overvol met taalvondsten en klankresonantie, maar ook met duistere gedachten. De dichter schrijft zelf ergens: "De woorden moeten dood om nieuw te worden." En daar lijkt het sterk op. Gerbrandy doet de taal geweld aan; hij demonteert en kneedt, hij speelt en ontleedt de taal tot een aaibaar geheel; het gedicht als een geornamenteerde totem van zin en onzin: "Domlokkig roemrijk plein waar gulzig puilen beste / lenden bieren schuimen solide om tuiltjes narcissen en tulpen."
Gerbrandy is classicus en academicus en dat merk je natuurlijk aan zijn erudiete schriftuur. Hij speelt hier een ingenieus spel met de mythologie, waar je als modale lezer soms weinig vat op krijgt. Toch kan je je ook belangeloos laten meedrijven op deze taalbrij die je genadig overspoelt: "U bent niet gek maar achter alle kleppen lenzen loeren // Uw ruisoor is van dwergchips de smidse die wat u hoort / onverwijld aan dossiers in cipresgroene slaapsteden doorseint. / Die foute woorden tellen. In rubrieken opslaan. En bewerken. // Uw kachel ademt vuur dat vinken doodt. Uw dakpan / is afgekleed met spiekpegels. Gepoetste kranen druppen / chloor cholera brandschone propaganda."
Merkwaardig zijn de prozaïsche stukken met enigmatische titels die tussen de cycli gedichten staan: 'Zeewind in een pijnboom', 'Ongemaakt worden' en 'Morgenzondeur'. Dit is Beckettiaans, vrij abstract proza dat irriteert en fascineert. Het zijn een soort litanieën of traktaten van een schrijver met een missie, die zich engageert om de taal "uit te dragen". Gerbrandy vindt dat een gedicht moet aanzetten tot actie. De dichter heeft een maatschappelijke taak. Deze gedichten zijn geen "suffe monologen over niets".
Uit deze "bedenkelijke" teksten onthouden we een paar treffende aforismen: "Het woord is een naam." Of: "Een blik is een brief aan de dingen." En: "Ongemaakt worden is moeilijker dan gemaakt worden. Niets wil graag ontbreken." Deze poëzie ontbreekt het in ieder geval aan niets... [Danny Dobbelaere]
T. van Deel
Met ‘Vriendinnen’ , een vierdelige reeks verbaal explosieve, erotische gedichten, trekt Piet Gerbrandy (1958) weer de volle aandacht voor zijn onstuimig, Bilderdijkiaans taalgebruik. In de verte doet de opzet denken aan Vestdijks ‘Grieksche Sonnetten’, vier parallelle reeksen van twaalf gedichten, maar vorm en inhoud wijken sterk af. De vriendinnen zijn afkomstig uit de antieke Griekse literatuur: o.a. Kynthia, Lykoris, Hekate, Delia, Chloë, Korinna, Eos, Nemesis, Megaira, Seirene, Terpsychore, Amaryllis. Een meer of minder bekend gezelschap, dat een classicus als Gerbrandy gewoon uit zijn mouw schudt en waarmee hij zonder veel moeite kan dollen. “Kynthia boort mij een blik die mijn woorden wormstekig / mijn adem doet horten mijn gehemelte droog legt / en waar zijn de zwavelse wijnen?” “Fluwijn wat talm je mijn motorkap te bertrekken / te slechten mijn spouw / met mijn truien je hol te stofferen?” “Kwajongens persen af pesten bakvissen lonken voor belgeld./ In voorgeschreven klof dumpt kakwijf glazige kids in kringloopcontainers.” Gerbrandy’s poëzie moet het hebben van dit virtuoze en verrassende gejongleer met de taal in al haar registers. Een beetje duizelig word je er wel van en ook wat lacherig, vanwege de kunstmatige verbositeit.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.