Dubbele punt : gedichten
Wislawa Szymborska
Wislawa Szymborska (Auteur), Gerard Rasch (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Meulenhoff, 2011 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : POEZIE : SZYM |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Meulenhoff, 2001 |
VOLWASSENEN : POEZIE : SZYM |
31/12/2000
Deze grote dame van de Poolse poëzie kreeg de Nobelprijs in 1996 (niet in 1998 zoals de flaptekst meedeelt). Buiten haar land was ze toen een grote onbekende. De stortvloed van vertalingen die op die bekroning volgde, toonde aan dat die terecht was. De nu 77-jarige dichteres debuteerde in 1952 met een bundel die nog door het toen vigerende socialistisch-realisme gemerkt was. Maar ze ging al vlug voluit haar eigen weg. Vanaf haar derde bundel, Roepen naar Yeti, (1957) nam ze afstand van het communisme. Met Zout (1962) behoort ze tot de top van de Poolse poëzie naast Zbigniew Herbert en Tadeusz Rózewicz. Haar oeuvre omvat nog geen 200 gedichten. 175 ervan staan in deze selecte uitgave: waaronder zes volledige bundels en nog zeven later gepubliceerde gedichten die nog niet gebundeld zijn. Met trots kan de uitgever stellen dat deze uitgave de omvangrijkste ter wereld is. Ten overvloede zorgde de vertaler ook voor de tekst van Szymborska's Nobelprijsrede, die symptomatisch is voor haar poëzie. Geen zwaarwichtigheid, wel diepe klaarte, geschreven vanuit dezelfde scherpe hoek als van waaruit Onverplichte lectuur ontstond. De taal van Szymborska is eenvoudig en glashelder (met spitsvondigheidjes evenwel, die een vertaler als Gerard Rasch schitterend aankon), haar onderwerpen even uiteenlopend als alledaags, maar haar lichtvoetigheid is bedrieglijk-meerduidig, haar thematiek universeel: de dingen die niet overgaan. Merkbaar is hoe de vertaler aan deze poëzie onvermoeibaar bezig geweest moet zijn. Vergeleken met zijn eerdere vertalingen van dezelfde teksten betekenen de retouches telkens kwaliteitswinst. Een uitgave om trots op te zijn. [Jos Van Damme]
Redactie
Toen de Poolse dichteres Wislawa Szymborska (geb. 1923) in 1996 de Nobelprijs gekregen had, verschenen er spoedig daarna verschillende Nederlandse vertalingen van haar poëzie. Szymborska bleek de lezers zo aan te spreken dat de uitgever en vertaler van de in 1997 gepubliceerde, reeds tamelijk uitvoerige keuze uit haar gedichten, 'Uitzicht met zandkorrel', besloten een nagenoeg complete uitgave van haar werk op de markt te brengen. Szymborska is geen veelschrijfster. Haar complete poëtische oeuvre omvat circa tweehonderd gedichten, dat wil zeggen dat ze er gemiddeld niet meer dan vijf per jaar schrijft. Elk gedicht is echter een meesterwerkje op zich, houdt de aandacht vast en dwingt, door de rake formuleringen, precieze waarneming en originele gedachtegang, tot verder nadenken over de tekst. Szymborska's gedichten hebben een rijke inhoud en zijn toch begrijpelijk, een zeldzame combinatie in de poëzie van deze tijd. Geschikt voor alle in poëzie geïnteresseerden. De 9e druk werd aangevuld (plus 30 blz.); deze 14e is ongewijzigd.
Janita Monna
us/ug/17 a
Even viel hij uit zijn rol, de wacht, die in smetteloos uniform en met een angstaanjagend wapen tegen zijn schouder een Zweeds paleis stond te bewaken. Nietig stak hij af tegen het imposante bouwwerk, zijn blik gericht op de weidse paleistuin. Maar net toen wij langsliepen moest hij gapen. En nog eens. Hoe lang zou hij daar al hebben gestaan?
We wandelden wat door de tuin, ooit aangelegd zodat de kinderen van de koning ook buiten konden spelen, lazen we op informatieborden. Onze kinderen deden verstoppertje in de struiken. Waren jaloers op een paar vogels die zich niks aantrokken van een bordje 'verboden te betreden' en brutaal neerstreken op een stukje koninklijk gras, waar je ook heel goed zou kunnen voetballen. Tussen de bomen schoot iets bruin weg. Een ree?
'Wanneer ik zoiets zie, verlaat me altijd de zekerheid/ dat wat belangrijk is/ belangrijker is dan wat onbelangrijk is.' Was het gek dat ik in deze paleistuin in Stockholm aan de Poolse dichteres Wisława Szymborska moest denken?
Nee, misschien. Ze was per slot van rekening ooit in deze stad geweest. Had zelfs een sigaretje gerookt met de Zweedse koning, toen ze, verstokt rookster als ze was, even wegglipte van de Nobelprijsceremonie. Want daarvoor was ze in Stockholm, vanwege de Nobelprijs die haar was toegekend voor haar poëzie. 'Als je zulke goede gedichten schrijft moet je er rekening mee houden dat je vroeg of laat de Nobelprijs krijgt', zei een Poolse professor. En dat zijn ze. Licht en zonder poeha en zonder gezwollen taal proberen ze iets van het raadsel van het bestaan - de schoonheid en de lelijkheid ervan - te ontrafelen. Helder, precies en met humor - vertaler Gerard Rasch vond er even zo raak Nederlands voor.
'Ik weet het niet', die woorden waren haar dierbaar, zou Szymborska in haar toespraak bij de uitreiking van de Nobelprijs gezegd hebben. In een gedicht over afkomst en toeval schreef ze: 'Ik had mij kunnen zijn - maar zonder verbazing,/ en dat had betekend/ heel iemand anders.' Tussen twijfel en verbazen, daar ergens zit wat haar werk zo bijzonder maakt.
Het paleis lieten we achter ons. En de tuin met de brutale vogels en de schuwe reeën. De wacht was inmiddels afgelost. Hem zou ik onthouden, alleen omdat hij even had gegaapt. Een kleine gebeurtenis. Hij was het zelf waarschijnlijk al vergeten.
Vert. Gerard Rasch. Meulenhoff, 1999.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.