De prijswinnaars
Julio Cortázar
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Meulenhoff, 2006 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : CORT |
31/12/2007
De Argentijnse auteur schreef dit volumineuze werk, zijn magnum opus, in 1963, toen hij ruim tien jaar al in Parijs woonde. Op zijn zachtst uitgedrukt kan Rayuela een buitensporige roman heten. Cortázar voert daarin de Argentijn Horacio Oliveira op, zijn alter ego, die na jarenlange ballingschap naar Buenos Aires terugkeert en er een krankzinnigengesticht poogt op te zetten, maar er zelf onderdoor gaat en roekeloos flirt met zelfmoordgedachten. Zo loopt het verhaal tenminste volgens de eerste leesversie. Met name kunnen er, luidens de leesaanwijzing van de auteur, uit de 155 min of meer losse hoofdstukjes twee boeken worden gelicht. Het eerste boek duikt op als men de hoofdstukjes 1 tot 56 in die volgorde doorwerkt, en de rest ... ongelezen laat. Het tweede boek verkrijgt men door de lectuur te beginnen bij hoofdstuk 73, en vervolgens de andere deeltjes door te nemen in de kriskrasvolgorde door de auteur zelf aangegeven, kortom al hinkelend. Deze laatste wijze van lezen zou een nieuwe interpretatie van het boek openbaren. Maar in feite gaat het de auteur niet om de interpretatie, maar om het spel en het creatieve experiment, het speelse tarten van psychische elementen zoals toeval, lotsbestemming, geluk enz. Tussen het spel en de zuiver creatieve fantasie is de afstand immers gering. De mens in Cortázars wereld is een machteloos wezen, een 'speelbal van wilde krachten' die voorbestemd lijken om hem in te snoeren en te vermalen. Omgeven door samenzweringen waarvan hij de aard en de omvang niet kent, moet hij trachten te bouwen op een realiteit die elk ogenblik het houvast kan blijken te ontberen en uit drijfzand blijken te bestaan. Dat doet hij best al spelend.
Rayuela is een complexe allegorie op het moderne leven; een allegorie waarin de vrijheid troont als hoogste goed en het menselijke onvermogen geldt als grootste kwaal. Tekenend hiervoor zijn de oeverloze beschrijvingen van het bohémienleven: met elkaar naar bed gaan en Vivaldi draaien en roken, maar vooral praten, praten, praten. Onmacht, vervreemding, onvoldaanheid, ontworteling, het zijn de voornaamste sjablonen achter dit intellectualistisch verhaal. Tenminste, voorzover het zich als verhaal laat lezen, want eerder kan worden gesteld dat de auteur zeg maar 155 onsamenhangende scenario's aanbiedt met beelden die de lezer onbekend zijn, en die hij geacht wordt te associëren ? spelenderwijs. Cortázar eist dat men meedenkt, hij spreekt zelfs over het mee-scheppen van zijn lezers.
Geef toe, het is geen voor de hand liggend procédé. Daarenboven hanteert de auteur vaak een moeilijk te volgen vocabularium, in een voortdurende poging om de verstarring van het taalgebruik te doorbreken. Zijn stijl blijft soms halfaf, hij relativeert, springt voortdurend van hot naar her, zijn associaties worden niet uitgewerkt, hij schermt met woorden, experimenteert, kortom Cortázar gedraagt zich in dit werk (zoals in vele andere) als iemand die, behalve met beelden, ook uitbundig 'hinkelt' met de taal. Dat dit helaas van zijn geprefereerde medespeler ? de lezer ? een flinke dosis aan volharding vergt, zal zondermeer duidelijk wezen. Daar staat dan weer tegenover dat geen roman als deze in literaire vorm de intellectuele avant-garde uit de jaren 60 van vorige eeuw onder de schijnwerpers plaatst. [Hugo Van Hoecke]
Redactie
Deze moderne klassieker (wel omschreven als de Spaanse 'Ulysses') van de Argentijnse auteur (1914-1984) is een geslaagd literair experiment, maar ook geestig en ontroerend. Horacio Oliveira, een Argentijn, woont met zijn Cubaanse vrouw La Maga en hun ziekelijke kind Rocamadour in Parijs, waar zij te midden van een stel vrienden een vrij zinloos en excentriek leven leiden. Oliveira keert naar Argentinië terug, en geholpen door een jeugdvriend vindt hij eerst werk in een circus en daarna in een krankzinnigengesticht. De hoofdpersoon raakt op de achtergrond en een bizarre figuur, de schrijver Morelli, begint zijn dwaze denkbeelden en zienswijze over de romankunst te etaleren. Een bijzonder suggestieve roman, cynisch en humoristisch tegelijk, die de moordende leegte poogt te beschrijven in een materialistische wereld. Uitstekende vertaling. Paperback; kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.