Illuminations
Arthur Rimbaud
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Veen, 2006 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : POEZIE : RIMB |
31/12/2006
In 1975 publiceerde de Nederlandse vertaler Hans van Pinxteren al een vertaling van Rimbauds Illuminations en in 1979 verscheen Een seizoen in de hel. Beide hoogtepunten uit de wereldpoëzie zagen nog eens het licht, samen met de 'Zienersbrieven', in de Verzamelde prozagedichten(1986). Je kan Van Pinxteren er niet van beschuldigen over één nacht ijs te zijn gegaan. Interessant is dat deze nieuwe vertalingen vergezeld zijn van een uitvoerige 'Verantwoording van de vertaling', waarin de vertaler niet alleen de 'historie van de vertaling' schetst, maar ook zijn recente 'hernieuwde benadering' toelicht. Al bij zijn eerste proeve wilde van Pinxteren 'onbevlekt' door de vele Rimbaudstudies een reeks 'eerste' versies maken. Pas later verdiepte hij zich in de literatuur over de gedichten. Niet alleen groeit de literatuur over Rimbauds revolutionaire gedichten nog altijd aan, maar ook andere vertalers waagden zich aan deze verzen, en niet de eerste de beste (zo vergastte Paul Claes ons op de volledige Rimbaud). Hans van Pinxteren wilde een 'revisie' van zijn vertalingen brengen, onder invloed van nieuwe interpretaties en gestimuleerd door zijn toegenomen vertaalexpertise. De vertaler wilde "een hier en daar licht verouderde uitdrukking" bijstellen en zijn "aangescherpte visie op het werk" door laten klinken. Bij Rimbaud stond het taalexperiment centraal, en daar wil Van Pinxteren de lezers van laten proeven. De vertaler geeft ons een lange lijst met Rimbauds taalmiddelen en doet uit de doeken hoe hij die heeft omgezet.
Van Pinxterens vertalingen zijn voortreffelijk vakwerk. En toch! Als ik de vertalingen van Paul Claes naast die van Van Pinxteren leg, gaat mijn voorkeur naar Claes' versies. Ik zou vele bladzijden nodig hebben om die voorkeur heel concreet te staven. Veralgemenend (en dat is al een doodzonde in de vertaalkritiek): Claes blijft dichter bij het origineel en weet ? paradoxaal genoeg ? daardoor Rimbauds taaleigen én experimenten overtuigender bij de lezer te brengen. Terloops gezegd: Claes' aantekeningen zijn veel uitvoeriger en brengen de lezer tot in het hart van het gedicht. Bij Van Pinxteren zijn de notities (eigenlijk een lijst met realia) heel beknopt gehouden. Hoewel Van Pinxteren beweert dat hij Rimbauds taalvernieuwing wil laten klinken, vind ik dat zijn vertalingen vlakker klinken en verder af staan van hun oorspronkelijke dynamiek. Bij Claes neemt de lezer een Rimbaldiaans taalbad, bij Van Pinxteren hangt de handdoek te dicht bij het bad en dat heeft drogere versies tot gevolg. Door het vergelijken van een paar vertalingen werd mijn voorkeur voor Claes' Rimbaud meer uitgesproken. Maar het meesterschap van beide vertalers staat buiten kijf. Als ik mij dan toch tot een eindoordeel laat verleiden. Rimbauds experimenten klinken bij Claes authentieker, bij Van Pinxteren gaat het er iets braver aan toe, ook al omdat hij equivalenten verkiest die in het Nederlands niet altijd op dezelfde sprankelende manier functioneren. [ [Bart Vonck]
Menno Gnodde
Rimbaud revisited. Voorbeeldig door vertaler Van Pinxteren (1943) ingebed tussen enerzijds biografische hoofdlijnen en anderzijds poëtische positiebepaling, vertaalverhaal en noten, staan tweetalig gepresenteerd brieven en poëzie, waarin Rimbaud (1854-1891) gedreven zijn 'nieuwe literatuur' toelicht en demonstreert. Mei 1871 schrijft hij twee brieven, waarin hij zich walgend afkeert van de 'academische ruif', van de zouteloze subjectieve rijmelarij, en de ontregeling van alle zintuigen bepleit om visionair het ongekende te bereiken. Zijn experimentele prozagedichten 'Een seizoen in de hel' (1873) en 'Illuminations' (de gefragmenteerde cyclus van 45 gedichten werd pas in 1886 gepubliceerd) weerspiegelen vervolgens het aftasten van dat ongekende. Aan Rimbaud-vertalingen en -interpretaties geen gebrek. Inhoudelijk ongewijzigde herdruk als paperback van de uitgave uit 2006, die een herziene en aangevulde heruitgave was van Arthur Rimbaud: 'Verzamelde prozagedichten' uit 1986. Grote klasse. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.