Seneca voor managers : kernspreuken gekozen uit de Brieven aan Lucilius
Lucius Annaeus Seneca
Lucius Annaeus Seneca (Auteur), Cornelis Verhoeven (Inleider)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Ambo, 1980 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 5005 |
31/12/2004
Seneca was de leraar van de jonge Nero en een soort regent tijdens diens eerste regeringsjaren. Maar in het jaar 65 dwong de keizer zijn raadgever zelfmoord te plegen. Als filosoof schreef Seneca de Brieven aan Lucilius en een tiental filosofische werken, o.m. over het gelukkige leven, de gemoedsrust, de standvastigheid van de wijze, de korte duur van het leven. Hij schreef ook enkele toneelstukken, waarvan Hugo Claus Thyestes, Oedipus en Hippolytus (onder de titel Phaedra) bewerkte.
In de Brieven aan Lucilius wil hij zijn jongere vriend van de voordelen van de stoïsche levenshouding overtuigen, maar hij doet dat niet systematisch. Volgens de stoa bestaat alles uit een actieve Logos en de passieve materie (brief 65) en naar het voorbeeld van de natuur moet ook bij de mens de rede het (stoffelijke) lichaam leiden (brief 23). Alles wordt enkel op zijn typische eigenschap beoordeeld, en bij de mens is dat de rede (brief 76). Wie beseft dat een zedelijk leven onder leiding van de rede het enige goed is, zal al de rest tot bijkomstigheden relativeren (brief 66), zelfs de dood (brief 74). Seneca bespreekt allerlei onderwerpen, zoals de behandeling van slaven, de ouderdom, het amusement van de massa, de gehoorzaamheid aan het lot en de vriendschap. Ondertussen geeft hij kleurrijke beschrijvingen van de drukte in Rome, de verschrikkingen van het amfitheater en allerlei dagelijkse ongemakken.
De vertaling van Verhoeven, die eerder al in 1980 en 1990 verscheen, is nog altijd zeer waardevol. Ze was bedoeld "als letterlijk en zo weinig mogelijk actualiserend", maar ze is nog altijd vlot leesbaar. De inhoud van sommige zinnen (van de meer dan 500 bladzijden) blijft wel wat onduidelijk, en de aantekeningen geven enkel de oorsprong van de vele citaten. De vertaler wees erop dat hij enkele begrippen niet steeds door hetzelfde Nederlandse equivalent kon weergeven, en dat hij "de hele deugd (virtus) dus heeft laten ontploffen in: kwaliteit, morele volwassenheid, morele zelfstandigheid, morele onafhankelijkheid, moreel ideaal, verdienste en zelfs mannenmoed". Deze concretisering wordt meestal aanvaard en zelfs goed genoemd, hoewel overdrijving verwarrend kan werken en de indruk wekt dat het (in de brontekst) telkens om een ander begrip gaat. Er is nog een uitgebreid register van verklaarde namen. [Jef Ector]
Redactie
De grote vertegenwoordiger van de Stoa bij de Romeinen was L. Annaeus Seneca (overleden in 65 na Christus). Deze opvoeder van Nero, die hem later zelf de dood injoeg, was de schepper van een groot oeuvre: naast zijn tragedies zijn de 'Brieven aan Lucilius', een jongere vriend, het bekendst geworden. Seneca geeft in deze ruim honderd brieven vele adviezen over ethische kwesties, vaak - en dat maakt ze zo levendig - naar aanleiding van alledaagse gebeurtenissen zoals bezoek van sportwedstrijden, feestdagen, aanvallen van astma, verzakkende huizen etc. De opbouw en stijl van de brieven zijn zeer kunstig, volgens bepaalde critici tè kunstig. In 1980 publiceerde Cornelis Verhoeven de eerste (moderne) volledige vertaling in het Nederlands van deze 'Brieven', voorzien van een korte inleiding en enkele aantekeningen. Zijn opzet was niet de glans van het Latijn in het Nederlands te evenaren, maar de inhoud zo getrouw mogelijk weer te geven. Daarin is hij niet altijd geslaagd. Het is te betreuren dat in deze herdruk de fouten die destijds zijn gesignaleerd, niet zijn verbeterd en de (te) schaarse aantekeningen niet zijn uitgebreid. Paperbackeditie.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.