Exiles
James Joyce
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Meulenhoff/Manteau, cop. 2004 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : TECHNIEK : 684.9 LERN |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Meulenhoff/Manteau, cop. 2004 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 684.9 LERN |
31/12/2004
23 april is een feestdag die nog niet algemeen gevierd wordt, maar voor Antwerpen was het dit jaar een belangrijke dag. Op de 'World Book and Copyright Day' ging immers haar termijn in als Wereldboekenstad, een eer die Madrid in 2001 als eerste te beurt viel en sindsdien ook nog Alexandrië en New Delhi. Het initiatief voor deze titel werd genomen door UNESCO in samenwerking met internationale organisaties van uitgevers, boekhandelaars en bibliotheken. Het is dus logisch dat de promotie van het boek en het lezen gebeurt in samenwerking met al deze spelers op de markt.
De stad deed haar titel alle eer aan met allerlei projecten waarbij hedendaagse schrijvers en kunstenaars werden ingeschakeld. Het is trouwens nog steeds niet afgelopen. Dit najaar wordt vooral ons rijke boekenverleden toegelicht met tentoonstellingen in de musea Plantin-Moretus en Mayer van den Bergh, het AMVC-Letterenhuis en de Stadsbibliotheek.
Voor sommigen is het Antwerpse boekenjaar een mooie gelegenheid om in de marge hun eigen projecten te lanceren. Boekenliefhebber en docent vergelijkende literatuur aan het UIA Geert Lernout schetste in een goede driehonderd bladzijden de evolutie van alle taaldragers vanaf de eerste sporen.
Een beknopte geschiedenis van het boek appelleert aan de echte liefhebber, zowel inhoudelijk als in zijn uiterlijke verschijningsvorm. De sobere cover doet ons denken aan de typografie van Van Ostaijen of het gedicht van Lanoye op de Boerentoren. Hoewel een rijk geïllustreerde bibliofiele uitgave natuurlijk ook niet te versmaden was geweest...
Lernout vertrekt van het vaak aangekondigde, maar nog steeds niet voltrokken einde van het boek. Is dat inderdaad ten dode opgeschreven, zoals sommige cultuurpessimisten of techneuten beweren? Volgens Lernout lijken soortgelijke profetieën over de nieuwe computergeletterde mens in een nieuwe wereld erg op andere utopieën uit het verleden en zijn ze dus per definitie onbereikbaar. Ondanks alle recente ontwikkelingen vinden de kranten immers nog steeds het gros van hun lezerspubliek op papier en zijn er weinigen die voor hun plezier een tekst van een scherm aflezen.
Onze digitale bronnen spelen bovendien vaak leentjebuur bij de traditionele informatiedragers, tot en met de terminologie die we ervoor gebruiken. Bovendien kunnen we alleen maar voordeel hebben bij de nieuwe mogelijkheden die de informatiesnelweg ons ter beschikking stelt. Wanneer ze behoorlijk ingevoerd werd, kunnen we bliksemsnel zowel nieuwe als oude informatie opzoeken. We moeten alleen controleren of ze wel betrouwbaar is.
Een beknopte geschiedenis van het boek is geen wetenschappelijk naslagwerk geworden. Er zijn geen gedetailleerde onderverdelingen, geen voetnoten of geen controversiële nieuwe hypotheses (een index werd ons nog net gegund). Lernout heeft een halve bibliotheek achtergrondinformatie voor ons doorgenomen en presenteert ons zijn synthese. Deze geschiedenis is geen opzoekwerk maar een leesboek, dat ons in zeven zeer lezenswaardige stapjes bij de dag van vandaag brengt.
Na de inleidende bedenkingen bij "het einde van het boek" brengen een aantal beschreven houten tabletten uit het Romeinse Engeland (te vinden via het world wide web) ons tot de uniciteit van menselijke taal en de verschillende schriftsystemen, het verschil tussen de mondelinge overlevering en de schriftcultuur en andere verwante discussies. De oorsprong van het alfabet wordt in elk geval in Egypte gevonden. Van daaruit wordt de verdere evolutie van inscripties en boekrollen, maar ook het ontstaan van de eerste boekhandels en bibliotheken gevolgd tot in Griekenland, om in een volgend hoofdstuk in het oude Rome terecht te komen. Daar nemen de christenen het voortouw naar de Middeleeuwen, waarna Lernout ten slotte via de ontdekking van de boekdrukkunst in het huidige alfabet met 26 letters en daarna onze tijd terecht komt.
Het boeiende van Een beknopte geschiedenis van het boek is zijn veelzijdigheid. Niet alleen het boek zelf, maar al wat er op een op andere manier mee te maken heeft komt tussendoor aan bod. Daarnaast verweeft de auteur met plezier ook al zijn persoonlijke bekommernissen en liefhebberijen die in deze context enige relevantie hebben. In het laatste hoofdstuk over de situatie vandaag verwijst Lernout zijdelings naar het massale analfabetisme in de Verenigde Staten en spellingshervormingen, maar er is eveneens plaats voor een vermelding van een inefficiënte maatregel van cultuurminister Anciaux, het ontbreken van een boekenprogramma op de VRT... Anderzijds wijdt hij met plezier uit over zijn brede persoonlijke interesses die weerspiegeld worden in zijn boeken, zijn favoriete bibliotheken en boekensites of de organisatie van zijn persoonlijke bibliotheek.
Dat is ook een van de charmes van dit boek. Lernout geeft, zoals de titel belooft, een boeiende beknopte geschiedenis van het boek. Dit alles wordt regelmatig gecombineerd met kleine weetjes en commentaren terzijde, die gelukkig nooit verzanden in irrelevante uitweidingen. [Ingeborg Landuyt]
Anton Gerits
Nuttige samenvatting van de kennis die thans beschikbaar is over het ontstaan van taal, de onwikkeling naar geschreven taal en de informatieoverdracht van teksten in hout, op steen, op kleitablet, etc. via geschreven en gedrukte boeken, kranten, etc. tot de modernste elektronische informatiedragers. Met aandacht voor de geschiedenis van het maken van papier, drukprocédés, de rol van de godsdiensten, met name van de katholieke kloosters, voor de ontwikkeling van bibliotheken (Egypte, Griekenland, Rome, Middeleeuwen), de ontwikkeling van de bijbelverhalen via geschreven teksten naar taalmonumenten, gebruik van vervalste teksten voor propaganda-doeleinden. Kortom een voor leken bijzonder instructieve compilatie van de geschiedenis van het boek in al zijn vormen van de vroegste tijden tot op heden. Geschikt ook voor leerlingen van opleidingen voor bibliotheek en boekhandel, alsook grafische opleidingen. Een literatuurlijst en een index completeren het boek, dat helaas in kleine letter en met krappe marges is gedrukt.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.