Cleo, 15 jaar, rood haar, vader onbekend
Stan Lauryssens
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Manteau, 2003 |
VERDIEPING 2 : DUIVELSHOEK : SPANNEND : LAUR |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Manteau, 2003 |
VOLWASSENEN : ROMANS : LAUR |
Geert D'Hulster
ob/kt/07 o
Gelukkig is Stan Lauryssens een succesvol thrillerschrijver en geen moordenaar.
Er zouden anders nogal wat lijken opduiken in Antwerpen.
LOBROEKDOK
"Toen ik klein was, gebruikten heel weinig meisjes en vrouwen de pil of het spiraaltje. Het gevolg was dat er heel wat illegale abortussen gebeurden. Het verhaal ging dat de foetussen 's nachts in het Lobroekdok werden gegooid. Een festijn voor de vissen en zeker voor de palingen. Er werd verteld dat er palingen zwommen van zeker een arm dik die 's nachts uit het dok kropen om kleine kinderen uit hun wiegjes te halen. Ik veronderstel dat er tegenwoordig geen foetussen meer in het dok worden gegooid, maar ik hoorde wel dat er geregeld honden- en kattenkrengen worden gedumpt. Er zijn heel wat onopgeloste verdwijningen in Antwerpen. Misschien weten de palingen in het Lobroekdok meer..."
GERECHTSGEBOUW
"In het hol van de leeuw"
"In Antwerpen kan iedereen zomaar binnen- en buitenlopen in het Gerechtsgebouw op de Britselei. Niemand vraagt je iets, niemand legt je een strobreed in de weg. Voor deze reportage zijn we met zijn drieën tot op de verdieping gelopen waar de kantoren van het parket zijn. Daar, in het hol van de leeuw, zou je een lijk kunnen dumpen in een verlaten kantoor of in de bezemkast. Ik ken mijn weg goed in het Gerechtsgebouw omdat ik er ondertussen misschien wel honderden keren ben geweest. Jaren geleden heb ik er zelf in de cellen gezeten, in de kelder. Ik werd vandaar altijd naar de tweede verdieping geleid voor een verhoor."
STADSPARK
"Aangevreten door de ratten"
"Het Stadspark is een van de weinige groene zones in het centrum van Antwerpen. Als het mooi weer is, loopt er altijd veel volk rond, vooral joodse families kom je er dan tegen. Mensen van buiten Antwerpen noemen het Stadspark dan ook het jodenpark. Hoe kan je daar nu een lijk dumpen? Als je het goed aanpakt, kan je er 's nachts een lijk dumpen in één van de vijf bunkers die er nog staan. Eén van de bunkers heeft bovenaan een groot gat. Daar stond vroeger een mitrailleur. Het gat is niet dichtgemaakt. Leg het lijk daarin en gooi er wat takken, bladeren en aarde op en klaar is Kees. Overigens hoorde ik van de werklui van Groenvoorziening die het Stadspark onderhouden dat er een tijd geleden nog een lijk is gevonden in de struiken.
Uiteraard was het aangevreten door de ratten die er welig tieren."
PERRON 6
"Eerst in stukken zagen!"
"Weinig mensen weten dat als je in het Centraal Station op perron zes van de trein stapt, je eigenlijk maar zes meter bent verwijderd van de tijgers, leeuwen en beren in de Zoo. De muur van het perron is de scheidingsmuur met de dierentuin. Op sommige dagen kan je de beren letterlijk ruiken. Prachtige plek dus om je van een lijk te ontdoen. Eén probleem: een lichaam is te zwaar om het over de muur te gooien. Beter dus om het eerst op een rustige plek in stukken te zagen en te snijden. De verschillende lichaamsdelen gooi je vervolgens over de muur en de tijgers, beren en leeuwen zorgen er wel voor dat de identificatie bijzonder moeilijk wordt. Wel even het spoorboekje raadplegen dat er niet net een trein het station binnenrijdt..."
RUIEN
"Laat het lijk gewoon vallen"
"De ruien zijn de echte riolen van Antwerpen. Tot voor zes maanden stroomde - bij hoogtij - het Scheldewater nog in de ruien en bij laagtij vloeide het water en het afval terug de rivier in. Momenteel werkt Aquafin aan de ruiencollector en zijn de schotten gesloten. Een lijk zal dus nu niet meer zomaar wegspoelen. Een lichaam laten verdwijnen in de ruien is niet moeilijk. Bijna overal in de binnenstad zie je de grote ronde riooldeksels en die geven uit op de ruien. Met een koevoet of een stuk metaal kan je 's nachts gemakkelijk zo'n deksel oplichten en dan laat je het lijk gewoon vallen. Vroeger deed het water van de Schelde de rest, nu moet je hopen dat de ratten hun werk doen. Er wordt gezegd dat er evenveel ratten in de ruien leven als er Antwerpenaars zijn. Experts schatten de rattenpopulatie tussen de drie- en vijfhonderdduizend stuks."
Stan geeft weer van Jan
Stan Lauryssens bevestigt met 'Dode lijken' zijn nog prille status als Vlaanderens origineelste misdaadschrijver. Zo zien we Pieter Aspe of Bob Mendes nog niet direct een emmer palingen de hoofdrol in een moordzaak toebedelen.
Antwerpenaar Stan Lauryssens ziet zijn thrillers niet als afgeronde gehelen, meer als momentopnamen uit het leven van een team speurders, van wie niemand echt de hoofdrol opeist. Die hoofdrol is namelijk weggelegd voor Antwerpen en dan vooral voor zijn duistere kantjes.
Een executie met dertien kogels, een dodelijke smak van op de hoogste verdieping van de Boerentoren, mysterieuze seksfeestjes en een reeks bomaanslagen, gericht op de mooiste meisjes van Vlaanderen, geven het boek van bij het begin het nodige momentum. Wat niet belet dat Lauryssens op tijd en stond ook verrassend poëtisch uit de hoek kan komen. De scènes in een verzorgingstehuis voor bejaarden bijvoorbeeld zijn pareltjes van observatiekunst.
De auteur hecht ook veel belang aan zijn dialogen. Hij weet hoe flikken, kleine criminelen en dikdoenerige directeurtjes praten. Zijn research houdt niet op bij de hoofdcommissaris of de explosievenexpert. Stan praat met iedereen, ook met de arbeider die de hoeveelheid uitwerpselen in de Antwerpse ruien moet opmeten. En die houding loont: Dode lijken is een inventieve viersterren-thriller, waarbij plot en personages overtuigend ten dienste staan van een hoogsteigen kijk op de onderbuik van onze samenleving.
Geert D'Hulster
te/ep/13 s
Antwerpse thrillerschrijver Stan Lauryssens kiest voor realisme
Je hecht veel waarde aan de continuïteit in je boeken. In Dode lijken verwijs je geregeld naar feiten, personages en kleine, maar daarom niet minder belangrijke, details uit Zwarte sneeuw. Vergt dat geen extra inspanning van je lezers?
Hoewel ik natuurlijk hoop dat de dertigduizend mensen die Zwarte sneeuw hebben gekocht, geïnteresseerd zijn in hoe het nu verder moet met de personages en de verhaallijnen die ik daarin heb uitgezet, ben ik ervan overtuigd dat je ook Dode lijken moeiteloos zelfstandig kan lezen. Het is gewoon een nieuwe tranche de vie uit het leven van een politieteam.
Je schrijft erg filmisch, alsof je zelf mee aan tafel zit met je personages. Hoe hoog is het waarheidsgehalte in je boeken?
De feiten en personages zijn fictief, maar tegelijk ook heel realistisch. Kijk, zowat elke locatie, elke plotwending en elk personage vindt zijn oorsprong in gesprekken die ik voerde met speurders, misdadigers, pathologen, nachtwakers, stadsarbeiders enz. Ik besteed behoorlijk wat tijd aan research. Of het nu gaat om het lijkenhuisje in het Schoonselhof, de hoeveelheid uitwerpselen die elke dag in de Antwerpse ruien wordt gekieperd, of om seksorgieën met palingen, ik weet waar ik mijn mosterd heb gehaald. Neem de scènes in de Spaanse gevangenis. Ik heb daar noodgedwongen zelf een tijdje moeten doorbrengen en ik kan u verzekeren dat de figuren die daar rondlopen, vaak nog een pak vreemder zijn dan ik ze in mijn boek beschrijf. En dat de worstjes er vol met maden zitten, kan ik helaas ook uit eerste hand bevestigen.
Je schetst geen al te positief beeld van de Antwerpse speurders. Hun humor is ronduit melig. Seksistische en racistische uitlatingen zijn schering en inslag. En ook hun familiale leven staat vaak op een laag pitje.
Zijn de moppen bij jullie op de redactie of aan de toog van een café dan van een hoger gehalte? Kijk, de Antwerpse politie is een mooie weerspiegeling van de Antwerpse bevolking. Daar zitten dus ook flauwe zeveraars tussen, een boel Vlaams Blok-stemmers en mannen en vrouwen die alles pakken wat ze kunnen krijgen. Maar ook hardwerkende, goedmenende idealisten. Als ik een officier, weliswaar al lachend, letterlijk hoor zeggen 'In ons korps zitten alleen nog Blokkers en homo's', dan mag ik daar toch het mijne van denken. Wacht maar tot mijn derde boek! Dan gooi ik met een speurder van Marokkaanse origine pas echt de knuppel in het hoenderhok...
Op de eerste drie bladzijden maak je al onmiddellijk twee vergelijkingen met een onverbloemde seksuele ondertoon. En ook in de rest van het boek vliegen het sperma, de erecties en de condooms de lezers om de oren. Wat heb jij met seks en erotiek?
(Aarzelt, bladert eerst nog even in het boek) Nu je het zegt, ik moet je gelijk geven. Weet je dat ik daar nog nooit bij heb stilgestaan? Ik ben wel geen Freudiaan, maar ik moet hem hier toch gelijk geven. Mijn onderbewuste is blijkbaar stevig in het boek ingesijpeld.
In je boek heb je het over transporten van mosterdgasbommen vanuit Poelkapelle door de Kennedy-tunnel naar Indaver in Stabroek. Hallucinant, maar vooral beangstigend.
Ik weet pertinent dat die transporten hebben plaatsgevonden. Of dat nu nog het geval is, moeten jullie als journalisten maar uitzoeken. Maar dat een en ander op een regelrechte ramp had kunnen uitdraaien, daarvan ben ik heilig overtuigd.
Je hebt in het verleden al enkele felgesmaakte biografieën en nonfictie-boeken geschreven. Heb je nog plannen in die richting?
Eerlijk gezegd niet. Als ik nu op die periode terugblik, dan moet ik eerlijk toegeven dat het vooral een kwestie van invullen was.
Mijn thrillers vergen veel meer creativiteit, inlevingsvermogen. Ik voel me er goed bij en ben nog lang niet aan het eind van mijn Latijn. De interesse vanuit de film- en tv-wereld verhoogt alleen maar mijn goed gevoel. Zowel Jan Verheyen als Guido Hendrickx heeft me al laten weten dat er in mijn boeken en personages behoorlijk wat filmpotentie zit. Kijk, nu doe ik het weer! (lacht)
Fred Braeckman
te/ep/24 s
Stan Lauryssens
Dode lijken
Manteau, Antwerpen, 311 p.,
17,95 euro.
Bob Mendes
Medeschuldig
Manteau, Antwerpen, 422 p.,
19,95 euro.
Vorig jaar was de eerste thriller van Stan Lauryssens, Zwarte sneeuw, dé verrassing voor de jury van de Hercule Poirot-prijs. Het boek werd meteen bekroond als de beste Vlaamse misdaadroman van 2002. En dat was niet bij gebrek aan beter. De flamboyante Lauryssens had zijn misdaaddebuut met enige verve aangekondigd en wist meteen te vertellen dat er nog een paar romans zouden volgen: nog beter, nog heviger. En met de nodige ironie kon hij ook nog voorspellen dat Pieter Aspe wel zijn koffer mocht pakken als meest succesvolle Vlaamse misdaadauteur. Natuurlijk bedoelde Stan Lauryssens dat alle Vlaamse thrillerschrijvers het voor bekeken mochten houden, maar hij bleef bescheiden. Kortom: grote verwachtingen dus voor Dode lijken, zijn nieuwe politieroman. Om het maar meteen te zeggen: het is weer een knap boek, en het blijft knap, ook zonder het echt verrassende van het debuut. Je leest het zoals je sommige schilderijen van Jeroen Bosch, Pieter Brueghel of James Ensor bekijkt. Op het eerste gezicht merk je tussen de verschillende scènes en details van een wat surrealistisch geheel maar weinig verband, op het tweede gezicht ook niet. Maar daarna pas komt de verrassing.
Van een stevige plot kun je in Dode lijken niet spreken. Ja, er wordt een vrouw met dertien schoten vermoord en je weet al heel snel wie de dader is, van de Antwerpse Boerentoren springt een naakte man, er zijn aanslagen op Miss België. Lauryssens houdt er de spanning en de vaart in. Maar vooral blijf je geboeid door de vraag hoe Antwerpen de hete zomer zal overleven en door de verhoudingen, sores, wrijvingen, vriendschappen op het kantoor van de politiemensen waarmee we in Zwarte sneeuw kennismaakten. Je kunt je ergeren aan de wel meer dan tien moppen die Lauryssens de eerste vijftig bladzijden vertelt en zoals gewoonlijk in een thriller zijn het niet altijd de nieuwste en de beste. Niettemin werkt het procédé, je leert de verteller beter kennen. Want uiteindelijk is het Lauryssens daarom te doen: de personages zijn belangrijker dan de plot. Liever dan zich toe te spitsen op een paar protagonisten toont hij ons een kleine groep met op de achtergrond een vibrerende stad die zelf een personage wordt. Om dat boeiend te houden moet je wat stijl in huis hebben. Lauryssens heeft stijl. Nu eens surrealistisch als hij een wolk geld door het gerechtsgebouw laat dwarrelen, dan weer hallucinant en expressionistisch als hij de ondergrondse rattenwereld beschrijft. Poëtisch ook. Vooral in de passages met de wat oudere commissaris, een man die zich afvraagt waar het blauwe papier is gebleven dat vroeger het witloof bedekte. En die vanop de eerste Europese wolkenkrabber de platanen tegenover het gerechtshof als wuivende pauwenstaarten ziet: "Als je zoals God in de hemel neerkijkt op de wereld zie je een andere wereld, dacht de commissaris, een zuivere onschuldige wereld zonder moord en doodslag, een wereld zonder bloed, zonder Viagra en zonder Sustanon. Nogal logisch dat God zich schromelijk vergiste in de goedheid van de mens."
Stijl is nooit de sterkste kant geweest van Bob Mendes. Smaak noch kraak is meer regel dan uitzondering in zijn faction-thrillers die een mengeling zijn van fictie en werkelijkheid. Alleen De kracht van het vuur was meer dan een middelmatige misdaadroman. Zijn jongste thriller, Medeschuldig, is ronduit zwak. Dat komt niet zozeer door de plot dan wel door de futloze, vlakke uitwerking van het verhaal. In het eerste deel laat Mendes twee verhaallijnen samenvloeien. Jozef Heine, de protagonist van het verhaal, was ooit oorlogsfotograaf en is nu een succesrijk kunstschilder. Hij leeft al twaalf jaar samen met Julia Kettel. Het is een tumultueuze verhouding met veel geruzie, doodsbedreigingen en geweld. Alleen alcohol, seks en het geld van Heine houden hen bij elkaar. Heine vreest prostaatkanker te hebben, maar laat zich niet verzorgen. Hij denkt dat hij nog maar een paar maanden te leven heeft. Julia besluit hem te verlaten. Na een laatste dronkemansruzie vindt Heine het lijk van zijn vriendin onder aan de trap. Hij kan zich niet herinneren wat er is gebeurd en vermoedt dat hij haar heeft vermoord. Hij besluit het lijk te dumpen. Intussen leren we ook Sofie Moens kennen. Ze is een gewezen verpleegkundige die in de gevangenis belandde omdat ze medeplichtig was aan roofmoord.
Via verslaving en haar gangstervriendje kwam ze in het criminele milieu terecht. Van penitentiair verlof maakt ze gebruik om te ontsnappen. Met Heine komt ze in contact door een uitzendkantoor binnen te stappen en te vragen of er geen werk voor haar is, in afwachting dat ze een buit coke kan verzilveren. Ze komt bij Heine in dienst als huishoudhulp en tussen de twee getourmenteerde zielen ontstaat een vorm van vriendschap. Vooral de traumatische ervaringen van Heine belicht Mendes. De kunstschilder heeft als fotograaf in 1982 de slachtpartijen in de Palestijnse kampen van Sabra en Shatila meegemaakt. De Falangisten konden ongestoord door het Israëlisch leger hun moorddadige werk doen, zogezegd op zoek naar terroristen. De vrouw van Heine, een fervente militante voor de vrede in het Midden-Oosten, verloor toen het leven. Heine, van joodse origine, voelde zich medeschuldig aan haar dood. Het verhaal dat Mendes ons wil vertellen is interessant, ook al omdat hij zijn personages vrij genuanceerd laat praten over het drama in het Midden-Oosten. In de uitwerking doet hij de Vlaamse misdaadroman wel wat te veel geweld aan en dan laat ik het grote aantal toevalligheden en de boeketromantiek even terzijde. De dialogen die Mendes schrijft zijn vaak onnatuurlijk en uitleggerig: "Omdat zijn vrouw ook nog premier échevin is, dat is eerste schepen of wethouder, die verantwoordelijk is voor de burgerlijke stand en voor milieu, openbare werken en ruimtelijke ordening, heeft hij letterlijk alle touwtjes in handen." Tussendoor kom je ook nog te weten wat urologie is, GPS, rigor en livor mortis, expressionisme, impressionisme... Afknappen deed ik compleet bij een scène waarin Mendes laat horen wat een vriendin van Heine zegt als ze dodelijk geraakt wordt door een kogel: "'Ik vrees dat ik geraakt ben.' 'Waar?' Ze wees naar haar kruis. 'Een plek waar ik leukere dingen heb binnengekregen.' (...) 'Doet het pijn?' 'Een beetje. De eerste keer altijd.'"
Toegegeven: Medeschuldig telt ook een paar meesterlijke bladzijden. Je vindt ze bij het begin van elk deel van de roman. Het zijn citaten uit het werk van Primo Levi. En mocht je niet weten wie Primo Levi was, Mendes legt het wel ergens uit.
Lauryssens heeft stijl. Nu eens surrealistisch, dan weer hallucinant en expressionistisch. Poëtisch ook'Medeschuldig' van Mendes telt ook een paar meesterlijke bladzijden. Het zijn citaten van Primo Levi.
em/ov/12 n
Dode lijken, Manteau, 17,95 euro.
Voor zijn tweede thriller heeft Stan Lauryssens alvast een mooie titel bedacht : Dode lijken. Of elk lijk dan niet dood is ? Neen, voor de politiearts in het boek bestaan er ook levende lijken. Misschien een subtiel onderscheid, maar het geeft Lauryssens en de commissaris in zijn thriller heel wat stof tot filosoferen. Niet dat de auteur een stoomcursus wijsbegeerte geeft. Je krijgt een thriller die zo goed als compleet in Antwerpen speelt en vol actie zit. Om maar iets te noemen : er springt een naakte man van de
Boerentoren, er ontploft een bom onder de auto van Miss België, een vrouw wordt met dertien schoten neergeknald... Toch komt in deze knappe misdaadroman de actie voor mij niet op de eerste plaats. Genieten deed ik echt van het werk, of beter nog het gepraat in de recherchekamer. Daar vooral merk je dat Lauryssens oog en oor heeft voor zijn personages en ze ook tot leven brengt. Dat de plot wat mager uitvalt, is geen probleem : de personages en het Antwerpen dat hij soms heel poëtisch evoceert, maken alles goed.
Dode lijken is een waardig vervolg op Lauryssens' thrillerdebuut Zwarte sneeuw, dat vorig jaar terecht bekroond is met de
Hercule Poirot-prijs.
31/12/2003
Wie via deze rubriek wil vernemen wat het verschil is tussen een dood lijk en een levend lijk is aan het verkeerde adres. Wie wil 'weten' moet 'lezen', en de lectuur van de nieuwste thriller van Stan Lauryssens, is niet bepaald een opgave, want na Zwarte sneeuw -- goed voor de Hercule Poirot-prijs 2002 -- bewijst de auteur dat zijn eerste succes beslist geen toeval was. Het spannende relaas rond de commissaris van de Antwerpse recherche, wordt met veel verve, originele plotwendingen en spirituele dialogen voortgezet en zal pas zijn beslag krijgen in een derde en laatste deel.
Er vallen behoorlijk wat 'dode lijken' in deze nieuwste politieroman van Stan. De vrouw van de ondertussen in een Spaanse gevangenis verblijvende Max Maes wordt in Chicago-stijl om het leven gebracht. Een naakt manspersoon wordt van de Antwerpse Boerentoren gekieperd, en een vrouwelijk lijk wordt aangetroffen in de Antwerpse ondergrondse ruien. De auto van een voormalige Miss België, al dan niet toevallig de vriendin van een man uit het gerechtelijke rechercheteam, wordt tot ontploffing gebracht. Het team van gerechtelijke inspecteurs, ondertussen bekend om zijn vuilbekken en niet bepaald loepzuivere praktijken, en met kleurrijke figuren als Desmet, den Djim, Peeters, Deridder en Lodewijckx, krijgt versterking met ene Sofie Simoens, een nieuwe vrouwelijke speurder gestoken in strakke jeans en cowboylaarsjes van slangenleer, die qua dolle en gedurfde exploten niet voor haar collega's moet onderdoen. De lezer wordt het aan de ellebogen gewaar: met de nieuwe thriller van Stan Lauryssens zit de lezer goed voor enkele uren ludieke spanning. Dode lijken is een filmisch flitsende roman die zich andermaal afspeelt in het hartje van de Sinjorenstad en voor een stukje ook in de voorgeborchten van een Spaanse gevangenis; een duistere episode, die mogelijk eens deel uitmaakte van de persoonlijke ervaringswereld van de auteur. Wordt vervolgd!
Stan Lauryssens schrijft met vaart en vergast de lezer op een festijn van grappen, grollen en spannende scènes. Opvallend is wel dat de auteur in zijn boeken geen gebruik maakt van paragrafen of hoofdstukken. Voor onderbrekingen van die aard is de vertelstijl van de auteur te snel en te gedreven! [Staf Schoeters]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.