Chéri
Colette
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Van Maaskant Haun, 2023 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : COLE |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Uitgeverij Van Maaskant Haun, 2023 |
VOLWASSENEN : ROMANS : COLE |
Ariejan Korteweg
i /ul/22 j
In Frankrijk is Sidonie-Gabrielle Colette een grootheid. Ze trad als een van de eerste vrouwen toe tot de Académie Goncourt, het gezelschap dat de belangrijkste literaire prijs van het land toekent. Toen ze in 1954 stierf, kreeg ze een staatsbegrafenis. Bij het landelijk eindexamen Frans moesten de leerlingen dit jaar vragen over haar werk beantwoorden.
Colette (1873-1954) was dan ook niet zomaar een schrijver, ze was een rolmodel, zoals Mata Hari dat was, of Josephine Baker. Een stijlicoon met gitzwarte, priemende ogen, die met haar herenkostuums vrouwen inspireerde. Aan haar achternaam had ze genoeg om een reputatie te vestigen, een leven lang deed ze precies wat haar goeddunkte.
Ook in Engeland is Colette vaak vertaald en wordt ze tot de grote Franse schrijvers gerekend. In Nederland is dat anders. Kiki Coumans vertaalde een paar latere romans en verzorgde een mooie uitgave in de reeks Privé-domein. Maar haar debuutroman, Claudine op school, verscheen voor het laatst in 1960 in vertaling, als Zwart Beertje. Wellicht was ze te frivool voor de Nederlandse lezer.
Want allemachtig, wat was Colette eigengereid. Het is amper voor te stellen dat dit boek van 1900 dateert - het doet je met andere ogen naar die tijd kijken, en naar wat toen mogelijk was.
In zekere zin behoort Claudine op school tot wat nu chicklit wordt genoemd: boeken voor meisjes over opgroeien en de liefde ontdekken, met alle emoties en teleurstellingen die daarbij horen. Dat is precies wat Claudine overkomt. Ze is 15 en groeit op in een klein stadje in Normandië. Haar vader heeft alleen oog voor de slakken die hij bestudeert, terwijl Claudine door de bossen dwaalt en naar school gaat met haar vriendinnen: Lange Anais die 'leugenachtig, diefachtig, verraderlijk en een volleerd hielenlikster' is; Marie Belhomme, 'dom, maar zo vrolijk', en de tweelingzusjes Jaubert met 'hun keurige, mooie handschrift, hun eeneiige onnozelheid'. Later komt daar de kleine Luce bij, die ze geregeld een aframmeling geeft, ook omdat ze de zus is van de juf.
Het zal duidelijk zijn, met Claudine ga je niet kuieren. Ze is veruit de slimste van de klas, is onmisbaar vanwege haar muzikale en sociale vaardigheden en bovendien een schoonheid. Van dat alles is ze zelf ook zeer doordrongen.
Als een nieuwe hulponderwijzeres haar opwachting maakt, Aimée Lanthenay is haar naam, wordt alles anders. 'Ze heeft het karakter van een aanhalig poesje', constateert Claudine al snel: 'Teer, kouwelijk en ongelooflijk lief'. Claudine valt als een blok voor haar, maar is niet de enige. Alle jongens kijken haar na, een onderwijzer wordt wanhopig verliefd, maar het is het hoofd van de school dat haar weet in te palmen. Dat hoofd is juffrouw Sergent, 'een fraai gebouwde roodharige dame', met een 'altijd ontstoken gezicht met mopsneus en achterdochtige oogjes'.
Claudine is een gretig, scherp en vilein observator. Ze ziet hoe Aimée als een baby bij Sergent op schoot zit te smoezen. Dat ze zelf het nakijken heeft, begrijpt ze al snel. Wat niet erg is, omdat werkelijk iedereen naar Claudines gunsten dingt. Het meest vrijpostig is meneer Dutertre, dorpsarts maar ook onderwijsinspecteur, een combinatie van functies die hij gebruikt voor gedrag waarvoor de term 'grensoverschrijdend' te mild is. Hij klemt Claudine tussen zijn benen, steekt zijn neus in haar haar en zegt: 'Je hebt vast een lichaam als een betoverend beeldje.'
Het zou vandaag de dag goed zijn voor jarenlange therapie, rechtszaken en een dramatische afrekenroman. Maar Colette dartelt lichtvoetig en zonder zorgen langs alle besognes. Claudine ziet in Dutertre vooral een volgend bewijs voor haar woeste aantrekkelijkheid.
Claudine op school is min of meer autobiografisch, heeft Colette later bevestigd. Het boek, en de drie volgende delen, werden eerst uitgebracht onder de naam Willy, pseudoniem van haar echtgenoot, die schrijver en literatuurcriticus was. In 1907 zou Colette van hem scheiden. Ze werd variétéartiest in Parijs, baarde opzien door in de Moulin Rouge een vrouw te kussen, ging de journalistiek in en zou nog heel veel romans schrijven.
Het goede nieuws: bij uitgeverij Van Maaskant Haun zijn het echte liefhebbers. Ook de andere drie Claudine-boeken worden opnieuw uitgebracht, met dezelfde excellente vertaler die de kokette helderheid van Claudine zo knap in het Nederlands heeft behouden.
★★★★☆
Uit het Frans vertaald door Gerda Baardman. Van Maaskant Haun; 244 pagina's; €25,50.
Bookarang
Een semi-autobiografische roman van de Franse schrijfster Colette (1873-1954) over lesbische liefde, verleiding en het schoolleven van de 15-jarige Claudine. Claudine woont met haar nogal afwezige vader in het Bourgondische dorpje Montigny. Ze beschrijft in haar dagboek wat ze in de natuur beleeft, maar vooral wat zich op school afspeelt. Ze zit in het eindexamenjaar, dat zojuist is begonnen met de komst van juffrouw Aimée, de nieuwe assistente van de directrice. Claudine wordt verliefd op Aimée, maar de directrice ontdekt dit al snel en doet haar best om Aimée zelf te verleiden. Geschreven in dagboekvorm in een vlotte en herkenbare stijl. Voor een brede tot literaire lezersgroep. Colette (1873-1954) was een internationaal bekende Franse schrijfster, journalist en actrice. Ze schreef een groot aantal boeken. Haar werk werd in meer dan veertig landen uitgegeven. 'Claudine op school' werd oorspronkelijk gepubliceerd in 1900.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.