De grap
Gerrit Janssens
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Ambo|Anthos, © 2017 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : JANS |
Mark Cloostermans
us/ug/11 a
De ik-verteller van Twaalf heeft er genoeg van. Al maandenlang woedt er een koude oorlog tussen zijn ouders. Vader vlucht in zijn werk, moeder werpt zich op het interieur van hun ongezellige huis. 'Bouwen deed ze, huizen tekenen, thuizen maken voor anderen, maar voor wie? Niet voor ons.' Tijdens een uitstapje naar Kreta is blijkbaar iets tot ontlading gekomen, al houdt de auteur wat dat betreft zijn kaarten dicht tegen de borst. En nu is ook nog opa dood. Tijd om van huis weg te lopen. 'Ik was het beu, hun weg zijn, hun zwijgen, hun ruzie, hun fakking gedoe. Dat was iets van hen, maar ik zat er wel tussen. Ze deden alsof ik er niets mee te maken had. Wat als ze zelf zouden merken hoe het zou zijn als ik er niet meer was?'
Pas laat in de roman komen we via een omwegje te weten hoe de hoofdpersoon heet. Tot die tijd weten we alleen dat hij wegloopt in 2012, het jaar waarin hij twaalf geworden is. Gerrit Janssens loopt hier een beetje in de voetsporen van John Cheever en zijn verhaal 'The swimmer', waarin een hoofdpersoon in de loop van één dag en één tocht opvallend ouder wordt. Immers, 'als je zegt of denkt “ik ben weg”, ben je ook het pad dat je volgt'. Hij ziet dezelfde plekken als anders, maar nu te voet, in plaats van in de auto van vader en moeder. Aan het eind is hij geen kind meer.
Misschien was het ook de bedoeling om in de hoofdpersoon, die even oud is als de eeuw, iets te laten doorschemeren over de eenentwintigste eeuw so far, maar als dat zo is, heb ik het niet begrepen.
Gerrit Janssens publiceerde lang geleden, in 2004, De grap, een novelle voor young adults. Dat is een leeftijdscategorie die hij blijkbaar goed aanvoelt. Twaalf komt echt tot leven als hij tieners laat interageren. Hun energie en stuurloosheid, hun bravoure en angsten: Janssens geeft er schijnbaar moeiteloos stem aan. De volwassenen zijn lastiger. Ook al doen de ouders in Twaalf dingen die pedagogisch niet koosjer zijn, ze klinken als papa's en mama's in kinderboeken. Janssens heeft oog voor fraaie details - zo verzeilt tijdens een ruzie een splinternieuwe telefoon in vers beton - maar verslikt zich in de grote momenten. Hij houdt de lezer bijvoorbeeld nodeloos lang in onwetendheid over wat er gebeurde op Kreta, zodat de uiteindelijke onthulling alleen maar een anticlimax kan zijn. In Twaalf bezigt hij te veel trucjes uit de cursus 'creatief schrijven' en heeft hij te weinig aandacht voor waar zijn talent echt ligt: de lezer verplaatsen naar de denk- en gevoelswereld van jonge mensen. Gerrit Janssens is een beloftevolle auteur die je meer branie zou toewensen.
Ambo/Anthos, 208 blz., 18,99 € (e-boek 9,99 €).
Mick K. Zwart
Een twaalfjarige jongen, enig kind, besluit op een dag zijn huis waar het niet zo heel gezellig is, uit te lopen. Waarheen hij gaat, weet hij niet, wel waarom hij het doet: zijn ouders zwijgen of maken ruzie en lijken hem vergeten, zijn opa is dood en zijn camera is kapot. De jongen houdt van fotograferen, voor hem een manier om gevoelens, sfeer, beeld vast te leggen die hem goed bevalt en waaraan hij houvast heeft. Via flashbacks, herinneringen die uitgelokt worden door beelden, gebouwen, het weer, ervaren we de verwarrende wereld van een gevoelige jongen die geen houvast meer heeft. Langzaamaan neemt hij de regie weer in handen en lijkt zijn wereld weer een stuk te kantelen. Bij thuiskomst lijkt een nieuw hoofdstuk, misschien wel het dertiende, te zijn begonnen. Een trage roman, vol associaties, schijnbare toevalligheden over grote thema’s als eenzaamheid, verlies, scheiding waarin het nummer twaalf in allerlei hoedanigheden een rode draad is. Goed verzorgde debuutroman van de Vlaamse auteur (1975).
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.