1945 : biografie van een jaar
Ian Buruma
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2003 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : JAPAN 944.9 |
31/12/2003
Vier stoomboten voeren op 8 juli 1853 de haven van Edo binnen, in een poging een einde te maken aan het vrijwillige isolement van Japan. Commodore Matthew Perry zou de geschiedenis ingaan als de eerste buitenlander die contact kreeg met het Japanse gezag in tweehonderd jaar. In snel tempo werd het bakufu-tijdperk achtergelaten en werd de louter ceremoniële functie van de keizer opgewaardeerd. De nieuwe grondwet werd een mengeling van Japanse en Europese idealen, waarbij de voorliefde van een van de opstellers, Hirobumi Ito, voor het beleid van Bismarck niet onopgemerkt kon blijven. Dat werd nog duidelijker bij het vergelijken tussen de manier waarop de een en de ander hun sigaar vasthielden -- de gelijkenis zou treffend geweest zijn.
Zulke fijne details komen we te weten bij het lezen van De uitvinding van Japan van Azië-kenner Ian Buruma. In zijn meeslepende verhaal vertelt hij de geschiedenis van Japan vanaf de aankomst van de zwarte schepen, tot aan de Olympische Spelen in Tokyo in 1964. Maar veel meer dan een opsomming van feiten is de nieuwste van deze in Londen residerende Nederlander opnieuw een fascinerend verhaal van verbanden en achtergronden. Waar hij in Het loon van de schuld (1994) naar het mogelijke schuldgevoel peilt bij Japan en Duitsland aangaande hun rol in de Tweede Wereldoorlog, gaat hij in De uitvinding van Japan vooral op zoek naar de oorsprong van het gedachtegoed dat leidde tot de expansiedrift die Japan tot China, Indonesië en de Filippijnen bracht. Op filosofisch vlak liet een van de belangrijkste Japanse denkers zich zo vooral inspireren door Hegel, Nietzsche en Heidegger. Kitaro Nishida probeerde op die manier zen met Duitse filosofieën te vermengen. Een van zijn basisideeën was de versmelting van object en subject. En net die idee werd algauw overgenomen en geherformuleerd in de Kokutai no Hongi (De grondbeginselen van het nationale staatsbestel): de Japanners werden aangemaand "hun kleine ego's los te laten en 'in de keizer' de bron van hun bestaan 'te zoeken'". Het zou de leidraad worden bij het oorlogvoeren in latere jaren.
Interessant is ook te vernemen hoe het in naam onafhankelijke Mantsjoerije in de jaren '30 een toevluchtsoord werd voor linkse denkers, architecten, essayisten en schilders uit Japan. Bladzijde na bladzijde legt Buruma de wortels van de Japanse samenleving van vandaag bloot, aan de hand van feiten en personages uit het verleden. Hij bewijst dat het Japan anno nu in wezen nog weinig veranderd is, vergeleken met honderd jaar geleden. Net als in zijn ander werk toont Buruma met kennis van zaken en gedrevenheid een groot schrijver te zijn. En ondanks zijn liefde voor het onderwerp laat hij niet na met een kritisch oog toe te kijken. Compact, vlot geschreven. Een must. [Marjan Bex]
Dr. J. Kroes
Dit boek gaat over de laatste honderdvijftig jaar van Japan en het contact met de buitenwereld, met name het Westen. De schrijver, Nederlander van geboorte, studeerde Chinese literatuur in Leiden en werd journalist bij gezaghebbende Engelstalige tijdschriften. Hij beschrijft de culturele en politieke ontwikkelingen van Japan sinds de Amerikanen in 1853 zich met geweld toegang verschaften tot de Japanse havens. Daarvoor was het land grotendeels geïsoleerd; alleen Nederlanders mochten via het eilandje Decima met hen handeldrijven en er bestond zoiets als Hollandse wetenschap waardoor de Japanners met de Europese wetenschap kennis konden maken. De interne gebeurtenissen maar vooral de buitenlandse politiek, waaronder de oorlog met China en het Westen in de jaren dertig en veertig, evenals de democratisering en oplevende economie na de oorlog komen uitgebreid aan de orde. De Olympische Spelen in Tokio van 1964 markeert het eindpunt van deze nieuwe ontwikkeling. Een woordenlijst, beredeneerde bibliografie en een index besluiten dit niet-geïllustreerde boek.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.