Lijmen ; Het been : roman
Willem Elsschot
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Cossee, © 2016 |
VOLWASSENEN : ROMANS : TUIN |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Cossee, © 2016 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 11232 |
Maria Vlaar
ua/an/20 j
Niccolò Paganini was een negentiende-eeuwse Italiaanse vioolvirtuoos en componist, een legendarische figuur die overal in Europa volle zalen trok en klassieke muziek populariseerde op de wijze die we nu kennen van André Rieu, en bovendien een excentriekeling met een hoog-romantisch gemoed. Er gingen de gekste legendes over hem de ronde: zo zou hij 's nachts op een kerkhof 'voor de doden' hebben gespeeld, zou hij in een ongeluksnacht in Parijs een groot deel van zijn bezittingen hebben vergokt, en een gretige bezoeker van aan cholera lijdende stervenden en mortuaria zijn geweest. Hij had buitengewoon lange, dunne vingers en schminkte zich een wit gezicht bij optredens; hij werd 'duivelskunstenaar' genoemd en werkte gretig mee aan dat beeld. Al deze verhalen komen voor in Vrouwkje Tuinmans Afscheidstournee, de vierde roman van de schrijfster die ook al vijf dichtbundels op haar naam heeft staan.
Het lijkt dus of ze goud in handen heeft met deze bijzondere hoofdpersoon. In het genre van de historische roman is het de jongste decennia heel gebruikelijk om aan bestaande figuren gedachten, belevenissen, seksuele gevoelens en beweegredenen mee te geven die puur aan de verbeelding van de schrijver zijn ontsproten.
Tuinman heeft het echter niet aangedurfd om Niccolò Paganini zelf tot haar romanfiguur te maken. Zij maakte de verrassende keuze om een sympathieke zijfiguur uit Paganini's leven tot hoofdpersoon te maken: zijn zoon Achille. Die groeit op bij zijn vader, die de moeder met een flinke geldsom heeft uitgekocht (blijkt later). Vader en zoon trekken door Europa en brengen hun leven goeddeels in symbiotische harmonie door op hotelkamers, waar vader zich voorbereidt op zijn optredens, en zoon hem helpt en verzorgt, terwijl plaatselijke leraren de jongen soms nog wat proberen bij te brengen. Achille heeft niet het talent van zijn vader geërfd en blijft, niet eens tot zijn eigen ontevredenheid, zijn hele leven in vaders schaduw.
Opa's haarlokken
Als Niccolò in 1840 sterft, ligt hij in conflict met de katholieke kerk. De smakelijke scènes waarin bemoeizuchtige pastoors de geniale musicus bezoeken en de deur worden gewezen, zijn goed getroffen. De legendes over de virtuoze violist die zijn ziel aan de duivel zou hebben verkocht, hebben een keerzijde: de kerk weigert hem te begraven in gewijde grond. Achilles verdere leven wordt getekend door het gesleep met het gebalsemde en gekiste lijk van huis naar huis. Pas in 1898 krijgt zijn vader het praalgraf in Parma waar hij nog steeds begraven ligt. Guy de Maupassant schreef er een speculatief verhaal over, maar Tuinman wil graag de - helaas minder interessante - 'werkelijk gebeurde' versie vertellen.
Nauwgezet volgt Tuinman Achilles levensloop. Hij trouwt met Paolina, een van de meest eendimensionale personages die ik in lange tijd ben tegengekomen in de literatuur. Zij heeft niet alleen een engelachtig geduld, maar is ook een voorbeeldige moeder en vroom kerkbezoekster, en Tuinman vervalt snel tot anachronistische clichés als het over haar gaat. Ook Achille is nogal bleek en goeiig, en weet dat van zichzelf. Van hun lange rij zonen heeft alleen Attiolio een afwijkend karakter: hij heeft weleens kwaad in de zin. Hij zet bijvoorbeeld een handeltje op in zijn eigen haarlokken, die hij verkoopt onder het mom dat hij ze van zijn opa's wereldberoemde lijk heeft geknipt. Achille veronderstelt dat zijn zoon het 'duivelse' karakter van opa Niccolò heeft geërfd, maar gezien de adoratie die Achille voor zijn vader tentoonspreidt in Afscheidstournee is dat een psychologisch gezien weinig overtuigende bewering. Tuinmans overdadige gebruik van vraagtekens doet vermoeden dat ze zelf ook gist naar de drijfveren van haar personages. Krampachtig houdt ze vast aan het idee dat ze het echte verhaal achter de legende wil vertellen. Ze had haar roman kunnen redden door de diepte van Achilles intimiteit, seksualiteit, spoken en dromen in te gaan. Gewone mensen kunnen geweldige romanpersonages zijn. Maar dan is er meer nodig dan een beroemde vader.
Cossee, 286 blz., 18,95 €.
René Dellemann
Dit is een boeiend verhaal over een zoon die zijn leven wijdt aan eerherstel voor zijn beroemde maar door de kerk verketterde vader, Nicolò Paganini (1782-1840), een virtuoos violist en bemint door velen, maar door anderen gezien als een man in de ban van Satan. Een legende omringd door geruchten en verhalen die het leven van zijn zoon Achille bepalen. Het is de zoon die wij als lezer volgen. Een zoon die zijn leven, van kleins af aan, in dienst stelt van zijn eigenzinnige vader. Hij heeft er een levenstaak aan om hem te begraven, zelfs letterlijk. Paganini sterft wanneer Achille pas veertien is, maar blijft zijn stempel drukken op het leven van zijn zoon en dat van diens kinderen. 'Jij bent zo onuitstaanbaar gewoon', zegt een zoon van Achille over zijn vader. Gewoon is Achille zeker, maar zeker niet onuitstaanbaar. Eerder aandoenlijk. Het leven, zijn vrouw, kinderen, kleinkinderen, het lijkt hem allemaal te overkomen. Vrouwkje Tuinman (1974) bedient zich van een soepele stijl, een droge, haast feitelijke verteltrant. En die werkt prima. Tuinman schrijft gedichten en romans en werd voor haar roman 'De rouwclub' (2013)* genomineerd voor de Libris Literatuur Prijs 2014 (longlist).
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.