Een nieuwe structuurverandering van het publieke domein
Jürgen Habermas
Jürgen Habermas (Auteur), Jabik Veenbaas (Vertaler), Paul Schnabel (Samensteller)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Boom, 2013 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : SOCIALE WETENSCHAPPEN : 339.5 HABE |
15/02/2014
Met de jaren neemt ook de vurigheid van de Duitse filosoof en socioloog Jürgen Habermas (1929) zienderogen toe. Vooral de laatste tien à vijftien jaar kruipt hij steeds vaker in zijn pen om zijn grote bezorgdheid uit te spreken over de toestand van en in de Europese Unie. En zijn oordeel is niet mals; hij spreekt openlijk over de ‘erbarmelijke toestand van de Unie’. Maar die conclusie brengt hem geenszins tot lethargie, laat staan zwartgalligheid. Integendeel. Habermas ziet het als zijn taak om te ijveren voor een ‘beter’ Europa. Dit boek bundelt verschillende van zijn bijdragen over Europa.
De zoektocht naar de toekomst van Europa is minder evident dan men op het eerste gezicht misschien zou denken. Burgers zijn in de eerste plaats geïnteresseerd in concrete vragen die hen confronteren met tastbare politieke alternatieven. Ze leggen niet meteen een band naar de meer algemene vraag naar de toekomst van de Unie en haar instellingen. Politici hebben daar zelf schuld aan. Ze leggen de burgers geen belangwekkende vragen over Europa voor. Ze voeren geen polariserende verkiezingsstrijd die meerderheden weet te mobiliseren als het gaat over de EU. Veeleer laten ze zich leiden door wat Habermas ‘opiniegestuurd opportunisme’ noemt. Een omvattend perspectief in de richting van ‘meer Europa’ ontbreekt eenvoudigweg. Het zijn pragmatisch handelende politici die een incrementeel beleid voeren. Als ze stappen zetten voor een verdergaande integratie, zijn die slechts ingegeven door de idee dat het prijsgeven van de euro veel dramatischer en vermoedelijk ook veel duurder is dan andere alternatieven.
Habermas pleit daarentegen voor een nieuw, inspirerend ‘verhaal’. En dat verhaal heeft bij voorkeur ook een normatieve binding. Hierin ligt de grote sterkte van het boek. Het biedt een filosofisch onderbouwd project, Habermas geeft solide, rationele argumenten voor de richting waarin hij de EU wil zien evolueren —argumenten die verankerd zijn in de concrete situatie waarin de Unie zich nu bevindt. Zijn toekomstvisie voor Europa houdt een grote oproep in: de EU is slechts een opstap naar een wereldgemeenschap met een politieke gemeenschap.
(Dit is een abstract van een artikel van Erik De Bom. Het is verschenen in De Leeswolf 8, 2013.)
[Erik De Bom]
Nienke Onnen
'De toenemende euroscepsis van de bevolkingen heeft naar mijn overtuiging ook te maken met het feit dat de politieke elites ervoor terugschrikken om hun kiezers überhaupt te confronteren met belanghebbende Europese vragen', aldus Habermas in een interview met Paul Schnabel. Habermas analyseert met scherpe blik de stand van de democratie binnen het Europese eenwordingsproject en toont zijn visie ten aanzien van de verwezenlijking van een democratischer Europa. Centrale thema's zijn de overdracht van nationale soevereiniteit, de rol van politieke partijen, het ontbreken van een Europese identiteit en het oplossen van de Euro-crisis. De compacte bundel, verschenen ter gelegenheid van de toekenning van de Erasmusprijs 2013, bestaat uit een zevental eerder verschenen korte bijdragen en een tweetal interviews met Habermas. De uit Duitsland afkomstige hoogleraar filosofie is een vooraanstaand denker en publicist. Zijn teksten zijn kort en bondig geformuleerd, pragmatisch van aard en van een intellectueel niveau. Ook interessant als kennismaking met Habermas.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.