Fredy Neptune
Les A. Murray
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Harmonie, 2013 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12639 |
31/05/2014
De Australiër Les Murray (1938) heeft de reputatie een van de talentrijkste dichters van zijn generatie te zijn en een potentiële kandidaat voor de Nobelprijs voor de Literatuur. In zijn nawoord op De planken kathedraal, een uitgebreide Engels-Nederlandse bloemlezing, deelt vertaler en samensteller Maarten Elzinga het oeuvre van Les Murray in drie perioden. Dat neemt echter niet weg dat Murray’s oeuvre essentieel een uitdieping is van de thematische wortels die van in het begin aanwezig waren. In elk gedicht zitten een aantal andere gedichten ingebed. Zo is er het concept van de rurale Australische identiteit die Murray tegen de intellectuele steedse tijdgeest in ondersteunde. Vertrekkend vanuit de klassieke tegenstelling tussen het intellectuele kosmopolitische machtscentrum Athene en het gedecentraliseerde, met natuur, traditie en geloof verweven Beotië, ontwikkelde Murray een synthese die spreektaal en folklore met het verheven taalgebruik van de kunst verzoende.
Door zichzelf schertsend de laatste der Jindyworobaks (blanke kunststroming die de aboriginalcultuur ondersteunde) te noemen, onderstreept Murray de invloed van deze beweging in zijn thematische beeldvorming. Als kunstenaar zorgt hij voor een samensmelting van het primitieve bewustzijn (het droomleven) en het actieve bewustzijn, waarbij ongemerkt het lichaam aan de wetten van de poëtische dans onderworpen wordt. Doordat de mens van nature poëtisch denkt, manifesteert poëzie zich ‘in alle menselijke activiteiten en denkbeelden die door beide bewustzijnslagen worden gevoed.’ Het sacrale is voortdurend in aanwezig in Murrays poëzie. Poëzie en religie staan op voet van gelijkheid.
Van Les Murrays zware depressies is relatief weinig terug te vinden in zijn poëzie (er zijn vooral sporen van in zijn latere werk), maar hij verkoos om van zijn poëzie niet het verlengstuk te maken van zijn wanhoop. Humor en ‘de enorme rijkdom en exuberantie van zijn taal’ stonden garant voor het gevoel van intense levenslust. Zijn grote virtuositeit, intense gebruik van woordspelingen en beeldspraak met vaak veelvuldige betekenissen in een naar eigen hand gesmeed Engels, maken voor Maarten Elzinga van de vertaling van Murrays verzen een prachtige uitdaging, maar ook een nachtmerrie waar het onmogelijk wordt om de brontekst te volgen. In die zin reikt hij zijn vertaling aan als een leidraad om grip op de brontekst te krijgen, waarna je in alle vrijheid de originele, Engelse versie kan exploreren. Deze bloemlezing bevat aangepaste versies van alle gedichten uit Elzinga’s oudere bloemlezing De slabonenpreek (1997, 1998) die niet meer verkrijgbaar is.
Dit is een abstract van een recensie van Kris van Zeghbroeck, die is verschenen in De Leeswolf 2014, nr. 2.
[Kris van Zeghbroeck]
T. van Deel
Nobelprijswinnaar Derek Walcott heeft de poëzie van de Australische dichter Les Murray (1938) het bondigst getypeerd: [er bestaat in de Engelse taal op dit moment geen poëzie] 'die zo is geworteld in het sacrale, zo uitbundig lyrisch en tegelijk zo innig en gemoedelijk'. Al eerder heeft vertaler Maarten Elzinga een bloemlezing uit het werk samengesteld, 'De slabonenpreek' (1997), waarvan ook de herdruk spoorslags uitverkocht was. Vandaar dat deze nieuwe keuze, nu uit het hele werk (met uitzondering van twee romans in verzen, waaronder 'Fredy Neptune') van 1965 tot en met 2010, ook een aangevulde en gecorrigeerde herdruk bevat van de eerdere. Een omvangrijke, tweetalige representatie van de virtuoze, vitale, breed uitwaaierende en later steeds meer ingedikte poëzie van Murray, wereldwijd beschouwd als een van de grootste dichters (in Nederland mede bekend door zijn succesvolle optredens bij Poetry International). Het is 'wilde poëzie', 'van rationaliteit het tegendeel maar ook het geheim': 'Veel van die wilde strofen eisen jouw vlees / om zichzelf te belichamen. Alleen voltooide kunst, vrij / van gehoorzaamheid aan haar tijd, kan je laten dansen / dwars door de grotere gedichten die je bewoont. / Buiten alle poëzie te zijn is een onbereikbare leegte.' Een overweldigende dichter.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.