De sneeuwklas
Emmanuel Carrère
Emmanuel Carrère (Auteur), Katelijne De Vuyst (Vertaler), Katrien Vandenberghe (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij Antwerpen, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 3979 |
15/01/2013
Jaren geleden ontmoetten Carrère en de Russische held annex schoft Limonov elkaar in Parijs. Als jongeman uit een welgestelde familie koesterde Carrère een sympathie voor de vrijbuiter en relschopper. Meer dan twintig jaar later zagen ze elkaar bij toeval terug: bij een manifestatie in Moskou kruisten hun blikken elkaar en begon het idee te rijpen van een boek dat een mengvorm zou worden tussen een historische roman en een avonturenroman. Kan Limonov nog een fictiewerk genoemd worden?
Tijdens een interview gaf Carrère toe dat hij zich nagenoeg uitsluitend heeft gebaseerd op wat Limonov zelf over zijn levensloop gezegd en geschreven heeft. En aangezien een van de weinige constanten in Limonovs leven bestaat in het vergaren van roem (volgens Carrère zelf) kan zijn eigen getuigenis enigszins in twijfel getrokken worden. Carrère’s verdienste ligt dus niet in de getrouwe reconstructie van Limonovs biografie, maar in de manier waarop hij het picareske in zijn persoon expliciet naar voren durft halen en vervolgens de avonturen van zijn antiheld afschildert tegen de nauwgezet in beeld gebrachte achtergrond van het Russische verleden. Uit de manier waarop hij speelt met dat contrast blijkt dat de auteur Carrère aan het woord is, niet de historicus.
De behendigheid waarmee Carrère zijn lezers langs zeventig jaar Russische geschiedenis loodst, dwingt respect af. Carrère bezocht het land verschillende keren en draaide er een documentaire over, waar ook het boek Een Russische roman uit voortkwam. Die roman vertoont niet alleen treffende gelijkenissen met Limonov op het vlak van de inhoud. In beide werken begeeft Carrère zich op het dunne koord tussen ‘fictie’ en ‘werkelijkheid’. Met Limonov krijgen we een verfijnd evenwicht in de confrontatie tussen de grote geschiedenis van Rusland en de kleine levensloop van een individu, dat meer weg heeft van een typetje.
Dit contrast zou volledig gaaf gebleven zijn indien Carrère zichzelf niet zoveel op de voorgrond plaatste. Het is zeker relevant om de stem van de auteur af en toe aan het woord te laten in een verhaal dat precies de picareske dimensie van een bestaand persoon als uitgangspunt neemt. Maar de wisselwerking tussen de reflecties van de auteur en het eigenlijke verhaal hapert soms en komt wat gekunsteld over. De belerende vinger is iets te nadrukkelijk aanwezig. Daarnaast is de enscenering van een picaresk personage niet zonder risico’s: de schelm bevindt zich in een ideale positie om al grappend de waarheid te uiten en een origineel en ontluisterend verhaal te brengen, maar hij kan ook als een clichématig figuur opgevoerd worden. Bij Carrère krijgt Limonov een beetje de twee gezichten opgeplakt. Het is eerder de auteur zelf die af en toe zijn opinie meegeeft om zo een maatschappijkritische stem te laten horen. Dat is misschien wel het grootste verschil tussen de aanpak van de historicus en die van de romancier: niet dat het verleden op een betere manier wordt weergegeven, wel dat het geconstrueerde karakter van die weergave sterker in de verf wordt gezet.
(Dit is een abstract van een artikel van Francis Mus. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 2012, nr.4.)
[Francis Mus]
Willem G. Weststeijn
De Russische schrijver Eduard Limonov (1943) werd bij ons bekend in de jaren tachtig van de 20e eeuw met boeken als 'De Russische dichter houdt van grote negers' (1981) en 'Zelfportret van een bandiet' (1987). In deze boeken beschreef Limonov zijn leven aan de Russische zelfkant van de maatschappij (Charkov) en, na zijn emigratie, ook van de Amerikaanse (New York). Limonov heeft, zich niet storend aan conventies, altijd een tegendraads leven geleid. Na de verdwijning van de Sovjet-Unie teruggekeerd naar zijn land, probeerde hij zich politiek te manifesteren door een rechtse splinterpartij op te richten. In de Balkanoorlog stond hij aan de kant van de Serviërs; in Rusland werd hij later gearresteerd wegens terroristische activiteiten en zat hij een tijd in de gevangenis. Van dit bijzondere en avontuurlijke leven heeft de Franse schrijver (1958) een boeiend beeld geschetst. Terloops komt in zijn boek ook de recente geschiedenis van Rusland aan de orde. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.