Boze zomer : roman
Jan-Willem Anker
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Arbeiderspers, cop. 2012 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : ANKE |
15/11/2012
Beschermer van het Griekse culturele erfgoed of notoire beeldenstormer? Deze vraag is van toepassing op Thomas Bruce, de zevende graaf van Elgin, die aan het begin van de negentiende eeuw beelden van de Griekse Akropolis in beslag nam en naar Engeland liet verschepen. Graaf Elgin is niet alleen het onderwerp van de bovenstaande vraag, maar ook het hoofdpersonage in Een beschaafde man, de historische debuutroman van de Nederlandse dichter Jan-Willem Anker die het leven en de politieke loopbaan van de kunstminnende graaf belicht.
Aan het einde van de achttiende eeuw kreeg Thomas Bruce van de Britse koning, George de Derde, de functie van Brits gezant in Constantinopel aangeboden. De koning stelde echter één voorwaarde, namelijk dat Bruce eerst in het huwelijksbootje zou stappen alvorens aan zijn gezantschap te beginnen. Bruce huwde in 1799 met jongere Mary Nisbet.
Elgin maakte zijn gezantschap algauw ondergeschikt aan zijn passie voor de kunsten. Hij zag zichzelf als beschermer van het Griekse culturele patrimonium. Samen met de Italiaanse schilder Lusieri liet hij opgravingen uitvoeren om zo een uitgebreide kunstverzameling op te bouwen. Een bezigheid die lang niet bij iedereen in goede aarde viel. De Engelse dichter Lord Byron veroordeelde de verzamelwoede van Elgin scherp. In het verhalende gedicht Childe Harold’s Pilgrimage noemt hij Elgin ‘een verkrachter’ die niet ziet ‘hoezeer de Schoonheid lijdt’.
In 1803 wordt Elgin op weg naar huis gevangengenomen in Parijs. De Fransen stellen Elgin een ruil voor. Zijn vrijheid voor zijn verzameling. Een aanbod dat Elgin afwijst. Zijn koppigheid kost hem niet alleen een vervroegde invrijheidsstelling, maar uiteindelijk ook zijn huwelijk. Aan de scheiding van Mary houdt Elgin een financiële kater over. Krijgt Elgin het over zijn hart om zijn collectie te verkopen?
Een beschaafde man is een verdienstelijke klassieke historische roman. Anker schetst een gedetailleerd portret van een onbegrepen kunstliefhebber die zijn leven — zijn politieke ambitie en zijn huwelijk — op het spel zette in naam van de kunst. De roman is goed geschreven en opgebouwd. Het verhaal mist echter de nodige scherpte, waardoor het traag op gang komt. Storend is ook de stereotiepe manier waarop Anker het personage Lusieri laat spreken: ‘Mag ik oe alleen die koffie aanzetten?’ Hoort hier nog iemand de paus zich bedanken voor ‘die bloemen’? Voor de geïnteresseerden: de zogenaamde Elgin marbles, de overblijfselen van Elgins collectie, bevinden zich vandaag de dag nog steeds in het British Museum te Londen.
[Steven Stroobants]
Livia Visser-Fuchs
De vraag of de beroemde ‘Elgin Marbles’ (sculpturen van het Parthenon in Athene nu in het Brits Museum in Londen) eigenlijk terug zouden moeten naar hun land van herkomst, blijft geleerden en politici bezig houden. Deze roman laat op een boeiende manier zien hoe de Schotse graaf Elgin, diplomaat en fanatiek bewonderaar van antieke Griekse kunst, de kunstschatten, die hij eerst alleen wilde kopiëren en tekenen, omstreeks 1800 aantrof, verwaarloosd door de Turkse overheersers en de toenmalige Grieken. Met humor en ironie wordt in deze eerste roman van de dichter Anker (1978) de houding van alle partijen beschreven: de plaatselijke ambtenaren, de ingehuurde kunstenaars, Elgins zakelijke helpers, zijn jonge vrouw, en later het Engelse publiek - alles tegen de achtergrond van een door Napoleon bedreigd Europa, Elgins turbulente huwelijksleven en zijn voortdurende geldnood. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.