New romantics
Michaël Vandebril
Michaël Vandebril (Auteur), Pierre Gallissaires (Vertaler), Jan H. Mysjkin (Vertaler)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij Antwerpen, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12927 |
15/02/2013
Michaël Vandebril heeft voor zijn eerste dichtbundel de lat hoog gelegd. Alles aan de bundel ademt immers prestige. Er is niet alleen de vormgeving en het ingenieuze concept van 33 gedichten rond onze enige Belgische Nobelprijswinnaar voor Literatuur (die dit jaar overal wordt herdacht). Er is het feit dat de dichter zich heeft laten bijstaan door een aantal belangrijke buitenlandse collega’s, die ieder een vers hebben ‘afgewerkt’, en bovenal is er het feit dat de bundel volledig tweetalig wordt uitgegeven: de ene leeskant bevat de Nederlandse versie van de gedichten, de andere de Franstalige (een bijzonder mooie lyrische vertaling van de hand van Pierre Gallissaires en Jan H. Mysjkin). Meteen is duidelijk hoezeer Vandebril zichzelf als een internationaal dichter profileert, iemand die ver staat van het regionale gebakkelei rond poëzie en poëzie-opvattingen. Dat wordt haast gesymboliseerd in de keuze voor de symbolist Maeterlinck als model. Daarenboven staat zijn ‘vertrek’ (exil’ in het Frans) centraal; in dit opzicht is het portret van de auteur veelzeggend, die op de rug wordt gefotografeerd terwijl hij een trap afdaalt en uit het gezichtsveld verdwijnt. Tegelijk echter is dit geen wereldvreemde lyriek, wel integendeel. Op een haast hymnische manier tracht de dichter in zijn poëzie de grenzen van tijd en ruimte te overbruggen. Landelijke beelden en decors gaan moeiteloos over in beelden van de eigentijdse grootstad. Dat resulteert in een bevreemdende, maar tegelijk haast hypnotiserende lyriek. Dezelfde dubbelzinnigheid zit ook in de sfeer van de bundel. Aan de ene kant worden intimistische momenten gekoesterd, herinneringen vol weelde opgehaald (zoals dat alleen in een situatie van ‘verbanning’ kan), ervaringen van euforie en epifanie tot stand gebracht. Het lyrische ik ademt als het ware zo vol mogelijk de buitenwereld in of beleeft de liefde op een uitbundige wijze. Aan de andere kant is er echter telkens ook een besef van negativiteit, van ontregeling. Daardoor laten de gedichten ook (en zelfs net) in hun momenten van inzicht het tekort zien dat de moderne mens voortdrijft.
Minstens even opvallender is echter de vorm. Vandebril maakt gebruik van een strak vormschema, met regelmatige strofen en een afwisseling van lange en zeer korte regels. Daardoor ontstaat een eigen, nogal weerbarstige ritmiek. Tegelijk is de retoriek hymnisch en breed en beeldrijk, maar de lezer moet bij momenten (door het ontbreken van leestekens) zelf op zoek gaan naar het begin en het einde van een zin. Die spanning tussen de stroom van woorden en de gelaagde segmentering werkt soms op een hoogst intrigerende manier, maar op andere ogenblikken lijkt het toch voor een gimmick die niet altijd functioneel wordt aangewend. Daardoor is deze bundel fascinerend en beloftevol, maar nogal ongelijk. Ook de veelheid aan stemmen en tonaliteiten werkt die indruk van verbrokkeling enigszins in de hand. Lezers zullen ieder voor zich verzen vinden die aanspreken en verzen waaraan men snel voorbijgaat.
Tot slot wijs ik nog op de vertaling in het Frans, die als een eigen bundel wordt gepresenteerd. De vertalers hebben zich niet geconcentreerd op een woordelijke weergave van het origineel, maar vooral gepoogd om een volwaardige eigen versie in een andere taal tot stand te brengen. Daardoor is het een boeiende en leerrijke ervaring om de twee versies van een zelfde tekst met elkaar te vergelijken. Zo worden bijvoorbeeld al de kussen uit het eerste gedicht in het Frans omhelzingen… Die spanning tussen Frans en Nederlands, tussen hedendaags en klassiek, tussen vertellen en evoceren maakt van het lezen van Het vertrek van Maeterlinck in ieder geval een belevenis. [Dirk De Geest]
Redactie Vlabin-VBC
Deze debuutbundel laat zich niet alleen opmerken door zijn vormgeving en de opzet rond Nobelprijswinnaar Maeterlinck (1862-1949), ook de samenwerking met een aantal buitenlandse dichters trekt de aandacht. Bovenal valt de tweetalige uitgave op: naast de Nederlandstalige vind je in keerdruk ook een een Franstalige versie van de gedichten, in een lyrische vertaling van Pierre Gallissaires en Jan H. Mysjkin. In de gedichten tracht de auteur de grenzen van tijd en ruimte te overbruggen, wat resulteert in een bevreemdende, haast hypnotiserende lyriek. Dezelfde dubbelzinnigheid zit ook in de sfeer vervat. De auteur contrasteert intimiteit met besef van negativiteit en ontregeling, en legt het tekort bloot dat de moderne mens voortdrijft. Het strakke vormschema, met regelmatige strofen en een afwisseling van lange en zeer korte regels, heeft een weerbarstige ritmiek tot gevolg. Die spanning werkt soms op een hoogst intrigerende manier, maar op andere ogenblikken lijkt het toch vooral een gimmick die niet altijd functioneel wordt aangewend. Het maakt deze bundel fascinerend en beloftevol, maar ook vrij ongelijk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.