De erfgename van de Duivelsbijbel

De erfgename van de Duivelsbijbel is het derde deel en sluitstuk van de trilogie die van start ging met De Duivelsbijbel (2008) en De wachters van de Duivelsbijbel (2009). Ook in dit laatste deel staat de Duivelsbijbel, het machtigste boek ter wereld, in het middelpunt van de belangstelling. In 1648 nadert in Europa het einde van de Dertigjarige Oorlog, een gewapend conflict dat een mensenleven duurde en door zijn bevelhebbers met een buitengewoon cynisme werd geleid onder het devies dat ‘de oorlog de oorlog moest voeden’, en die aan het eind bijna al zijn hoofdrolspelers had opgeslokt. Andermaal verdiepte Richard Dübell zich in die verschrikkelijke periode, en een fractie van wat de auteur uit zijn historische lectuur en gesprekken met historici en archivarissen heeft verzameld, kan de lezer in het uitgebreide nawoord lezen. Op die manier wordt ook duidelijk dat Dübell zich andermaal geen ongeoorloofde vrijheden met het werkelijke verloop van de geschiedenis veroorloofde, en dat ook dit sluitstuk een bewonderenswaardige evenwichtsoefening is tussen feiten en fictie.
Zeker wat betreft de gruwelijkheden die in het derde deel worden opgevoerd heeft Dübell niets verzonnen. De auteur stelt dan ook onomwonden dat wat de Dertigjarige Oorlog betreft, geen enkele auteur grotere wreedheden kan bedenken dan er toen begaan werden. Centraal in De erfgenamen van de Duivelsbijbel staan dan ook de heksenverbrandingen die in 1623-1631 in Würzburg plaatsvonden. Zo had onder andere de prins-bisschop van Würzburg de slachting van driehonderd onschuldige, doodgemartelde mensen op zijn geweten. Zijn einde in ballingschap wordt in deze roman waarheidsgetrouw naverteld. In het verhaal worden ook fictieve personages geïntroduceerd, de auteur vermeldt dit op de eerste pagina’s van het boek, waar de lezer een onderscheid met verklaringen vindt tussen de dramatische personages en de historische figuren.
Zonder te veel prijs te geven van het verhaal volstaat het voor de lezers van de eerste twee delen te vermelden dat in dit derde deel koningin van Zweden Kristina vanuit het noorden haar minnares Ebba Sparre uitstuurt om het duivelsboek te vinden. In het westen wordt een jezuïet met een belangrijke boodschap vermoord en in het zuiden komt een oeroud netwerk weer tot leven. Twee vrouwen beginnen vanuit het oosten een queeste om een doodziek kind te redden. Hun tocht voert hen rechtstreeks in de armen van de jezuïetenpater Silvicola, die maar één missie heeft: het vernietigen van de Duivelsbijbel. Na een eerste deel dat over liefde ging, het tweede over geloof, staat dit derde en laatste deel in het teken van hoop. Dübell ontpopt zich met andermaal tot een begenadigd verteller met een uitgebreide historische kennis die hij zonder gekunstelde terzijdes op boeiende wijze weet over te brengen op de lezer. [Staf Schoeters]