Het boosboek : hoe omgaan met de kwade mens in ons
Jan Flamend
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Cavalerie, 2009 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 700.6 FLAM |
31/12/2009
Afgaand op het enthousiasme waarmee de auteur en de fotograaf dit boek hebben gemaakt, zijn ze zelf helemaal 'weg van woorden'. Toch zijn ze geen taalfanaten. Daarvoor beseffen ze te zeer dat taal ook vaak tekortschiet om ervaringen uit te drukken, én dat er naast verbale taal ook andere, soms doeltreffender codes zijn. Ze beschrijven dus de wonderlijke wegen die woorden gaan (de kromme paden inbegrepen), maar bewegen zich ook vaak weg van de woorden, veelal in de richting van het beeld. Het boek is met vaart geschreven en leest als een trein, maar dat betekent hier ook dat de informatie vaak het ene oor in- en het andere oor uitgaat. De opbouw is immers bijzonder springerig, wat nog in de hand wordt gewerkt doordat op zich best boeiende illustraties, citaten en weetjes vaak niet bij het behandelde onderwerp staan. De inhoud van de hoofdstukken is erg heterogeen: voor- en nadelen van talige communicatie, randverschijnselen van de taal, onzin en prietpraat, de rivaliteit tussen woord en beeld, optisch bedrog en contracommunicatie. Hoofdstuk vier ('Een beeld zegt meer dan duizend woorden') is als enige systematischer en vrij origineel. Dat laatste geldt minder voor hoofdstuk vijf ('Zie je wel?') over optische illusies en trompe-l'oeil, waar intussen toch al veel boekjes over bestaan. Hoofdstuk drie lijdt aan wat het op de korrel neemt: de bovenmatige aandacht voor "het triviale, het stomme en het gortige". Hoofdstuk zes behandelt liegen, bedriegen, schelden en beledigen o.m. aan de hand van de maximes van Grice: een uitstekend idee, dat echter pover wordt uitgewerkt. Bij alle aandacht voor curiosa en trivia is het jammer dat literatuur, toch taalgebruik op zijn best, op wat lichte gedichten na stiefmoederlijk wordt behandeld. Dat begint trouwens al met de spelling van de auteursnamen 'T.S. Elliot' en 'Paul van Ostayen'. Het bevat trouwens meer slordigheden.Bronnen worden onkritisch gebruikt: Jan Kuitenbrouwers uitleg van het woord 'Werdegang' (verward met 'Untergang') slaat nergens op. Dat 'nederlands' met een hoofdletter en een tijdstip niet als 9h33 maar als 9.30 uur wordt geschreven, 'doorheen' geen voorzetsel is, er een verschil bestaat tussen 'tenslotte' en 'ten slotte' en een communicant niet iemand is die aan communicatie doet, blijkt de taaldronken auteurs te zijn ontgaan. Dat Adolf Eichmann volhield dat hij "helemaal niks met de Auslösung [sic] te maken had", zal wel; maar misschien wel met de 'Endlösung'? Op dat punt wordt slordigheid onvergeeflijk. Sommige beweringen zijn gewoon gratuit: "Vlamingen (en Nederlanders) zijn harde werkers. Daarom hebben we weinig woorden voor het fenomeen 'slapen'." Zelfs een online synoniemenwoordenboek geeft er toch al gauw vijfentwintig. De (dubbele) paginagrote foto's die speciaal voor dit boek zijn gemaakt en de boodschap kracht moeten bijzetten, zijn nog te kitscherig voor een lingeriefolder. Ze bewijzen alleen dat mooie modellen geen waarborg zijn voor geslaagde beelden.
Oordeel ik nu te streng over dit boek? Ondanks de slordigheden en het van de hak op de tak springen, kun je er veel van opsteken. De auteurs spreken in hun voorwoord trouwens zelf van 'deze grabbelton' en "de vreemde mengeling van grappen, (taal)filosofische overpeinzingen, poëtische en grafische hoogstandjes, trivialiteiten en artistieke meesterwerken". Leraren Nederlands en andere liefhebbers van taal en/of beeld kunnen er hun voordeel mee doen om hun lessen te kruiden met pittige weetjes ? over schrifttekens en typografie, symbolen en merken, Opperlans, kretologie, 'sounding' (een geritualiseerd schimpspel van jongeren in zwarte getto's), vervalste foto's, graffiti, interculturele misverstanden enz. Vervelen doet het boek niet. [Erik de Smedt]
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.