De Reynaert : leven met een middeleeuws meesterwerk
Frits van Oostrom
Ingrid Biesheuvel (Vertaler), Herman Pleij (Inleider)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Athenaeum-Polak en Van Gennep, 2008 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : OUDE TALEN : Middelnederlands (1050-1350) MIDD |
31/12/2009
Deze bundel vertelt o.m. over de tragische lotgevallen van ongelukkige geliefden, een geval van verraad aan het hof, een pact met de duivel en het wedervaren van een hebzuchtige pastoor. Ingrid Biesheuvel, die eerder al werk van Jacob van Maerlant en Floris en Blancefloer (De Leeswolf, 2001, p. 347) vertaalde, verzamelde 15 middeleeuwse verhalen met uiteenlopende onderwerpen, die ze vervolgens vertaalde naar hedendaags Nederlands. Daarbij zocht ze, zoals ze zelf aangeeft in de verantwoording, naar een evenwicht tussen leesbaarheid (voor de moderne lezer) en getrouwheid (aan het oorspronkelijke verhaal). Het boek bevat enkele bekende verhalen, zoals 'Beatrijs', 'Karel en Elegast' en de 'Trojeroman' van Segher Diengotgaf, maar ook een aantal (voor het grote publiek) veel minder bekende verhalen zoals het anonieme 'Een mooi exempel' (over een jong meisje en haar leermeester) en 'Van de pastoor en zijn varken' van Willem van Hildegaersberch.
De verhalen zijn verdeeld over drie categorieën, waarvan de precieze samenstelling nergens verantwoord wordt. Het deel 'Liefde en ridderlijkheid' (negen verhalen) lijkt vooral ridderepiek te bevatten, terwijl 'Liefde en duivelse streken' (vijf verhalen) een aantal exempelen en Marialegendes bevat. In de derde categorie, 'Een mop', vinden we dan weer slechts één verhaal terug; het eerder vermelde 'Van de pastoor en zijn varken'. De titels van die categorieën dienen als verantwoording voor de inhoud van de verhalen.
De steeds terugkerende elementen in (bijna) alle verhalen (de mop over de pastoor is op alle vlakken een uitzondering) zijn liefde, veel bloedvergieten, een duidelijke tegenstelling tussen goed en kwaad, verraad en de kwalijke gevolgen van laster. Zoals Herman Pleij aangeeft in zijn voorwoord, kan je deze middeleeuwse verhalen beschouwen als een vorm van ontspanningsliteratuur, te vergelijken met een westernfilm. Ze bieden een fictieve wereld waarin de lezer (of toehoorder) kan ontsnappen. De rechtlijnigheid van het verhaal, en waarbij het iedereen vanaf het begin duidelijk is wie de goeden en de slechten zijn, waarbij er veel bloed wordt vergoten maar op het eind het goede overwint (meestal toch), moet bijdragen aan de escapistische kwaliteiten van het verhaal. Dit alles verhoogt ook de herkenbaarheid van de verhalen en van hun thematiek voor een hedendaagse lezer.
Biesheuvel is er met veel verve in geslaagd de verhalen leesbaar te maken voor een modern publiek. Ze heeft daarbij wel het orale karakter van de verhalen, dat naar voren komt door tussenwerpsels en herhalingen, los moeten laten. De verhalen zijn vertaald naar een vlot Nederlandstalig proza en meeslepend. Het geweld is nu en dan zo heerlijk over the top dat het meer lijkt op een Japanse horrorfilm dan een western, een andere vorm van hedendaags escapisme. Het boek is ten slotte zeer mooi geïllustreerd met bijpassende afbeeldingen uit middeleeuwse manuscripten. [Lise Gosseye]
Dr. R.L.J. Bromberg
Ingrid Biesheuvel (1951), onderzoeksmedewerker van Frits van Oostrum en in 2005 gepromoveerd op “Die pelgrimage vander menscheliker creaturen”, verzamelde in deze uitgave vijftien verhalen uit de middeleeuwen, waarvan Karel en Elegast, de burggravin van Vergi, Beatrijs en Theophilus de bekendste zijn. De berijmde verhalen vertaalde zij integraal in prettig leesbaar modern Nederlands proza.Waar de vorm moest wijken, bleef de middeleeuwse inhoud gelukkig bewaard. Over het “verhalen vertellen”, met name in de middeleeuwen, schreef Herman Pleij een instructieve inleiding. Aan het slot van het boek wordt de vertaling verantwoord. Van negen verhalen wordt nadere literatuur gegeven in “Voor wie meer wil weten”, waarbij regelmatig verwezen wordt naar DBNL (Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren) voor de oorspronkelijke teksten. Een literatuurlijst besluit het geheel. Tegen het fraaie van de uitgave steken de afbeeldingen van de zwart-witte miniaturen wat schraal af.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.