Leeuwerik
Dezsö Kosztolányi
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Van Gennep, cop. 2006 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : KOSZ |
31/12/2007
In de jaren '30 van de vorige eeuw kon een Hongaars schrijver nauwelijks van zijn pen leven. Ze schreven wel pure bellettrie, maar daarnaast vertaalden ze veel, vooral voor de dag- en weekbladen. Waar wel een karige forint mee viel te verdienen, was het schrijven van columns. Dat gebeurde veelal in de beroemde koffiehuizen (er waren er zo'n 500!), waar het journaille, de aankomende dichters en nieuwlichters bijeenkwamen, eindeloos twistten en debatteerden, allianties smeedden en stevig doordronken. Excellent wordt deze koffiehuiscultuur beschreven in Land, land !... van Sándor Márai, die er ook enkele bladzijden wijdde aan de door hem zo vereerde Deszo Kosztolányi (1885-1936), een van Hongarije's klassieke auteurs. "Kosztolányi schreef elke dag een klein meesterwerkje, omdat hij ergens van moest leven", luidt het en "Hij schreef elke dag een artikeltje, een toneelrecensie of een column, verzon twee rijmen voor een gedicht in de maak, schreef een manuscriptpagina van zijn nieuwe roman. Of hij vertaalde." Zo groeide hij uit tot een briljant chroniqueur van zijn tijd. Van zijn roman Anna, weer volgens Márai "de enige Hongaarse maatschappelijke roman die de klassenstrijd liet zien zoals het zou moeten: zonder 'socialistisch realisme', in zijn fatale, menselijke realiteit" verscheen recentelijk de tweede druk in het Nederlands.
In De bekentenissen van Kornél Esti (uit 1933) introduceert hij in het eerste hoofdstuk zijn protagonist Kornél, bohémien, melancholische cynicus en modernistisch dichter, waarmee de auteur overeenkomt een boek te schrijven over diens avonturen. Elk van de volgende 17 hoofdstukken gaat dan over de bizarre belevenissen van Kosztolányi's alter ego. Die zijn vaak hilarisch, roepen bezwerend de Midden-Europese koffiehuisliteratuur op, schetsen de bent jonge journalisten en dichters als fantastische klaplopers die teren op de ambivalentie van het Hongarije der jaren '30: melancholie, komische kracht en huiveringwekkend mal du siècle. Hierin worden situaties op hun kop gezet en driest op de spits gedreven. Men leze maar hoe een erudiet vertaler-kleptomaan in een tekst cijfermateriaal ontvreemdt, hoe Esti als een zo gedreven weldoener optreedt dat hij aan arme weduwe van zich moet afslaan om haar tegen zichzelf te beschermen, hoe Esti zich alle moeite ter wereld getroost om van twee miljoen Duitse mark af te geraken, of hoe hij er met een vijftal woorden Bulgaars in slaagt een Bulgaarse treinconducteur wanhopige confidenties te ontlokken. Maak kennis met een eerbiedwaardige baron, voorzitter van culturele verenigingen, die steevast tijdens lezingen in slaap sukkelt, met het chicste hotel ter wereld, met het Turkse meisje dat op een honinggebakje lijkt, met de eerste buitenlandse treinreis van de jonge Esti ? een bijzonder subtiel stuk. Kosztolányi zou het elegantste Hongaars van zijn tijd geschreven hebben. Hij geeft zijn held alle vrijheid, laat hem in wervelende zinnen aan het woord, laat hem in alle avonturen steeds de goede kern van de mens ontdekken ook al is het in het geniale exces. Een wonderlijk, weelderig boek van de vader van de moderne Hongaarse literatuur. [Jos Van Damme]
Eszter Zinkstok
Anekdotische verhalen over Kornél Esti, het alter ego van de schrijver, die allerlei avonturen beleeft terwijl de schrijver zelf als verteller aan de zijlijn blijft staan. Er worden veel situaties aangehaald die gegrepen zijn uit het leven tijdens het interbellum, met name gebeurtenissen uit de literaire kringen in Boedapest waarin Kosztolányi zelf verkeerde. Het feit dat sommige beschrijvingen wat gedateerd zijn is niet storend, voornamelijk omdat de verhalen in een zeer luchtige en humoristische stijl zijn geschreven. Alle achttien hoofdstukken zijn voorzien van een titel, een korte inleiding en een jaartal. De verhalen zijn tussen 1927 en 1933 als afleveringen in een tijdschrift verschenen en in deze bundel in onchronologische volgorde samengevoegd. De Nederlandse vertaling beslaat het eerste deel van de verhalen over Kornél Esti. Dit boek sluit aan bij de huidige trend om Hongaarse romans uit de eerste helft van de 20e eeuw in navolging van de Duitse vertalingen ook in het Nederlands te vertalen, zoals tevens het geval was bij romans van Sándor Márai, Antal Szerb en Magda Szabó. Van deze in Hongarije nog altijd zeer geliefde dichter, schrijver en essayist verscheen in 2005 al de roman 'Anna' in het Nederlands. Gebonden, Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.