Het literatuurcongres : roman
César Aira
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Geus, cop. 2007 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : AIRA |
31/12/2007
In Nederland en België een onbekende, maar een begrip in de republiek der letteren van Argentinië en omstreken: César Aira (geb. 1949) heeft al ruim dertig romans, verhalen, toneelstukken en essays op zijn naam staan, hij is actief als vertaler en doceert aan diverse universiteiten in Buenos Aires. Onlangs is een eerste Nederlandse vertaling van een van zijn romans uitgebracht: De nachtelijke invallen van ambtenaar Varamo, in het Spaans kortweg Varamo getiteld.
Aira wordt wel eens een waardig leerling van de Argentijnse grootmeester Jorge Luis Borges (1899-1986) genoemd. Ook Aira speelt inderdaad een illusionistisch spel met de literatuur. De korte roman of novelle Varamo is volgens de verteller eigenlijk een experimentele literaire kritiek, een reconstructie van de feiten en gedachten die voorafgingen aan de schepping van het meesterwerk van de Midden-Amerikaanse lyriek 'De zang van het maagdelijke kind'. Dat gebeurt op basis van het gedicht zelf: "... de criticus [hoeft] alleen maar, terugredenerend, elk vers, elk woord te vertalen naar het partikel van de werkelijkheid dat eraan ten grondslag ligt." Het beroemde gedicht dat keer op keer herdrukt is, blijft een schim, maar dat doet niet ter zake. De verteller verwacht waarschijnlijk dat de lezer het kan terugvertalen aan de hand van zijn kritiek...
Hoe is het gedicht nu tot stand gekomen en onder welke omstandigheden? De schepper ervan, de onbeduidende, vijftigjarige Panamese klerk Varamo, die zich voorheen nooit met literatuur heeft ingelaten en dat na zijn meesterwerk ook nooit meer zal doen, ontvangt zijn maandloon van de kassier en weet meteen dat de twee honderdpesobiljetten vals zijn. Hij durft echter niets te zeggen, steekt ze in zijn zak en wandelt weg. Daarmee begint een beklemmende, verwarrende en angstige avond (en nacht) die zal culmineren in het beroemde gedicht. We volgen Varamo's gangen en gedachten op de voet, wandelen over het plein van het stadje Colón, gaan zijn huis binnen, maken kennis met zijn Chinese moeder en zijn nog in de kinderschoenen staande hobby: het opzetten van dieren. Varamo tracht nl. vergeefs, met gebruik van allerhande chemicaliën, een levende vis te preparen, die zijn moeder even later als avondmaaltijd bereidt en door beiden wordt genuttigd, met alle mogelijke hallucinerende voorstellingen van dien. Na enkele ontmoetingen met 'oplichtende' personages sleept Varamo ongewild een opdracht van een drietal illegale uitgevers in de wacht om in één nacht voor, jawel, tweehonderd peso een boek te schrijven.
Een vakkundig fantastisch, humoristisch en satirisch spel met een vette knipoog naar de literator. De nachtelijke invallen van ambtenaar Varamo is een fraaie verbeelding van thema's als schijn en werkelijkheid, literatuur en de macht van geld. De roman maakt alleszins nieuwsgierig naar Aira's andere werk. [Jacqueline Visscher]
Barber van de Pol
Een klerk derde klasse als onderwerp: dat belooft een beetje Alberts, of Voskuil, of Kafka. Maar Aira (1949) is een Argentijn. Vanuit het saaie, realistische uitgangspunt zal de lezer stilaan fantastische elementen tegenkomen. De man, die als hobby het opzetten van dieren heeft, wordt een speelbal van ondoorgrondelijke gebeurtenissen. Ook Argentijns: de intellectualistische inslag die steeds sterker wordt. Het gegeven van een zeer gewone burger die, want dat gebeurt, uiteindelijk een beroemd, alom geciteerd lang gedicht schrijft in 10 à 12 uur tijds, is aardig. Het gedicht krijgen we helaas niet te lezen. Dit boek is mede een initiatief van Oxfam Novib om schrijvers uit niet-westerse landen een podium te bieden. Maar de atmosfeer is redelijk westers, zoals die bij Borges en Cortazar. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.