Een jongen uit plan Zuid
Heere Heeresma
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Arbeiderspers, cop. 2006 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : HEER |
31/12/2008
Heere Heeresma is lange tijd een buitenbeentje in de Nederlandse literatuur geweest: hij had wel zijn schare lezers maar werd met name door de "officiële" kritiek vaak genegeerd. Daar is inmiddels verandering in gekomen, zo is hij opgenomen in deel zeven van de nieuwe geschiedenis van de Nederlandse letterkunde, Altijd weer vogels die nesten beginnen. Niet zolang geleden oogstte Heeresma nog lovende kritieken voor het autobiografische Een jongen uit plan Zuid. En nu is er dus Kijk, een drenkeling komt voorbij, volgens zijn uitgeverij Heeresema's eerste roman sinds vele jaren.
Ene Krekker is om onduidelijke redenen (iets met een echtpaar dat in het water terechtgekomen is) in een immense en bizarre gevangenis terechtgekomen. Hij moet er corvees uitvoeren en de rest van zijn tijd brengt hij door met het noteren van observaties en met fantaseren over het leven buiten de gevangenis - werkelijkheid en dagdroom gaan hier vaak in elkaar over. Nu en dan wordt hij verhoord. De beginsituatie roept associaties op met Kafka's Proces. Maar van de geheimzinnigheid en onmacht die als een rode draad door dat meesterwerk lopen, is bij Heeresma helaas geen sprake. Bij hem is saaiheid troef: als lezer voel je geen enkele interesse voor, of affiniteit met Krekker. Zijn fantasieën, met nu en dan het obligate portietje seks, zijn al even vervelend in deze roman met onderling verwisselbare hoofdstukken. De filosofische hoogstandjes die Krekker aan zijn boek toevertrouwt zijn helemaal om bij te huilen: "Hij begint linksboven te noteren. Over de tijd. Die was. Tijd die is en tijd die gaat. Hoezo? Om elders te zijn? Wordt tijd ergens begrensd? Niets te zien. Is de tijd grenzeloos? Dan is de tijd alleen maar. Onaanwijsbaar. Is dus niet, evenals de ruimte die ook onpeilbaar is. De dagen, weken, maanden, jaren, zijn boekhoudkundige bedenksels om gebeurtenissen vast te leggen in wat in feite niet bestaat. Zoals de ruimte vol staat met wat vroeg of laat weer verdwijnt". Heidegger had het niet beter kunnen zeggen.
Je blijft je dan ook de hele tijd afvragen waarom Heeresma dit boek eigenlijk geschreven heeft. Krekker heeft het zo nu en dan over "het regime" en "het systeem", en het einde van de roman moet waarschijnlijk suggereren dat het regime en het systeem Krekker er uiteindelijk onder gekregen hebben. De achterflap heeft het over "een beklemmende en surrealistische, bij vlagen hilarische roman van Heere Heeresma. Een volstrekt origineel en - binnen zijn eigen oeuvre - uitzonderlijk boek". Ander boek gelezen zeker? [Johan Waumans]
Drs. W.A. Fasel
Krekker, hoofdpersoon uit dit boek, zit in de gevangenis om onduidelijke redenen. Hij vlucht in zijn fantasie uit de beklemmende en vernederende werkelijkheid om zich heen. Flarden herinneringen, gesprekken, contacten met de vijandige en machtswelustige bewakers, gefingeerde en echte gesprekken met instanties lopen door elkaar heen in een deprimerende omgeving. Het is een somber en weinig verheffend wereldbeeld, dat we kennen uit het eerdere werk van Heeresma (Zwaarmoedige verhalen, Han de Wit) maar dat daar nog gepresenteerd werd met een cynisch soort humor, die nu nagenoeg geheel ontbreekt. Toch blijft het een geloofwaardig verhaal, dat de beklemming oproept van niet alleen het leven in een gevangenis, maar ook het leven in deze 'losgelagen' maatschappij van een snijdend commentaar voorziet. Een wat verwarrend, maar ook een verrassend boek over deze tijd. Vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.