Roosevelt : roman
Gie Bogaert
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Podium, 2006 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 1220 |
31/12/2006
Je kunt het leven niet denken", zei een psychiater me ooit. Veel over je leven nadenken leidt je af van het leven zelf. Je leven en de wereld om je heen wordt wat je je ervan verbeeldt en dat heeft vaak nog weinig te maken met de werkelijkheid. Je denkt je vooraf een situatie goed te kunnen voorstellen ? een eerste gesprek met een vrouw, een moeilijke babbel met je ouders, een slechtnieuwsgesprek met een collega ? en achteraf moet je vaststellen dat het heel anders is gelopen.
Hoeveel verbeelde levens hebben mensen? 'Als ik bij die vrouw was gebleven', 'als ik met haar een relatie zou hebben', 'als ik die job had aangenomen', 'als ik mijn kinderen vaker had gezien', als... Het ingebeelde antwoord op vele van die vragen zijn dromen, producten van een fantasievolle verbeelding eerder dan scherpe analyses van het eigen bestaan of van de alternatieve levens die andere keuzes hadden opgeleverd. Toch maken zulke gedachten en dagdromen onvermijdelijk deel uit van ieders leven. Enkelen spenderen er bijna evenveel tijd en energie aan als aan hun eigenlijke leven. Zulke mensen nemen soms beslissingen die uit het niets lijken te komen. In werkelijkheid spruiten ze voort uit gedachten die ze al maanden en soms jaren lopen te herkauwen.
Voor sommigen heeft het leven evenwel gebeurtenissen in petto die zo ingrijpend zijn dat het haast onmogelijk lijkt ze niet je hele verdere leven te 'herdenken', te herkauwen, of om niet de vraag te stellen 'wat als dit niet gebeurd was?'. In zijn meest ingrijpende vorm brengt het je leven op een bepaalde manier tot stilstand, kan je enkel nog 'overleven' en je een (ander) leven verbeelden. Dat is wat er met Rob, het hoofdpersonage in Gie Bogaerts jongste roman Opklaringen, lijkt te zijn gebeurd. Hij was "een man die nauwelijks nog wat van de wereld verwachtte, die nagenoeg tot stilstand was gekomen, die een ambitieloos vermogen had ontwikkeld om naar de wereld te kijken met een afgelijnd idee van waar hij vandaan was gekomen maar zonder enig vermoeden van waar hij naar op weg was of zelfs waar hij zich op dat moment bevond, en die amper nog plannen maakte omdat hij een stille afkeer had gekregen van wat hij het hachelijke van elke vorm van evenwicht was gaan vinden: dat het op ieder moment en volstrekt onaangekondigd weer verloren kon gaan".
Rob is auteur van een reeks hotelgidsen en we leren hem kennen op het ogenblik dat hij met zijn volwassen dochter Luna door Frankrijk en Noord-Italië reist. Een dochter, zo blijkt al snel, waar hij een moeilijk contact mee heeft. Het duurt lang voor je te weten komt waarom dat zo is. Doorheen de hele roman ? en dus de hele reis ? converseren ze nauwelijks met elkaar. Een roman die gaat over het leven van twee mensen en die op een kleine tweehonderd pagina's hooguit veertig volzinnen bevat, het is weinig auteurs gegeven dit tot een goed einde te brengen. Gie Bogaert lijkt er evenwel zowat een patent op te hebben.
Zo leken ook de personages in zijn roman De liefdeverzamelaar hun leven te ondergaan en te 'bedenken' zonder ook maar enige vorm van actie te ondernemen. Die mengeling van een sluimerende ontevredenheid met het leven, het 'maar wat aanmodderen', het stil, afwachtend hopen op beterschap, beschreven in de langzame, beschrijvende stijl van Bogaert, maakte deze roman bij momenten erg intrigerend. Maar het irriteerde me ook. Die irritatie bleef bij Opklaringen achterwege. De schrijfstijl die Bogaert hanteerde in De liefdeverzamelaar wordt hier weliswaar nog meer doorgedreven, maar lijkt ook beter te passen bij de periode in het leven van de hoofdpersonages die belicht wordt. Niettemin is het niet altijd eenvoudig je concentratie bij de roman te houden. De lange, meanderende zinnen, het ontbreken van échte dialogen, dramatische gebeurtenissen die op eenzelfde wijze verhaald worden als ogenschijnlijke faits divers, het geeft de roman een schijn van eenvoud maar veronderstelt eigenlijk een verhoogde oplettendheid.
Tegelijk denk ik dat de moeite die ik soms had om de achterliggende betekenissen te doorgronden ook te maken had met mijn eigen levensfase, die in grote mate verschilt van die van het hoofdpersonage. De inspanning die ouders ? en ook Rob in deze roman ? zich getroosten om toch maar de band met hun kinderen aan te halen eens ze volwassen zijn, is mij vanuit het ouderperspectief nog erg vreemd. Ik heb het altijd enigszins bevreemdend gevonden dat ouders die en route, tijdens het opgroeien en het opvoeden van hun kinderen, te weinig aandacht geschonken hebben aan hun onderlinge verstandhouding, nadat de kinderen het huis verlaten hebben het plots erg belangrijk vinden om goede relaties te ontwikkelen. Vanuit 'volwassen kindperspectief' kan ik makkelijker aansluiting vinden bij Luna ? maar haar gevoelens en gedachten leren we enkel kennen via de innerlijke monoloog van haar vader.
Anderzijds heeft Opklaringen me meer inzicht opgeleverd over het proces dat zich kan voordoen bij ouders met volwassen kinderen. Als jonge ouder start je vol goede moed aan de opvoeding van je kinderen. In het beste geval maakt het leven geen al te gekke bokkensprongen en lukt het je als ouder je focus min of meer scherp te houden op wat je in je hoofd hebt als 'goed ouderschap'. In het slechtste geval doen er zich tragische gebeurtenissen voor die je aandacht bruusk verschuiven. Als kind moet je dan leren te leven met 'onvolmaakte ouders' ? ouders zoals je je ze niet voorstelt in je verbeelding. Als ouder ga je dan vermoedelijk op een bepaald moment trachten opnieuw aansluiting te vinden bij het leven van je kinderen. Die twee werelden staan op dat ogenblik al zover uit elkaar dat er veel begrip, inzicht en toeval nodig is om nog tot een voor beiden even betekenisvolle relatie te komen. Van dat proces vangen we in deze roman een betekenisvolle glimp op.
Het mooie aan Opklaringen is ook dat je het boek op het einde met een enigszins onbestemd gevoel dichtklapt en dus met de zekerheid dat je het ooit nog eens opnieuw ter hand zal nemen. [Johan Van der Auweraert]
Drs. W.A. Fasel
De hoofdpersoon van dit verhaal is een man met een volwassen dochter. Hij is, toen de dochter nog erg jong was, bij een auto-ongeluk zijn vrouw verloren en heeft zich daarna nauwelijks met zijn dochter bemoeid. Hij bezoekt nu hotels in het buitenland voor een hotelgids en neemt zijn dochter mee op een van zijn reizen. De dochter zwijgt en leest vooral, terwijl de man haar ontziet en zich in zijn eigen gedachten verdiept. Het boek krijgt aan het einde een verrassend slot, als de omstandigheden van het ongeluk eindelijk ter sprake komen. De roman kent een steeds beklemmender spanning, die dwingt tot verder lezen. De stijl is zorgvuldig en uiterst precies, wat soms enige moeite vergt, maar waarvoor de lezer rijk beloond wordt. Deze roman gaat over het onvermogen om elkaar te bereiken, ook als er niemand schuldig is aan de verwijdering. En over de pogingen om met het verleden in het reine te komen. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.