De avonturen van Alice in Wonderland
Lewis Carroll
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2005 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MATS |
31/12/2006
Anil Ramdas omschreef in Het nadeel van de twijfel (1990), een publicatie van Amnesty International Nederland, de asielprocedure als een ritueel. De uitkomst, erkenning als vluchteling of niet, lijkt immers willekeurig tot stand te komen en weinig te maken hebben met wat de asielzoeker in kwestie wel of niet inbrengt. De procedure lijkt meer op een uitsluitingsritueel voor vreemdelingen die onverwacht en vooral ongewenst aan de Europese poort komen aankloppen. Voor een beperkte groep vreemdelingen doet ze dienst als inwijdingsritueel. Op het einde hebben beide partijen veelal nog even weinig kennis van elkaar als voordien, maar de overheid heeft het gevoel 'iets' gedaan te hebben met de vraag van de vreemdeling en diezelfde vreemdeling heeft, in het beste geval, het gevoel 'gehoord' te zijn.
Nicolaas Matsiers roman Het achtenveertigste uur illustreert die stelling mooi. Het boek verhaalt de asielprocedure van een Soedanese vluchteling in Nederland. Hij zit letterlijk in een 48-urenprocedure. Dat wil zeggen dat zijn aanvraag versneld wordt afgehandeld -- omdat ze reeds bij voorbaat als weinig betekenisvol wordt beschouwd -- nl. binnen 48 'procesuren'. Uren waarvan, letterlijk, de minuten geteld en genoteerd worden. De dwingende logica van die 48 procesuren vormt de structuur van het boek. We krijgen die toegelicht in de vorm van de gedachten van de diverse ambtenaren en advocaten die het dossier in de bewuste uren onder ogen krijgen. De toon van het boek blijft wel de hele tijd dezelfde, balancerend tussen ironie en onderkoeld sarcasme. De volgehouden stijlvorm dwingt bewondering af, maar is toch ook het zwakke punt van de roman. Verschillende ambtenaren passeren de revue, maar stijl en inhoud van de gedachtegang blijven die van één persoon.
Bij mij rees ook de vraag welke toon het meest aangewezen is bij dit onderwerp. Eigenlijk mag je ervan uitgaan dat niemand zoiets als een 48-urenprocedure au sérieux neemt, zelfs niet de bedenkers ervan, en dan volstaat inderdaad ironie. Als je daar niet van uitgaat en meent dat sommige mensen de overtuiging toegedaan zijn dat zo'n procedure deel uitmaakt van behoorlijk bestuur, dan moet je dieper graven. Dat doet dit boek pas helemaal op het einde, waar we de gedachten volgen van de laatste advocaat die het dossier voor zich krijgt. Pas dan worden enkele van de fundamentele twijfels geuit die naar boven moéten komen bij wie stilstaat bij de kern van de zaak. Verwijzend naar wat de ambtenaren reproduceren van het vluchtverhaal van de Soedanees, lezen we: "Ik wil d'er best in geloven hoor. Maar verder -- ook maar enig idee van wat zich daar [in Soedan] nou afgespeeld mag hebben? Nee toch zeker?" Terwijl de hele asielprocedure nu net daar op gericht zou moeten zijn, op zicht krijgen op wat zich afgespeeld heeft in het leven van de asielzoeker -- een behoorlijk complexe opdracht die in geen 48 procesuren te realiseren valt.
Asielzoekers in Nederland hebben nog een beetje geluk dat schrijvers zoals Matsier hun stem laten horen in dit voor hen letterlijk levensnoodzakelijke debat. In België kunnen ze daar enkel van dromen. [Johan Van der Auweraert]
Annemiek Buijs
Roman over de achtenveertiguurs-procedure van een Soedanese asielzoeker op Aanmeldcentrum (AC) Schiphol van auteur [1945], vooral bekend van zijn autobiografische roman 'Gesloten huis'. Deze nieuwe 'dossierroman' bestaat uit verhoren, beschikkingen, innerlijke monologen, verklaringen en interviews van een tiental steeds wisselende ambtenaren, tolken, ondervragers en advocaten. Hoe denken zij over en bepalen zij in 48 uur het lot van de man die in hun perceptie bijna geen persoon meer is, maar een geval? Een alternering van saai ambtelijk en juridisch jargon in het eigenlijke dossier en de gedachtenvorming daarover door alle betrokkenen. Het geheel werpt een uitermate kritische blik achter de schermen van de absurde, willekeurige, bureaucratische, routinematige en onpersoonlijke 48-uursprocedure van het asielbeleid in Nederland anno 2002. De roman heeft qua thematiek en toonzetting overeenkomsten met het recent verschenen 'Congo Blues'* van Weltevreden. Geschikt voor geïnteresseerden in asielzoekers en asielbeleid. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.