Hemelsblauw : gedichten
Jan Lauwereyns
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Meulenhoff, cop. 2003 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : LAUW |
31/12/2003
De Belgische psycholoog Jan Lauwereyns bracht de voorbije jaren in Japan door om er zich te specialiseren in neurologie. Hiervoor voerde hij hersenonderzoek uit bij apen, wat hem meteen de inspiratie voor dit boek leverde. Monkey business is gelukkig in geen enkel opzicht te vergelijken met de droge, op feiten gebaseerde artikels waaruit de pennenvruchten van wetenschappers meestal bestaan. Dat Lauwereyns op literair vlak zijn mannetje kan staan, bewees hij al eerder met enkele dichtbundels, waaronder het voor de C. Buddingh'-prijs genomineerde Nagelaten sonnetten. Met zijn vlot geschreven debuutroman waagt Lauwereyns zich volgens menig collega-wetenschapper op glad ijs: hij probeert zich in te leven in een van de proefdieren die bij het hersenonderzoek is betrokken. Deze fout waar elke wetenschapper voor gewaarschuwd wordt, vormt hier net het uitgangspunt van het verhaal: de auteur laat het laboratoriumaapje Haruki -- dat denkt, praat en handelt als een mens -- aan het woord. Met zijn dood in het vooruitzicht blikt Haruki terug op zijn korte leven. Uiteraard komen hier allerlei filosofische en ethische vragen aan bod. Vanuit het standpunt van het laboratoriumaapje wordt de kwaliteit van het leven van proefdieren in het algemeen en het nut van apenonderzoek in het bijzonder in vraag gesteld. In Haruki vindt Lauwereyns een uitlaatklep voor zijn eigen bedenkingen, onzekerheden en schuldgevoelens met betrekking tot hersenonderzoek bij apen. Redenen genoeg om een neerslachtig boek te verwachten, toch is dit geenszins het geval. De originele verklaringen die het aapje bedenkt voor allerlei gebeurtenissen in het labo wekken meermaals een glimlach op. Het boek leest als een trein en binnen de kortste keren heeft het je helemaal te pakken. Fictie en non-fictie zijn nauw verweven: sommige stukken beschrijven echte gebeurtenissen, waarin onderzoeker Rorensu overduidelijk een pseudoniem is voor Lauwereyns. Op andere momenten vraag je je af of dit nu werkelijkheid of fantasie is. Hoewel de toon van de roman overheersend luchtig blijft, worden toch op vindingrijke en subtiele wijze belangrijke kwesties aangekaart, met als resultaat dat Haruki en zijn overpeinzingen je nog bezighouden, lang nadat het boek uit is. [Iris Leinfelder]
E. Evertsen
In deze roman over vivisectie overdenkt een aap in de nacht voor zijn dood het nut van zijn korte leven als proefdier. Haruki is een Japanse makaak, door de oudere aap Shin ingewijd in de gewoonten der mensen. Hij heeft vooral wetenschappers leren kennen die hersenonderzoek doen en daartoe zijn schedel gelicht hebben. Om zijn leven dragelijk te maken heeft Haruki zelf een theorie bedacht over het belang van dergelijk onderzoek. Hij heeft zich inzichten eigen gemaakt waar een wetenschapsfilosoof trots op zou zijn! Lauwereyns, die eerder gedichten publiceerde, kent de wereld van het neurofysiologisch onderzoek goed en stelt tegenwoordig experimenten met apen aan de kaak. Haruki is niet de eerste ontwikkelde aap en ook niet het eerste proefdier in de literatuur, maar wel de eerste die zelf zo'n duidelijke visie verkondigt. Het verhaal zit soms op de grens van het al te onwaarschijnlijke, maar het slaagt er door de omgekeerde-wereld-aanpak wel in licht te werpen op een zeer gesloten wereld zonder de lezer meteen af te schrikken. Aldus 'verpakte' kritiek kan heel effectief zijn. Paperback; kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.