Roman van Heinric en Margriete van Limborch
Ingrid Biesheuvel
Geert Warnar (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Athenaeum-Polak en Van Gennep, 2003 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 245.3 WARN |
31/12/2003
Ondanks de zeer uitgebreide secundaire literatuur over Jan van Ruusbroec (1293-1387) werd nog nooit een degelijke schrijversbiografie van deze 14e-eeuwse Brabantse mysticus gepubliceerd. Een monografie die inzicht verschaft in de factoren uit de leef- en denkwereld van de auteur die de schepping van zijn oeuvre hebben beïnvloed, was er niet. Met Ruusbroec slaagt de Nederlandse medioneerlandicus Geert Warnar er met verve in deze lacune aan te vullen. Dat was overigens geen gemakkelijke opdracht, want feitelijke gegevens over het leven van Ruusbroec zijn schaars, en meer dan eens moet de auteur dan ook zijn toevlucht nemen tot hypothesen. Hij doet dat echter met voorbeeldige voorzichtigheid, grondige kennis van zaken en voldoende kritische afstandelijkheid. Dat blijkt duidelijk uit de gepaste scepsis waarmee hij zijn hoofdbron, de 15e-eeuwse Latijnse kroniek over het Groenendaalklooster van Henricus Pomerius, benadert.
De toon van deze Ruusbroec-biografie is dan ook opvallend nuchter, ad rem en de sporadische minder sterke kanten van Ruusbroecs oeuvre worden niet uit de weg gegaan. Warnar houdt zich verre van alle adoratie en irrationeel gezwijmel (wat overigens bewondering voor zijn onderwerp niet uitsluit, integendeel), geeft op een verheugend-toegankelijke wijze de stand van de Ruusbroec-studie weer en voegt daar regelmatig de boeiende resultaten van zijn eigen onderzoek aan toe. De chronologische rode draad van het boek wordt gevormd door de levensfasen van Ruusbroec (kapittelgeestelijke in Brussel, kluizenaar en regulier kanunnik in Groenendaal) en de elf traktaten die hij schreef. De historische antecedenten van Ruusbroecs mystieke proza zijn lange tijd buiten schot gebleven en het is pas nadat de studie van de Middel-Nederlandse letterkunde aan het einde van de 20e eeuw in cultuurhistorisch vaarwater was geraakt, dat het belang van het Groenendaalklooster als literatuurkring, met Ruusbroec als centrale figuur, werd onderkend.
Warnars biografie komt in grote mate tegemoet aan dit achterstallig onderzoek en bovendien biedt zijn gerenoveerde beeld van de mysticus de gelegenheid om de verhoudingen binnen de Nederlandse literatuur van de 14e eeuw in een nieuw perspectief te zien. Belangrijke bevindingen van dit boek zijn daarbij Ruusbroecs voortrekkersrol in het doorbreken van de barrières tussen geleerdencultuur en lekenliteratuur in de moedertaal en de invloed die Ruusbroecs sociale omgeving had op zijn teksten. Een wetenschappelijk stevig onderbouwde en bovendien ook nog eens goed geschreven cultuurhistorische studie die Ruusbroec en zijn mystieke oeuvre een stuk dichter bij de moderne lezer brengt. [Eric De Bruyn]
Dr. R.L.J. Bromberg
De gegevens over het leven van de beroemde Middelnederlandse mysticus Jan van Ruusbroec (1293-1381) zijn schaars. Hij schreef elf traktaten waarvan 'Die geestelike Brulocht' en "Vanden geesteliken tabernakel' de bekendste zijn. Wat Frits van Oostrom gedaan heeft in 'Maerlants wereld' deed de Leidse mediëvist Geert Warnar in zijn schrijversbiografie van Ruusbroec, zij het minder sprankelend. In zes kloeke hoofdstukken, elk weer in vieren verdeeld, geeft hij een beeld van zijn leven en wereld, waarbij hij getuigt van een bewonderenswaardige belezenheid. Hij laat Ruusbroecs voortrekkersrol zien in het doorbreken van de barrières tussen geleerdencultuur en lekenliteratuur in de moedertaal en vergelijkt hem met Dante en Eckhart, die ook het Latijn inwisselden voor hun eigen taal, het Italiaans en Duits. Uitvoerig worden zijn werken behandeld en o.a. zijn relatie tot de franciscaanse en dominicaanse spiritualiteit, zijn onderricht aan vrouwen en de begijnenmystiek (o.a. Hadewijch) komen ruimschoots aan de orde. De 42 illustraties zijn zeer functioneel. Een uitgebreid notenapparaat, een ruime literatuuropgave en een register op plaatsnamen, persoonsnamen, titels van werken en een aantal zaken en begrippen completeren het geheel. Dit erudiete werk veronderstelt wel de nodige vakkennis.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.