De mannenschrik : over het motief van de verslindende vrouw in literatuur en mythe
H.C. ten Berge
H.C. ten Berge (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Meulenhoff, cop. 2003 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : BERG |
31/12/2003
Na Het geheim van een opgewekt humeur (1986) en De jaren in Zeedorp (1998) laat H.C. ten Berge met zijn nieuwe roman Blauwbaards ontwaken Edgar Moortgat, zijn literaire alter ego, voor een laatste keer opdraven. Eind jaren '60 is hij 27 jaar en wordt zijn leven nog steeds grotendeels bepaald door vrouwengeschiedenissen en wellust. Nadat hij definitief gebroken heeft met zijn labiele vriendin Francine vertrekt hij op de 'bonnefooi' naar het onbekende Polen. Daar vat hij al gauw een passionele en tragische liefde op voor de ietwat oudere Poolse Aleksa(ndra) Ambrosaitis, een vrijgevochten architecte van adellijke komaf. Moortgat zorgt ervoor dat deze Baltische schoonheid (met kind en een formeel afstandshuwelijk) het gastvrije maar grauwe Polen kan inruilen voor Nederland. Het liefdespaar beleeft er idyllische momenten in Amsterdam en Zeedorp, waar hij een optrekje bezit. Haar visum loopt echter af en op de terugrit naar Warschau wordt duidelijk dat ook hun relatie een beperkte houdbaarheidsdatum kent. Aleksa blijkt zwanger te zijn maar wil het kind niet houden. In Polen ondergaat ze een abortus en dan is het ook voor de fatalistische Moortgat tijd om alleen terug te keren naar Nederland.
Ook al stelt Blauwbaards ontwaken in zijn geheel nogal teleur en is het boek behoorlijk ongelijk van kwaliteit, toch herbergt de roman veel meer dan het simplistische romantische verhaaltje doet vermoeden. Want meer nog dan een liefdes -of vrouwengeschiedenis is het een autobiografisch portret van een ontluikend schrijverschap. De realiteit wordt een fictief jasje omgedaan. De ondertitel kondigt het al aan: 'Een verdraaide geschiedenis'. Net zoals Moortgat was Ten Berge midden jaren '60 leraar en stond hij aan het begin van zijn schrijverscarrière. In Moortgats vriend in Zeedorp, Harald Vandermey, kunnen we Ten Berge's beschermeling en dichter Hans Faverey ontwaren. En net zoals Moortgat richtte ook de eigenzinnige Ten Berge in 67 een literair tijdschrift op. En passant neemt Ten Berge wraak op de hoofdredacteur van 'Vrij Nederland' die het in zijn hoofd haalde om zijn essay over de subversieve Poolse schrijver Witkiewicz te weigeren. Vijfendertig jaar na deze weigering haalt de schrijver eindelijk zijn gram en mogen wij het stuk integraal lezen in Blauwbaards ontwaken. Een interessante tekst, dat wel, maar toch een beetje misplaatst. Passender dan het essay zijn de drie beklemmende verhalen die de drie delen van de roman telkens afronden. Daarin lopen waan, fantasie, roes en realiteit elkaar voortdurend voor de voeten en daar weet de schrijver duidelijk weg mee.
Ten Berge heeft met Blauwbaards ontwaken een rommelige roman geschreven, die bij momenten raakt maar dat te weinig doet. De gekunstelde en stroeve stijl -- vooral in het eerste deel -- de soms wat overtrokken filosofische en literaire discussies en de af en toe ongeloofwaardige erotiek overschaduwen de mooie, beknellende, scherpzinnige en lyrische passages net iets te veel. [Jan Bettens]
Drs. J.G. Heymans
Deze roman speelt zich af in 1967 en wel afwisselend in Warschau en Amsterdam. Het is de tijd dat achter Het IJzeren Gordijn de macht van de communisten in Polen het culturele leven verlamde en er in Nederland een sluipend wantrouwen een open uitwisseling met Polen belemmerde. De Nederlandse hoofdfiguur heeft een veelomvattende relatie met een Poolse vrouw uit een intellectueel milieu, maar het problematische is dat seksualiteit en erotiek bij hem tot een gecompliceerde omgang met vrouwen leiden. Bestendigheid is er niet bij en toch schept iedere discutabele ontmoeting voor hem een impuls om als schrijver en intellectueel in allerlei tekstvormen bespiegelend op zijn situatie te reflecteren en als minnaar met een nieuwe dynamiek in de liefde verder te gaan (zie de titel). De schrijver (1938) heeft met deze roman zijn beoogde trilogie voltooid, waarvan het eerste deel in 1986 verscheen onder de titel 'Het geheim van een opgewekt humeur'* en het tweede deel in 1998 onder de titel 'De jaren in Zeedorp'**. Paperback; kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.