Van noten en tonen : wegwijs in muzikale begrippen
Ignace Bossuyt
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Davidsfonds, 2001 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 784 VIVALDI |
31/12/2002
Eens voorbij de 'Vier jaargetijden' kent de modale muziekliefhebber een concerto van veelschrijver Vivaldi waarschijnlijk veeleer louter aan 's mans steeds terugkerende algemene fingerprint. Zo heet in dit boekje "dat pulserende, motorische ritme" dat de snelle buitenste delen typeert in het driedelige concerto, een overigens vooral door Vivaldi zelf voor eeuwen vastgelegd genre. Voor contrastwerking zit een langzaam, meer zangerig deel tussen die hoekdelen en wordt binnen zo'n voortstuwend hoekdeel "op het constant herhaald ritmisch patroon dat onverbiddellijk doordramt" de motivische bal vaak razendsnel heen en weer gegooid tussen de hele groep (tutti) en een solistisch groepje: het concerterende (vrij vertaald: rivaliserende) principe.
Voorspelbaarheid troef, vindt misschien wie vandaag al te vaak van over alle latere verwezenlijkingen in het genre heen op Vivaldi terugblikt. Auteur Ignace Bossuyt stelt voor om het eens om te draaien en uit de andere richting tot Vivaldi te komen: over de muziekvormen en -praktijken die aan zijn concerti voorafgingen, of die ze begeleidden. Tegen zijn eigen achtergrond valt juist een immer origineel, excentriek componist op, net als bij diens eigen opgelegde vormschema voortdurend bijzondere varianten afsteken, tot blijvende verrassing van het verwachtingspatroon. Dat gaat van grillige zijsprongetjes in de virtuoze vioolsolo's tot ongewone inzetten van andere solo-instrumenten, van jachthoorn tot mandoline. Het zijn dan ook de concerti voor meerdere instrumenten (con molto istromenti) die Bossuyt aangrijpt als materiaal voor zijn pleidooi. Hij vermeit zich in het wegen van de erg wisselende aandelen welke die minder evidente instrumenten per concerto hebben; iets als de kleurenbalans in een schilderij; treden ze leidinggevend op of eerder als scherpe kleuraccenten, die tenslotte wel het verschil kunnen maken in de algemene smaak van het concerto. Meegenomen is dat ze vaak minder bekend in de oren klinken wegens gewoon minder uitgevoerd: breng per concerto de benodigde instrumenten van dergelijk divers pluimage maar eens bijeen. In het tijdperk van cd's geen onoverkomelijk bezwaar meer natuurlijk: Eufoda bracht een keure van deze veelkleurige concerti samen op een schijfje. Daarbij doet dit boekje dienst als begeleidende luistergids, met aanduiding van de cd-timing bij elk onderdeeltje. Even goed doet de cd Bossuyt dienst als klinkend 'bewijsmateriaal' bij zijn betoog. De Leuvense hoogleraar is op deze manier vooral bekend voor zijn uitgebreide introductie van de Vlaamse polyfonie en is dus goed vertrouwd met het pad dat vanuit de voorgeschiedenis bij Vivaldi komt: met als vertrekpunt onze Willaert en zijn gesplitste, tegen elkaar op concerterende koren in de San Marco van Venetië, ook Vivaldi's genius loci. [Gerolf Van de Perre]
Hans Wagemans
De Italiaanse componist Antonio Vivaldi (1678-1741) schreef onder veel meer een aantal 'Concerti con molti istromenti', concerten met vele soloinstrumenten. Die worden in dit boekje uitvoerig, grondig en duidelijk behandeld, met daarbij hoofdstukken over Vivaldi's leven en over enkele andere van zijn werken. Bij deze uitstekende 'luistergids', zoals de schrijver, hoogleraar musicologie in Leuven, het noemt, behoort een cd waarop de beschreven werken worden uitgevoerd, maar deze cd moet apart worden aangeschaft (Eufoda 1303). Dat is jammer, want het op zich uitstekende boekje verliest zonder de cd toch wel heel veel van zijn waarde.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.