Jan Wolkers leest Turks fruit
Jan Wolkers
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 1983 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : WOLK |
31/12/2009
In 1981 verscheen Wolkers' kunstzinnige roman Brandende liefde, die onmiddellijk zeer slecht onthaald werd omwille van het hoge seksgehalte en de perverse spelletjes die erin gespeeld worden. Zo schildert de ik-verteller, een jonge schilder met een aantrekkelijk uiterlijk, zijn muze, de vijfendertigjarige zwangere Anna, naast een oude man van zesennegentig jaar die aan de ziekte van Parkinson lijdt. Op zich niks mis mee, ware het niet dat die oude man al overleden is op het moment dat de schilder zowel Anna als die oude man op doek vereeuwigt. Het schilderij van Anna en die grijsaard (met reminiscenties aan het bekende thema uit de schilderkunst 'Suzanna en de grijsaard') wordt daarmee de belangrijkste uitwerking van de problematiek van leven en dood, die in het boek weergegeven wordt.
Dat critici er destijds brandhout van gemaakt hebben is eigenlijk onbegrijpelijk. Het boek wemelt van de knap gevonden motieven die ervoor zorgen dat het extra gelaagd is. Als je denkt een personage volledig doorgrond te hebben, blijk je toch een of ander aspect over het hoofd hebt gezien. Verder kunnen we Brandende liefde als een Bildungsroman interpreteren. Zo wordt de aanvankelijk romantische schilder in de tien jaar die het boek bestrijkt zakelijker, minder boertig en ietwat minder opdringend. Wat hem niet verweten kan worden is dat hij zijn kunstopvattingen ook maar een moment verloochent. Dat is wel het geval bij zijn kunstbroeder die een typische Van Gogh-baard heeft. Deze kunstvriend ging aanvankelijk eveneens tot het uiterste voor de kunst, maar heeft zijn vroegere ideeën verworpen en verdient tien jaar later grof geld aan zijn 'schildersfabriek'. De ik-verteller kan maar moeilijk omgaan met de hypocrisie van zijn gewezen vriend.
Wat Brandende liefde nog boeiender maakt is de aanwezigheid van de wantrouwige kunstmecenas Mademoiselle Bonnema. Deze oude vrijgezellin is de perfecte link tussen alle overige personages. Bonnema geeft niet alleen gratis Franse les aan kunstenaars en aan vriendinnen, ze laat bovendien de jonge schilder gratis bij haar inwonen in ruil voor de zorg voor haar bejaarde vader. Bonnema heeft zichzelf uitgeroepen tot muze van de jonge schilder, maar het breekt haar zuur op wanneer ze Anna haar huis uitjaagt van zodra die bevalt van haar kind. De lezer kan dit symbolisch opvatten als het nieuwe leven dat niet welkom is in het 'doodse' huis waarin Bonnema vertoeft.
Van alle romans die Jan Wolkers (1925-2007) geschreven heeft, is Brandende liefde wel de meest mysterieuze. Enerzijds zijn er de diverse kunstverwijzingen, ondermeer die naar Madame Bovary die getrouwd was met een mislukte arts en enkele keren overspel pleegde. De lezer herkent moeiteloos Madame Bovary in Anna, die veeleer wegkwijnt tijdens haar huwelijk met de egocentrische violist dan dat ze erdoor open bloeit. Anderzijds laat Wolkers de lezers een doorsnee atelier zien waar er nu eens een woeste scheppingsdrang heerst en dan weer een contemplatieve werksfeer waarin het leven gezocht wordt door middel van de Kunst. De licht erotisch getinte roman Brandende liefde staat garant voor puur artistiek genot. [Nicolas Verscheure]
Redactie
In een groot huis in Amsterdam wonen verschillende mensen. Het souterrain wordt bewoond door de verteller, een student aan de kunstacademie, die Franse les krijgt van de hoofdbewoonster van het huis, een strenge, oudere ongetrouwde dame. Hij mag in het souterrain wonen omdat hij de 92-jarige, hulpbehoevende vader van de lerares moet verzorgen, en hij doet het om maar in de buurt te kunnen zijn van Anna, een mooie 35-jarige mollige vrouw, die samen met haar man ook een verdieping bewoont. Het goed geconstrueerde boek bevat veel tragi-komische sc`enes, af en toe op het goedkope af, maar vaak werkelijk grappig. Het taalgebruik is bij Wolkers altijd wat exuberant, maar de ingrediënten liefde en kunst, dood en aftakeling zijn mooi verweven. Normale druk. Ook verfilmd.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.