Goethe : kunstwerk van het leven
Rüdiger Safranski
Rüdiger Safranski (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Rothschild en Bach, 1993 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 150 SAFR |
31/12/2003
Rüdiger Safranski is bij ons vooral bekend door zijn deskundige en meeslepend geschreven werken over Heidegger, Schopenhauer en Nietzsche. Filosofen die elk op hun manier een enorme bijdrage geleverd hebben aan het westerse denken, dat is zeker, maar even duidelijk is dat ze hun waarde niet te danken hebben aan een groot politiek vernuft. Je zou je daarom kunnen afvragen waarom de biograaf van deze denkers zich gaat mengen in het politiek en economisch uiterst complexe debat over globalisering. Maar de vraag, zo blijkt al gauw, is verkeerd gesteld. Safranski komt in het begin van zijn boek weliswaar tot duidelijke omschrijvingen van de verschillende vormen van globalisering en formuleert er ook enkele algemene kritieken bij, maar eigenlijk is het hem om iets anders te doen. Niet of we voor of tegen globalisering moeten zijn, is zijn grootste zorg, wel hoe we die als individu kunnen verdragen. Geen theorieën over al dan niet uitgebuite boeren of arbeiders dus, maar een antropologische vraag naar de plaats van de mens in een geglobaliseerde wereld. Safranski heeft dan wel sympathieën voor de politieke analyses en acties van een beweging als Attac, zelf komt hij uiteindelijk ergens helemaal anders uit. Omdat het globalisme in tegenstelling tot het kosmopolitisme functioneert als een oppermachtig en subjectloos systeem, wil hij nl. de betekenis van het individu naar voren halen.
Via een pleidooi voor een doordacht individualisme en een door Heidegger geïnspireerde kritiek op de nefaste gevolgen van de globalisering op de ervaring van de enkeling, belandt Safranski ten slotte bij het oer-Duitse concept van de Bildung. In de 'globale hysterie', waarin de werkelijkheid ons langs alle kanten overspoelt, rest ons nog de mogelijkheid om ons eigen leven door een zelfbewust gekozen beperking gestalte te geven: "Wie voor zichzelf in de jungle van het sociale en de overwoekering door de globale communicatie zijn lichting wil uithakken, zal het niet redden zonder een begrenzing die van levenswijsheid getuigt. Wie van zijn leven een eigen leven wil maken, moet het punt kennen waar hij ophoudt zich te laten formatteren en informeren." Het klinkt allemaal heel erg mooi, deze oproep tot passieve weerstand van het individu, en m.i. ook helemaal terecht, maar je kan je wel de vraag stellen hoevelen zich in de huidige geglobaliseerde wereld deze luxe van eigenzinnigheid kunnen permitteren. In die zin is dit essay vooral op de maat geschreven van de westerling die zijn slechte geweten en zijn politieke onmacht verdringt door de behaaglijkheid van de goede smaak en de cultuurkritiek. [Koen Van Baelen]
Dr. D.G. van der Steen
Safranski (1945) kan schrijven. En hij weet waar hij het over heeft. Zijn meest bekende werk is biografisch van aard (Hoffmann, Schopenhauer, Nietzsche, Heidegger en zojuist ook Schiller), maar de scherpzinnigheid waarmee hij het werk van deze denkers analyseert is niet alleen biografisch maar ook wijsgerig van hoog niveau. En dat talent gebruikt hij ook voor eigen onderzoek. In deze bundel uit 1990 gaat het hem om de vraag hoe de mens zich thuis kan voelen in een wereld waarin hij principieel een vreemde is, en hij onderzoekt pogingen van Rousseau, Kleist, Nietzsche en Kafka om de kloof tussen het ik en het andere te dichten, of er mee te leren leven. Religie en metafysica zouden antwoord moeten geven op het eeuwige verlangen naar eenheid en geluk. Maar lukt dat ook? Een helder en indringend geschreven analyse van de zinvragen die momenteel weer alle aandacht vragen. Goede nieuwe vertaling (gebaseerd op dezelfde brontekst als de eerdere, iets mindere vertaling uit 1994) van de vaste Nederlandse vertaler van Safranski.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.