Goethe : kunstwerk van het leven
Rüdiger Safranski
Rüdiger Safranski (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Atlas, 2010 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : OVER LITERATUUR-SCHRIJVERS : DUIT 851 GOET |
00/00/0000
Het is bekend dat Goethe, het boegbeeld van de Duitse Klassik, maar een keer in zijn leven ontroostbaar is geweest, namelijk toen Schiller overleed. Begin 1805 wordt Goethe ernstig ziek. Wanneer de altijd al zwakke Schiller dat hoort, krijgt hij een koortsaanval waarvan hij eerst nog herstelt, maar waaraan hij op 9 mei sterft. Goethe schrijft: 'Ik dacht mezelf te verliezen, en verlies nu een vriend en met hem de helft van mijn bestaan.' Onafscheidelijk waren ze uiteindelijk, al heeft het Schiller best wat moeite gekost om bij Goethe in de gratie te komen.
Schiller dweepte met de auteur van de Werther, maar Goethe moest helemaal niets weten van Schillers publiekssucces Die Räuber en behandelde hem aanvankelijk dan ook uiterst koel. Lijkt het dat Goethe hem met een leerstoel aan de universiteit van Jena een mooi baantje bezorgt, dan is dat waarschijnlijk eerder om hem uit de buurt van zijn eigen Weimar te houden. Pas in 1794 hebben de twee een gesprek dat een keerpunt in hun relatie vormt. Schreef Schiller vijf jaar eerder dat hij Goethe haatte, nu meent hij 'dat er tegenover het voortreffelijke geen andere vrijheid bestaat dan liefde.' De vriendschap is een feit en werkt in eerste instantie zeer stimulerend voor Goethe, die het gevoel heeft een nieuwe jeugd te beleven. Hij pakt het werk aan zijn Wilhelm Meister weer op, schrijft de Römische Elegien en in een soort creatieve wedijver ontstaan van beide auteurs de mooiste balladen. De twee maken bovendien het tijdschrift Die Horen, waarin ze de contemporaine Duitse intelligentsia verzamelen. Wanneer dat niet het geplande succes wordt, verlustigen ze zich in het gezamenlijke Xenien-project: vileine epigrammen op hun tegenstanders. Nadien is het vooral Schillers productie die een hoge vlucht neemt. Hij laat de filosofie voor wat ze is, verhuist naar Weimar en legt zich toe op het drama. In korte tijd schrijft hij successtukken als Wallenstein, Maria Stuart, Die Braut von Messina en Die Jungfrau von Orléans. Hun innige contact leidt niet enkel tot hoogtepunten in beider oeuvre, maar zorgt er ook voor dat Weimar het intellectuele centrum van Duitsland wordt. Fichte, Schelling, Hegel, de Schlegels, de broers Humboldt en zelfs Madame de Staël, allemaal komen ze voor kortere of langere tijd naar de stad.
Op aanstekelijke wijze vertelt Rüdiger Safranski dit en nog veel meer in Goethe en Schiller: het verhaal van een vriendschap. Net zoals zijn biografieën over Nietzsche en Heidegger, is dit voor een groot publiek geschreven, zonder dat het inhoudelijk toegevingen doet. Hoewel Safranski focust op de relatie tussen de twee protagonisten, schetst hij telkens ook bondig de context en situeert en duidt hij hun werk. Dat zorgt voor een prachtig en leesbaar boek over de band tussen de vriendschap en literatuur van twee van de belangrijkste Europese schrijvers. [Carl De Strycker]
A.P.G. Spamer
De vriendschap tussen de grote Duitse literatoren Goethe en Schiller baarde in hun eigen tijd en wereld al opzien. Aanvankelijk leken ze eerder elkaars volkomen tegenstrevers. Schiller bezong de vrijheid en was een aanhanger van de Franse Revolutie die door Goethe werd verafschuwd. Goethe kwam uit een aanzienlijke familie, had een goedbetaalde vorstelijke baan en een uitgebreid netwerk. Schiller moest zich omhoog huwen, moest vluchten voor een hertog en leed aan een ongeneeslijke longziekte. De auteur beschrijft op levendige wijze hoe deze twee mannen elkaars grootheid erkenden en over alle grenzen heenstapten. Hij laat ze zichzelf tekenen door hun eigen uitspraken en brieven. Elk citaat wordt verantwoord in het notenapparaat. Hij gaat daarbij beschrijvingen en oordelen niet uit de weg en verdiept zodoende het inzicht van de lezer zonder schoolmeesterachtig te worden. Men blijft geboeid lezen en voor liefhebbers is het boek een absolute must. Helaas ontbreekt de Nederlandse uitgave uit 2005 van ruim 1000 brieven door Leemhuis in de uitgebreide bibliografie. Gebonden; vrij kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.