Cultuur² Cultuuronderwijs in het VO is geschreven voor docenten in de cultuurvakken van het voortgezet onderwijs: Nederlands, moderne vreemde talen, klassieke talen, geschiedenis en erfgoed, maatschappijleer en burgerschap, mediawijsheid, levensbeschouwing, de kunstvakken en filosofie.Cultuuronderwijs is onderwijs in cultureel bewustzijn. Dit bewustzijn is het menselijk vermogen om te reflecteren op cultuur: op wat mensen (mee)maken, denken en doen. Je kunt dit bewustzijn op allerlei manieren uitdrukken: in taal of met kunstwerken bijvoorbeeld, met muziek, of door je op een bepaalde manier te gedragen.Cultureel bewustzijn krijgt vorm in het nieuws en in de geschiedschrijving, in religie en politiek, in de kunsten en in de filosofie. Het bepaalt je zelfbeeld en identiteit en geeft richting aan je handelen. Een rijk en veelzijdig cultureel bewustzijn biedt daarom een stevige basis voor betrokken en kritisch burgerschap.Cultuur² Cultuuronderwijs in het VO biedt een stevig onderliggend kader voor samenhangend cultuuronderwijs, omdat het laat zien dat (en hoe) de cultuurvakken elkaar aanvullen. Ze ondersteunen samen het ontwikkelen van het cultureel bewustzijn van leerlingen, in al zijn verschijningsvormen. Inzicht in deze samenhang maakt lessen interessant en zinvol.De uitgewerkte praktijkvoorbeelden in dit boek helpen je bij het ontwikkelen van een (school)visie op cultuur en cultuuronderwijs. Je krijgt handvatten aangereikt waarmee je de cultuur en de ontwikkeling van je leerlingen kunt leren kennen en je ontdekt hoe je met die kennis op je school cultuuronderwijs kunt invullen.Onze cultuur verandert snel. We zijn mondialer, digitaler en democratischer dan ooit. Cultuur hangt altijd samen met waarden, maar wat van waarde is en wat niet, is door deze ontwikkelingen vaak minder vanzelfsprekend. Vandaar dat er behoefte is aan een nieuwe manier van denken over cultuur en cultuuronderwijs. Voor dit denken legt Cultuur2 Cultuuronderwijs in het VO het fundament.Cultuur² Cultuuronderwijs in het VO bouwt voort op Cultuur² Basis voor Cultuuronderwijs. Samen bieden deze twee boeken en stevige basis voor een doorlopende leerlijn cultuuronderwijs PO-VO.
DEMOCRATIE LEREN DOOR TE SPELEN EN TE FILOSOFEREN Burgerschapseducatie is sinds het gemoderniseerde onderwijs in 2019 echt een opdracht geworden voor de scholen. Maar ook daarvoor verwachtte de overheid van het onderwijs dat ze kinderen en leerlingen opvoeden tot verantwoordelijke en actieve, democratische burgers. (Kavadias & Dehertogh, 2010) Vlaanderen doet het in de peilingen goed, aldus de minister. Echter beter kijken naar de uitkomsten geeft een ander inzicht. De studenten weten vooral hoe het moet, maar de attituden en de vaardigheden zijn minder ontwikkeld volgens het ICCS-onderzoek. (ICCS-Vlaanderen 2016, 2017) Als we willen rekenen op burgerzin tijdens bijvoorbeeld deze coronacisis, wat gebeurt er dan werkelijk? Er wordt veel geschreven over de opkomende solidariteit en dat is mooi, maar waarop worden de keuzes van de burgers gebaseerd? Is het werkelijk solidair, of is er ook of zelfs vooral eigenbelang? Ik vraag me af wat het onderwijs hier werkelijk aan bijdraagt, of heeft bijgedragen? Welke focus is er in het onderwijs? En wat is er nodig? Leerlingen hebben het recht om veel meer begeleid te worden in het leren 'doen' van burgerschap. De opdracht voor het onderwijs laat zien dat er meer bewust zou moeten worden ingezet in het vormgeven van 'praktisch' burgerschapsonderwijs, waarbij aandacht wordt geschonken aan didactische processen die diepleren bevorderen, waar het filosofisch gesprek en spel een onderdeel van kan zijn. (Ook een toepassing op Terra Nova Minimaatschappij)
