Canada
Richard Ford
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
De Bezige Bij, 2015 |
VERDIEPING 3 : DUIZENDZINNEN : ROMANS : FORD |
Jeroen Overstijns
i /un/19 j
Persoonlijk vind ik dat de literatuur wat meer de vrolijke vlag mag uithangen. Maar als het dan toch over de dood moet gaan, dan liever op de manier van Richard Ford.
Het had erger gekund. Met zo'n titel geeft een boek over het naderen van de dood al aan dat het niet zal overlopen van de weltschmerz. De Engelse titel van deze overigens uitstekend vertaalde verhalenbundel is daarin nog duidelijker,Let me be frank with you. Maar lachen wordt het ook niet, schrijven over de dood blijkt meer een kwestie van terrein verkennen, berusten en wennen. In vier verhalen zit de dood de personages telkens wat dichter op de hielen. De achtergrond is het New England van net na Sandy, de orkaan die einde oktober 2012 de oostkust van de Verenigde Staten enkele dagen in zijn greep had en zelfs het leven in NewYork lamlegde.
De Amerikaan Richard Ford is 71. Hij heeft in de VS de voorbije decennia een stevige reputatie opgebouwd. Hij mist misschien nog net de brede productie om naast Philip Roth of John Updike te prijken, maar hij deelt met hen wel de faam dat hij met zijn boeken bedachtzaam de stand van de natie uit de werkelijkheid tevoorschijn haalt. Ford is een schrijver die voorbij de waan van de dag kan kijken. Onvermijdelijk kan je dan de diepere thema's claimen en begin je dan op een bepaald moment over de dood te schrijven. Lijdzaam, en niet te analytisch, want je bent te slim geworden voor de arrogantie dat je het fenomeen zou kunnen doorgronden, en te sluw om pathetiek te vermijden bij de portrettering van een onbeholpen strijd.
Schuldgevoel
In die toon laat Ford zijn bekende alter ego Frank Bascombe - het hoofdpersonage uit zijn grootste romans - terugkijken op zijn leven, terwijl hij door zijn gepensioneerde bestaan dwaalt. Ooit was Frank makelaar en schrijver, maar aan beide carrières is een einde gekomen. Zijn vrouw heeft nog haar handen vol als rouwbegeleider van slachtoffers van Sandy. Frank lijkt een beetje doelloos in de marge van het bestaan mee te lopen. De drive van het boek wordt gecreëerd door Franks gedetailleerde observaties, waarin hij zich ver houdt van een grote opinie, en toch een menselijk karakter krijgt. Hij kan niet om het lijden heen van de mensen rondom hem.
Met lange tanden maar door een vaag schuldgevoel gedreven bezoekt hij de man aan wie hij enkele jaren geleden het huis verkocht dat nu door de orkaan volledig is vernietigd. Ford kan in het eerste verhaal heel overtuigend de twijfel van Bascombe overbrengen: moet hij zich nu excuseren tegenover de nieuwe eigenaar, of mag hij zich gelukkig prijzen omdat hij zijn eigen waarde niet naar de haaien heeft zien gaan?
In veruit het beste verhaal uit de bundel belt een vrouw bij Frank aan met de vraag of ze zijn huis eens mag bekijken, want heel vroeger woonde ze hier. Ze blijkt een tragische achtergrond te hebben. In geen van de vier verhalen is er een uitgewerkte plotontwikkeling maar in dit verhaal grijpt de stapsgewijze ontbloting van het drama naar de keel.
Nog dichter nadert de dood nadien: Frank bezoekt zijn ex die dodelijk ziek is, en in het slotverhaal een kennis die wellicht nog maar enkele dagen te leven heeft.
Het lijkt er een beetje op dat Richard Ford het personage waarmee hij al zo veel deed in vorige boeken, nog eens van stal wilde halen om de lezer te tonen wat er nu van Frank Bascombe geworden is. Toch is zijn weifelende kijk op het einde overtuigend genoeg om van Het had erger gekund een relevant klein boek te maken.
RICHARD FORD
Het had erger gekund.
Vertaald door Frans van der Wiel, De Bezige Bij, 220 blz., 19,99 euro (e-boek 14,99 euro). Oorspronkelijke titel:
'Let me be frank with you'.
De auteur: internationaal bekroonde Amerikaanse schrijver, bekend van romans als Independence Day en Canada. Publiceert ook verhalenbundels.
Het boek: vier verhalen over het naderende einde.
ONS OORDEEL: een relevant klein boek.
Jeroen Overstijns ■
L. Torn
Vierde deel in de Frank Bascombe-reeks. Met tussenpozen van tien jaar volgen we de belevenissen van de Amerikaanse man Frank Bascombe die op een stoïcijnse manier de klappen van het leven incasseert en zijn ervaringen op een openhartige, bijna laconieke manier onder woorden brengt. Na ‘De sportschrijver’ (1986), ‘Onafhankelijkheidsdag’ (1996) en ‘De stand van zaken’ (2007) pakken we de draad van Franks leven weer op: hij is inmiddels 68 jaar. Hij bezoekt zijn eerste vrouw die aan Parkinson lijdt en in een luxe verzorgingshuis verblijft. Daarna gaat hij langs bij een vriend die op sterven ligt en een voor Frank pijnlijke bekentenis doet. Hij rijdt door een woonwijk die door orkaan Sandy is verwoest. Bij zijn vroegere, nu vernielde woonhuis denkt hij terug aan zijn carrière als makelaar. De dood van zijn zoontje Ralf is ook in dit boek de sterkste herinnering. Dit summier aangestipte, maar steeds terugkerende verlies én de teloorgang van Amerika zijn de hoofdthema’s van dit subliem beschreven mannenleven! Richard Ford (1944) kreeg zowel een Pulitzer Prize als de PEN/Faulkner Award.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.