Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Leesmagazijn, 2014 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 12493 |
Besprekingen
15/09/2014
Met Grondstof brengt de jonge uitgeverij Leesmagazijn de eerste publicatie van de Duitse cultschrijver Jörg Fauser (1944-1987). Het boek, dat voor het eerst verscheen in 1984, beschrijft een aantal cruciale jaren uit diens leven (van 1968 tot 1977), waarin zijn schrijverschap langzaam vorm krijgt. Hoewel Fauser uiteenlopende dingen geschreven heeft, van krimi’s en journalistieke teksten tot songteksten en een Marlon Brando-biografie, situeren zijn literaire romans zich duidelijk in de tegencultuur. De vergelijking met de Beat Generation dringt zich op, maar manifesteert zich eerder in de levens- dan in de schrijfstijl.
Waar bijvoorbeeld Jack Kerouac duidelijk beïnvloed is door de jazz, met lange, melodische en associatieve zinnen, daar hanteert Fauser een toegankelijker, meer journalistieke stijl. Fauser blinkt vooral uit in zijn beschrijvingen van plekken en personages. Zijn typeringen van de drugstoeristen, hippie’s en would be-revolutionairen zijn soms genadeloos: ‘Op papa’s cheque de Derde Wereld door, gefinancierd door cariës, Standard Oil en de wapenindustrie, maar dan wel ascese preken, sojakiemen, yin-yang en kosmische stralen. Parasieten.’ Ook de troosteloosheid van drugswijk Tophane in Istanbul weet Fauser treffend te verwoorden.
Harry Gelb, Fausers alter ego in Grondstof, leidt een leven van twaalf ambachten, dertien ongelukken. Hij rijgt diverse lullige baantjes aan elkaar, terwijl uitgeverijen zijn manuscript telkens afwijzen en undergroundtijdschriften hem niet de creatieve vrijheid geven die hij ambieert. Hij kickt af van zijn heroïneverslaving, maar raakt daarna verslingerd aan de drank. Vrouwen heeft hij lief, totdat ze in de weg komen te staan van het schrijven. Beklemmend zijn de beschrijvingen van zijn diverse relaties: samenhokken in kleine donkere kamertjes, waarbij de meisjes zich verdiepen in de Koran en het trotskisme en Gelb steeds meer als een nietsnut beschouwen. Maar precies die drang om overal een betekenis op te plakken, is wat hem afstoot in de mensen om hem heen: ‘Ze waren allemaal één pot nat, communisten, nazi’s, ouders, kerk, literatuurkritiek, cultuurbijlages, hoofdartikelen, Club Voltaire, pacifisme, guerilla, Mao, Trotski, Rotzjur, Underground, Germania Bewaking & Beveiliging. Ze hanteerden allemaal hetzelfde concept, zij wisten hoe het zat, zij hadden het bewustzijn, de liefde, het geluk der mensheid in pacht.’ Gelb lijkt misschien stuurloos, maar is het niet: hij weet heel zeker dat hij wil schrijven, alleen niet met welk doel. Het doel voor hem is het schrijven op zich, dat is hetgeen wat hem gaande houdt en dat komt altijd op de eerste plaats.
Harry Gelb geeft nooit de hoop op: hoe diep hij ook gezonken lijkt, hij krabbelt altijd weer overeind. Nergens wordt dit treffender verwoord dan op het eind van de roman, waar hij letterlijk in de goot belandt nadat een woeste waard hem het café uitgesmeten heeft. Tussen het stadse beton ziet hij een grasspriet ontkiemen en denkt: ‘Als dat zo is [...] kun jij ook wel opstaan.’ Bij dit poëtische slot hakken we de knoop door: Jörg Fauser kan zich zeker meten met Kerouac, Ginsberg en Burroughs. Misschien zelfs met Whitman. Waar blijven de vertalingen van zijn overige werk? [Kyra Fastenau]
J. IJbema
Vertaling van een in 1984 in Duitsland gepubliceerde sterk autobiografische roman over een schrijver die in de jaren zestig en zeventig probeert literair door te breken. Zich afzettend tegen het burgerlijke referentiekader van die tijd en de culturele elite verkeert hij te midden van hippies, junks, krakers en alcoholisten. Vanwege de beschrijving van die scene wordt de roman wel als dé Duitse drugsroman in de traditie van Burroughs en Kerouac beschouwd, maar het is eerder een authentiek verslag van een schrijversambitie aan de rand van de samenleving. Een literaire getuigenis dat als tijdsdocument kan gelden. In korte hoofdstukken, dagboekachtige, snel geschreven literatuur waarin conventioneel en would-be-gedrag het moet ontgelden. Een bijzonder boek voor een klein geïnteresseerd publiek dat deze tijdsperiode wil (her-)beleven.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.