Sissi
Ivo Michiels
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, 2013 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 10258 |
15/06/2013
Een oude schrijver ligt in het ziekenhuis voor een kritieke hartoperatie, maar de doodsgedachte deert hem niet echt. Wat hem bezighoudt, zijn vrouwen, de liefde en het vermogen van de verbeelding.
Maya Maya is een web van associatief verbonden verhalen, dialogen en vrouwenportretten. De eerste vrouw is verpleegster Alex. De schrijver stelt zich haar voor op het vliegtuig naar haar geliefde in Santo Domingo. Het volgende portret-in-verhalen is een gesprek tussen twee prostituees, Ashley en Angie. En dan is er nog Amandine, de Rode Kruis-helpster die duizend liefdesbrieven schrijft aan Ludovic.
Niet toevallig beginnen alle vrouwennamen met een A, wat verwijst naar de oervrouw in Michiels’ oeuvre, An, ‘met de A van leven / met de A van liefde’. Ook in Maya Maya worden de figuur van de vrouw en de vaak lijfelijke liefde samen ten tonele gevoerd. De namen en identiteiten van de vrouwen blijken deels inwisselbaar. Opvallend genoeg maakt de mannelijke verteller geregeld plaats voor de belevingswereld van het vrouwelijke personage. Maya Maya portretteert actieve en verlangende vrouwen.
Ashley en Angie worden beschreven als schildwachten: een beeld voor de beweging in de stilstand of het spreken in de stilte. Dat idee vinden we ook terug in de figuur van de fantaserende verteller, die van het ene naar het andere verhaal springt en zo stilstand en beweeglijkheid combineert. Beperkingen, zoals zijn fysieke conditie, lopen als vanzelf in creatieve mogelijkheden uit. Die gedachte tekent zowel Michiels’ levensbeschouwing als zijn literatuuropvatting.
Maya Maya knoopt aan bij de twee vorige cycli van Michiels, ‘De Alfa-cyclus’ (1963-1979) en ‘Journal brut’(1983-2001). Vooral de gelijkenissen met de compositie, thematiek en stijl van die laatste zijn frappant. De roman is opnieuw een verzameling van teksten die eerst elders verschenen en een plaats kregen in een groter geheel. Door de recyclage en herschikking ontstaat een mozaïek van fragmenten, waarbij de verteller van de ene naar de andere situatie zapt. Daarnaast heeft Maya Maya de reflectie over herinnering en verbeelding met ‘Journal brut’ gemeen. Ook die hangt samen met het schrijverschap. Veel vervaagt in het geheugen van de verteller, maar dat defect grijpt hij weer aan als vertrekpunt om ‘kralen van beelden uit de verbeelding’ aaneen te rijgen. De nieuwe werkelijkheden die zo ontstaan, zijn altijd ook taalwerelden.
Ondanks de talrijke parallellen krijgt Maya Maya glans door nieuwe boventonen, zoals de evolutie van het vrouwbeeld. Daarnaast valt op hoe het ene verhaal via valdeuren leidt naar andere verhalen. Dat Michiels’ vertellers commentaar geven op het vertellen zelf, is niet nieuw, maar het is opmerkelijk dat personages elkaars verhaal binnenlopen, dat hun identiteiten nadrukkelijk gemixt worden, dat ze zichzelf als verzinsel presenteren.
Bovendien bevat Maya Maya minder tomeloze herhaling. Waarschijnlijk heeft de achteruitgaande fysieke conditie van Michiels gewerkt als constraint bij het schrijven. Dat heeft niet geleid tot een gebrek aan helderheid of scherpte, wel tot de indruk dat de samenhang niet compleet is. Desondanks is Maya Maya geen postuum samengeraapt corpus zonder visie, maar een levenslustige polyfonie van teksten.
(Dit is een abstract van een artikel van Lars Bernaerts. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 1, 2013.)
[Lars Bernaerts]
G. Boomsma
Al pratend het kerkhof betreden. Dat is een kernzin in Michiels' oeuvre, waarvan deze bundel postuum verscheen. Na zijn Alfa- en Journal Brut-romancycli situeert de Vlaamse experimenteel zijn slotvertellingen in het ziekenhuis, waar hij is opgenomen als terminale hartpatiënt maar de verpleegsters en andere vrouwen scherp blijft waarnemen. Zijn nog immer erotiserend proza, vol effectieve herhalingen, blijf weerwerk en vuurwerk. Schrijven is constant in brand staan, laat de patiënt/schrijver zich ergens ontvallen, terwijl hij zich verwondert om de andere patiënten, die liever zappen een wegdoezelen. Deze bundel is de laatste literaire reis van Michiels (1923-2012) op weg naar zijn laatste rustplaats. Toerist in woordland, dat bleef hij tot zijn sprekende einde. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.