Omstreden moderniteit : over de gemeenplaats "dat is niet van deze tijd"
Marin Terpstra
Marin Terpstra (Redacteur), Jean-Pierre Wils (Medewerker), Antoon Braeckman (Medewerker), Evert Van der Zweerde (Medewerker)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Boom, cop. 2012 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : SOCIALE WETENSCHAPPEN : 330.6 TERP |
31/01/2013
Van Carl von Clausewitz stamt de beroemde en beruchte uitspraak dat oorlog de voortzetting is van politiek met andere middelen. Een andere opvatting zegt dat politiek eindigt waar oorlog begint. De spanning tussen politiek en oorlog, tussen (gewelddadig) conflict en onderhandeling is ook het uitgangspunt van het boek Onenigheid en gemeenschap: 'Wetten of gevechten, dat is de kwestie', zo luidt het kort en bondig, met een verwijzing naar een versregel van Armando, in de inleiding. Politiek is de manier waarop mensen hun samenleven proberen te organiseren. In die zin is de mens wezenlijk een ‘politiek dier’ (Aristoteles). De vraag naar de gemeenschap is op dit ogenblik de politieke vraag bij uitstek. Hoe leven we in gemeenschap met hen die er andere ideeën over samenleven op na houden? Wat houdt ons samen als traditie, etnische afkomst en nationalisme dat niet langer kunnen? Die vraag is in deze tijden van globalisering, groeiende mobiliteit en migratie scherper en dwingender dan ooit. Hoe actueel ze ook is, ze is zo oud als de politiek en het politieke denken zelf.
Het systematische denken over politiek, samenlevingsvormen en machtsdeling gebeurt in de politieke filosofie. In meer dan vijfhonderd pagina’s geeft Onenigheid en gemeenschap een overzicht van de grondbegrippen, de belangrijkste denkers en de hedendaagse vraagstukken van de politieke filosofie. Het systematische en het historische deel werden geschreven door Marin Terpstra. Het derde deel, dat de twintigste eeuw behandelt, werd door een hele reeks van specialisten geschreven. De aanwezigheid van meerdere auteurs in dit deel concretiseert wat Terpstra schrijft in zijn inleiding: 'Ik ga er in dit Basisboek politieke filosofie van uit dat alles wat met politiek van doen heeft, met inbegrip van de politieke filosofie, omstreden is.' Het systematische deel behandelt onder andere de vraag of de mens van nature is ingesteld op samenleven of niet. Een aanhanger van de eerste stelling is Aristoteles, een aanhanger van de tweede Hobbes, voor wie het vooral de vrees voor de anderen is die de mens ertoe brengt een vredestichtende politieke macht — een staat — te aanvaarden. Het historische deel concentreert zich uitsluitend op de westerse politieke filosofie, waarvan Plato, Aristoteles, Cicero, Augustinus, Thomas van Aquino, Hobbes, Machiavelli, Spinoza, Kant, Rousseau, John Stuart Mill, Tocqueville, Hegel en Marx de intellectuele lichtbakens zijn. Langzaam wordt duidelijk hoe zich de moderne democratie en haar uitdagingen hebben ontwikkeld. Het is jammer dat er niet ook aandacht besteed wordt aan de Arabisch-islamitische en oosterse politieke filosofie, gezien het grote belang van die regio’s in onze geglobaliseerde wereld. Het derde deel is in hoofdzaak thematisch opgebouwd. Het bevat hoofdstukken over politiek en moraal, rechtvaardigheid, religie, media, emancipatie, totalitarisme, ecologie, multiculturalisme, markteconomie en Europa. Omdat deze hoofdstukken geschreven zijn door verschillende auteurs, komen hier ook verschillende benaderingswijzen aan bod. Het zal vooral dit laatste deel zijn dat de geïnteresseerde lezer aanspreekt, maar wie zich de fundamenten van de politieke filosofie wil eigen maken, zal zich ook door de wat taaiere materie van vooral het eerste deel heen moeten werken. [Erwin Jans]
Dr. G.H. Hagelstein
Het grote probleem van de democratie is het vinden van een goede vorm om een grote groep mensen een beslissing te laten nemen en erop toe te zien dat deze beslissing ook wordt uitgevoerd. Daaruit ontstaat politiek. In dit boek wordt het gedachtegoed hierover, van de Griekse denkers tot aan het de moderne politiek van de mensenrechten, beschreven. Het boek bevat een historisch deel, een systematisch deel en een derde deel met reflecties op hedendaagse vraagstukken (van andere auteurs, bijvoorbeeld over de verhouding van politiek tot religie, Europa, cultuur, media en uitsluiting van bevolkingsgroepen). Dit kloeke boek geeft daarmee een goed en redelijk compact overzicht van eeuwen gedachtegoed. De auteurs gaan vooral beschrijvend te werk. Ondanks de lastige materie zijn de teksten toegankelijk geschreven. Geschikt voor lezers geïnteresseerd in de achtergronden van politiek en voor studenten. Het boek bevat een personen- en (minder zinvol) zakenregister.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.