Lindbergh : het grote avontuur van een vliegende muis
Torben Kuhlmann
Joukje Akveld (Auteur), Annemarie Terhell (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Leopold, cop. 2013 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : TAAL EN VERHAAL INFO (ORANJE) : TAAL - OVER JEUGDL
Schrijvers |
31/05/2013
De werelden van Tonke Dragt luidt de ondertitel van dit stevige boek en dit klopt bijzonder goed. Joukje Akveld en Annemarie Terhell zijn met liefde in het universum van Tonke Dragt gedoken, en hun boek is een pareltje, waar mensen voor wie het werk van deze schrijfster veel betekent urenlang plezier aan zullen beleven en met warmte naar terug zullen grijpen.
In wat op het eerste gezicht een alfabetisch glossarium van Dragts belangrijkste figuren en thema’s lijkt, duikt bij het lezen snel een interessante gelaagdheid op. Ja, het werk staat gerangschikt volgens het ABC, maar dat blijkt al net zo intrigerend en rijk als het Galgenkind vindt, als hij zijn letters aan het leren is in de Januaraanse Ambassade. Veel letters tellen meer dan één begrip. Zo beschrijft de D niet alleen Dragt als 'Dubbeltalent', maar wordt er ook aandacht besteed aan de 'Driehoeksverhouding' die haar personages geregeld aangaan, de 'Dubbelgangermotieven' in haar werk en de 'Dwaas' van de boshut als personage. De illustraties zijn subliem: Akveld en Terhell konden putten uit al het werk van Tonke en uit de samenwerking met Annemarie van Haeringen, maar ook uit oude schetsen, nooit uitgegeven collages, foto’s van Tonkes kindertijd in Indonesië en nog veel meer. Bovendien wordt tijdens het lezen onmiddellijk duidelijk dat de samenstellers van dit boek veel contact hebben gehad met de schrijfster, en de lezer komt dingen aan de weet over Tonke Dragt die hij heel waarschijnlijk nog niet wist, bijvoorbeeld welke boeken er in haar boekenkast staan en welke verhalen haar diep hebben beïnvloed.
Een echte chronologie zit er niet in, maar toch begint het boek onder de A van ‘Andere werelden’ met de kindertijd van de schrijfster in Indonesië, om vandaar de brug te slaan naar de immense fantasie van Tonke Dragt en de andere werelden die zij vervolgens bedacht, eerst om de verveling en de angst van het jappenkamp te vergeten, later gewoon omdat die werelden zich in haar verbeelding aan haar presenteerden en een eigen leven gingen leiden onder de vorm van landkaarten, illustraties en vervolgens verhalen. De lezer krijgt door deze biografische elementen genoeg houvast om niet helemaal te verdwalen in de doolhof van personages, stijlen, tekeningen, landschappen en titels.
Deze beschrijving doet misschien een beetje denken aan hoe de boeken van Tonke Dragt ook op de lezer overkomen, en dat klopt. Dit ABC-boek is niet door Tonke bedacht of geschreven, maar het leest bijna alsof dat wel zo had kunnen zijn. Akveld en Terhell hebben de heldere, een beetje schelmse stijl van Tonke dicht benaderd, en spelen met voetnoten en knipoogjes zoals zij dat zelf ook doet. Nog een reden waarom fans van Tonke Dragt van dit boek kunnen genieten: het biedt op zeer Tonke-achtige wijze een inkijk in haar leven en werk die ze de lezer tot nu zelf niet gaf.
Door de combinatie van langere teksten en paginagrote prenten met kleinere brokjes informatie, snippertjes tekst en illustratiefragmenten die soms over heel verschillende dingen gaan, maar toch altijd een gemeenschappelijke kern hebben, kun je dit zonder enig voorbehoud een collageboek noemen, helemaal in de lijn van Dragts werk. De vormgever heeft schitterend werk verricht: visueel verveelt het geen seconde, zonder dat het geheel bombastisch of overladen wordt.
Er blijft één bedenking bij dit boek, maar dat is eerder een vraag dan een punt van kritiek. Akveld en Terhell stellen dat je hun ABC-boek gerust kunt lezen als je niet vertrouwd bent met het werk van Tonke Dragt, en dat je aan een zeer summiere voorstelling van een aantal centrale thema’s en personages genoeg hebt om je voor de rest een weg te zoeken door het werk. Ik betwijfel dit. Of eerder, ik betwijfel of de lezer net zo betoverd zal worden door Tonkes werelden als hij haar verhalen niet kent. Het ABC-boek blijft een doolhof, en een deel van het plezier om alle details te ontdekken zit hem precies in het feit dat de lezer zoveel vertrouwde elementen en personages tegenkomt, en er tegelijk achtergrond bij krijgt. Een jonge lezer die geen benul heeft wie Tiuri is, Frans van der Steg niet kent of zich geen voorstelling kan maken van Helder Marsjan, zou wel eens echt verloren kunnen lopen in deze kleurrijke doolhof en het boek teleurgesteld aan de kant leggen. Maar misschien vergis ik mij — ik hoop het eigenlijk. Want de boeken van Tonke Dragt zijn van een aparte orde en verdienen het niet alleen om op deze schitterende manier in de bloemetjes te worden gezet. Ze verdienen het vooral om te worden ontdekt, zoals een ontdekkingsreiziger of een planeetonderzoeker dat zou doen, en dan te worden gelezen en herlezen, en herlezen. [Kirstin Vanlierde]
Toin Duijx
In deze biografie komt het leven en het werk van Tonke Dragt uitgebreid aan de orde. Haar boek ‘De brief voor de koning’ werd in 2004 betiteld als het mooiste boek van de voorafgaande vijftig jaar. De auteurs hebben voor de opbouw van het boek gekozen voor een alfabetische lijst van termen of namen die uitgebreid worden toegelicht (eerder werd deze invalshoek door Ida Schuurmans gekozen bij een overzichtswerk over Wim Hofman). Heel typerend voor de boeken van dubbeltalent (auteur en illustrator) Tonke Dragt begint het boek met de beschrijving van ‘Andere werelden’ (met een mooie onderverdeling van de genres binnen haar werk), om daarna met het trefwoord ‘Batavia’ de jeugd van de auteur te beschrijven, inclusief de ‘Boot’ waarmee zij naar Nederland kwam. Het boek sluit af met de ‘Zevensprong’ en ‘Zeeën van tijd’. Achterin staat een chronologisch overzicht met o.a. haar boeken en prijzen. Ook zijn een bronvermelding en beeldverantwoording opgenomen. De teksten zijn zeer informatief, vlot geschreven, prettig leesbaar en voorzien van een veelheid aan illustraties en foto’s in kleur en zwart-wit. Aan de vormgeving van het boek is veel aandacht besteed. Voor elke liefhebber van het werk van Tonke Dragt een must.
Veerle Uyttersprot
ua/an/22 j
'ABC Dragt' is een hommage aan de bekende Nederlandse jeugdboekenschrijfster en beeldend kunstenares Tonke Dragt. Dit speelse eerbetoon kreeg de vorm van een alfabetboek. Per letter worden één of meerder onderwerpen aangesneden die iets te maken hebben met haar leven en werk. “26 letters, 50 verhalen – want voor een schrijfster als Tonke Dragt schiet één alfabet te kort”, zo luidt het op de achterflap. Zo is de letter ‘A’ gewijd aan ‘Andere werelden’, ‘B’ staat voor ‘Batavia, Boot, Bibliotheek en Blauwe Boekanier, ‘C’ voor ‘Collage’ … Het boek is niet opgevat als een doorlopend verhaal en hoeft ook niet van voor naar achter te worden gelezen. De lezer wordt uitgenodigd om er naar believen in te grasduinen. De schrijfsters – Joukje Akveld en Annemarie Terhell – voorzien bij elk thema wel doorverwijzingen naar hoofdstukken die er bij aansluiten maar het hoeft allemaal niet in die specifieke volgorde te worden gelezen. Terecht merken de schrijfsters in het voorwoord op dat het boek meer te bieden heeft als je ook de boeken van Tonke Dragt kent. Tegelijkertijd benijden ze toch wie nooit eerder een boek van Dragt in handen kreeg: “Mocht jij een van diegenen zijn die nooit een boek van Tonke Dragt las, dan bof je. Jij mag nog beginnen. Er ligt nog een boekenplank op je te wachten.” (p. 11).
'ABC Dragt' mikt op hetzelfde doelpubliek als de boeken van Tonke Dragt zelf – kinderen vanaf ongeveer elf jaar – maar waarschijnlijk zullen vooral volwassenen dit boek koesteren. Heel wat generaties zijn immers opgegroeid met de romans van Tonke Dragt: 'Verhalen van de tweelingbroers' verscheen voor het eerst in 1962, in 1963 gevolgd door haar best bekende en meest bekroonde roman 'De brief voor de koning'.
Dit boek reikt niet zozeer veel echt nieuwe informatie aan over Tonke Dragt, maar er worden wel een heleboel gegevens bij elkaar gebracht, luchtig geschreven en met heel wat knipoogjes – ook stilistisch – naar het oeuvre van Tonke Dragt. Bovenal bevat het een schat aan beeldmateriaal. Er valt heel wat fraais te bekijken: foto’s uit Tonkes jeugdjaren in Batavia, archiefmateriaal over haar eerste (en latere) successen als schrijfster, herinneringen aan haar verfilmde werken – de tv-serie 'De zevensprong' (1982) en de film 'De brief voor de koning' (2008) – en vooral heel veel werk van Tonke Dragt zelf: illustraties in zwart-wit en kleur voor de verschillende edities van haar boeken, collages, foto’s van de chaotische poppenhuizen die ze bouwt (zoals de Januaraanse Ambassade uit 'Aan de andere kant van de deur') … Tessa van der Waals en Nanja Toebak zorgden voor een kleurige en bijzonder fraaie vormgeving die de betoverende werelden van deze veelzijdige kunstenares wonderwel weet op te roepen.
Voor € 19,95 kun je je dit boek aanschaffen, als aanvulling voor die boekenplank met Tonke Dragts verzamelde werk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.