In zee gaat niets verloren
L.H. Wiener
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Contact, 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : WIEN |
15/01/2013
Shanghai massage is het vierde boek in een reeks die autobiografie combineert met fictie. Deze mengvorm ontstaat door het gebruik van een driekoppige verteller, bestaande uit L.H. Wiener, Ezra Berger en Victor van Gigch. Het verhaal bouwt verder op een suggestie die gedaan wordt aan het eind van het vorige boek, Eindelijk volstrekt alleen (2008): de verteller is inderdaad verlaten door zijn jonge vriendin Quirina. Hij verandert mede daardoor van de enthousiaste leraar Van Gigch in de verbitterde oude man Ezra Berger. Berger speelde ook een centrale rol in het eerste deel, Nestor (2002), toen nog als jongen. Werd hij in Nestor verteld door Van Gigch, dan vertelt hij nu over de leraar. Hun beider pseudoniem is L.H. Wiener. De auteur Wiener gelooft nadrukkelijk dat de schrijver alleen bestaat in de tekst, als fictief personage. Daarbuiten verdwijnt hij, net als alles en iedereen in het leven. Zijn haast panische drijfveer om te schrijven komt dan ook voort uit de angst te verdwijnen.
In de ingenieuze vertelconstructie van Shanghai massage gaat de ene stem over in de andere. Het kaderverhaal over de voorbije relatie van Berger en Quirina is doorspekt met andere teksten en citaten, die verrassende spiegelrelaties met elkaar aangaan. Hierbij vervaagt soms het verschil tussen echo en brongeluid. De diepste fictie komt het dichtst bij de werkelijkheid. De autobiograaf en de fictiograaf vallen dan samen – mits de schrijver beschikt over authenticiteit en stijl. De titel van het boek verwijst naar een massagesalon met een ‘No Sex’ beleid. De masseuse Ming wil hier wel van afwijken, indien Berger betaalt. Die ziet dat als een vernedering en toegeving aan zijn verslaving. Aan het eind volgt hij haar echter toch naar het bordeel, opgesloten in zijn eigen verlangens. Deze gevangenis weerspiegelt de echoput die het oeuvre van Wiener is. Zijn wereld heeft iets claustrofobisch: de figuren lopen rondjes, hun verleden is hun heden. Alle tijden en plaatsen lopen door elkaar, maar dat is geen gelukzalige mix. Integendeel, het zorgt voor de eindeloze terugkeer van dezelfde angsten, trauma’s en verlangens. Door erover te schrijven hoopt Wiener (of Van Vigch of Berger) er enigszins meester over te worden, maar hij beseft dat deze aandrang hem opnieuw tot slaaf maakt: de literatuur wordt zijn cel. Toch is Shanghai massage geen remake van de vroegere romans. Nieuwe elementen krijgen de aandacht, zoals de vriendschap met Maurits; nieuwe dierenverhalen en reisverhalen duiken op, en oude elementen krijgen andere betekenissen in een nieuwe context. Vervelen doet de lezer zich dan ook nooit, dankzij de ingenieuze vertelstructuur en de soms briljante stijl, die het midden houdt tussen Jeroen Brouwers en Gerard Reve. De maniakaal precieze beschrijvingen en ironische oneliners zijn een plezier om te lezen. Het gekanker wordt in evenwicht gehouden door ironie, het cynisme à la W.F. Hermans door de ontroering à la P.F. Thomése.
(Dit is een abstract van een artikel van Bart Vervaeck. De volledige tekst is verschenen in De Leeswolf 2012, nr.1.)
[Bart Vervaeck]
Drs. W.A. Fasel
De hoofdpersoon van het boek, een gepensioneerde docent Engels, wordt – volgens afspraak – verlaten door zijn veel jongere vriendin, een oud-leerlinge. Hij blijkt haar vertrek met moeite te kunnen verkroppen en wankelt heen en weer tussen jaloezie, zelfmedelijden, agresssie en zelfspot. In ongegeneerde eerlijkheid toont hij zijn overwegingen en plaatst ze associatief tussen gedachten aan verleden en heden, aan de omgang met andere vrouwen en aan zijn zijn schrijversschap. Deze over elkaar heen tollende gedachten geven zijn verwarring goed weer, maar vergen wel geconcentreerd lezen. Sommige stukken zijn ontroerend, sommige stukken hilarisch, maar door alles heen is het verdriet voelbaar. Gezien ook de vele literaire verwijzingen naar eigen leven en eigen werk zeer zeker passend binnen het oeuvre van Wiener (1945). Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.