Romeo en Julia
William Shakespeare
2 exemplaren
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Bezige Bij, cop. 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 6875 |
Magazijn |
De Bezige Bij, cop. 2012 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 9383 |
15/09/2012
Het thema van de Boekenweek was dit jaar ‘vriendschap’. Gerrit Komrij trekt dat onderwerp in zijn nieuwe roman open en geeft het een politieke dimensie. In De loopjongen staat de ondergang van een vriendschap voor iets veel groters, met name het falen van de grote socialistische idealen uit de jaren zestig.
Arend groeit op in een conservatief gezin en is op zoek naar iemand die hem uit zijn eenzaamheid kan halen. Vanachter het raam kijkt hij naar de jongens van de vakschool: kameraden, maar voor hem ‘loopjongens’, dat wil zeggen: jongens die geen gelijkwaardige relatie tot elkaar hebben — al volgens Aristoteles de basisvoorwaarde voor vriendschap —, maar tegen hun vriend opkijken. Arend is op zoek naar evenwicht, naar wederzijds respect. Wanneer hij tijdens zijn studententijd in linkse milieus verzeild geraakt en zich engageert in marxistische kringen, meent hij in Bob een echte vriend gevonden te hebben. Samen gaan ze ervoor, samen worden ze ook steeds extremer, tot ze in een of andere jungle belanden waar ze gewapend de revolutie tot stand proberen te brengen. Hoewel, samen? Aan het einde blijft Arend achter met een gewonde medestrijder, terwijl Bob al lang de wijk heeft genomen. Op dit punt besef je als lezer dat dit een patroon is in hun relatie. Niets geen gelijkwaardigheid; eigenlijk stuurt Bob Arend aan, heeft hij hem in zijn greep en is Arend geworden wat hij niet wilde: een loopjongen in de letterlijke zin — een knechtje.
Uit een beschouwing van vele jaren later, blijkt dat Arend zich heeft laten misleiden. Bob was een infiltrant van de geheime dienst die extreem-links in Nederland in kaart moest brengen en heeft Arend daarbij gebruikt. ‘Een keer trek je de conclusie: / Vriendschap is een illusie’, deze regeltjes van 'Het Goede Doel' schieten je ongewild te binnen aan het slot van De loopjongen. Arend, die in de vriendschap en daardoor ook in de linkse idealen heeft geloofd, blijft gedesillusioneerd achter. En zo koppelt Komrij het verlies van het idealisme van de mei 68’er aan het failliet van de interpersoonlijke relatie. Hoe kan je immers broederschap tussen volkeren bewerkstelligen als je al geen vriend kan vertrouwen?
Wat Komrij in Morgen heten we allemaal Ali (2010) zo scherp aankloeg, namelijk dat de soixante-huitards ondertussen burgerlijke zakken geworden zijn, onderzoekt hij in De loopjongen. Helaas is de roman al te schetsmatig en de verklaring geforceerd. De deus ex machina aan het einde (de onthulling van de ware aard van Bob) is bovendien een gemakkelijkheidsoplossing die de schrijver ontslaat van de beschrijving van de gevoelswereld van zijn hoofdpersonage. Vooral vermijdt hij zo de verdere analyse van wat nochtans een interessant probleemcomplex is: de invloed van een (stukgelopen) vriendschap op het individu en zijn functioneren in de maatschappij.
[Carl De Strycker]
Jan van Bergen en Henegouwen
De zesde roman van Gerrit Komrij (1944). In een krantenbericht over een door de BVD in het leven geroepen maoïstische sekte stuit Komrij op de naam van een jeugdvriend. Het artikel is de aanleiding voor deze roman in drie afdelingen over vriendschap en idealen. Domineeszoon Arent Wiebenga is tevergeefs op zoek naar een vriend voor het leven. Eerst in zijn puberteit, dan in zijn studententijd (Amsterdam jaren 60) en ten slotte als geradicaliseerde strijder in de jungle. In het 'addendum' volgt de ontluistering. Naast een boek over vriendschap is dit in feite de fictieve uitwerking van een thema dat Komrij al langer bezighoudt en dat hij in zijn lezing 'Het verraad van mijn generatie' al eerder beschreef. Daar als vilein essay, nu in poëtische schetsen, waarin hij een oordeel bewust achterwege laat. Dit boek doet met name in het eerste hoofdstuk denken aan Komrijs debuutroman 'Verwoest Arcadië', qua stijl, maar ook door de wijze waarop het karakter van de hoofdpersoon gestalte krijgt. Mooie roman, waarin verschillende thema's die bepalend zijn voor Komrijs schrijverschap samenkomen. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.