De Vlaamse gemeentenamen : verklarend woordenboek
Frans Debrabandere
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Enkel raadpleegbaar |
Davidsfonds, 2012 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : TAALKUNDE : NEDERLANDS 835.5 DEBR |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds, 2012 |
VOLWASSENEN : LEESZAALWERK : * 835.5 DEBR |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds, 2012 |
VOLWASSENEN : NON FICTIE : NEDERLANDS 835.5 DEBR |
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Enkel raadpleegbaar |
Davidsfonds, 2012 |
WEFLA MAGAZIJN : ENKEL NA MAGAZIJNAANVRAAG : DEBR |
15/02/2013
Na verschillende lexicografische, etymologische, dialectologische en naamkundige werken schreef Frans Debrabandere dit zeer toegankelijke boek over de Belgische familienamen. Voor Mijn familienaam baseerde de auteur zich op zijn eerder verschenen standaardwerk Woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk uit 1993, dat meer dan 150.000 Nederlandse, Vlaamse, Waalse, Picardische en Duitse familienamen verklaart.
In dit boek gaat Debrabandere op een heel andere manier te werk: hier staat de geschiedenis van de familienaam centraal. Niet alle namen komen aan bod, maar wel een selectie van de meest voorkomende. Het is eerder een leesboek dan een woordenboek, waardoor het toegankelijk en compact is. Inleidend gaat de auteur kort in op het naamkundig onderzoek in Vlaanderen, België en West-Europa, en op het ontstaan van de naamkunde. Dan volgt een stuk geschiedenis over de familienamen. Debrabandere begint het ontstaansverhaal van onze familienamen bij de Grieken, Romeinen en Germanen. Familienamen zijn er niet altijd geweest. De Indo-Germanen droegen slechts één naam, net zoals de Grieken (denk maar aan Homeros, Plato of Aristoteles). Na 500 voor Christus veranderden de Romeinen hun manier van naamgeving, ten voordele van een driedelig systeem (Publius Vergilius Maro, Marcus Tullius Cicero enz.). Germanen droegen slechts één naam, al waren dit vaak tweeledige namen waarvan een deel gelijk was aan dat van de naam van de vader.
De echte familienaam ontstond pas later. Doorheen de eeuwen werd een toenaam uiteindelijk een familienaam die van generatie op generatie werd doorgegeven. Zeer lang waren toenamen niet erfelijk: de vader kon bakker zijn, en dus de toenaam ‘(de) Bakker’ krijgen, maar als zijn zoon timmerman werd, kon deze naam eenvoudig aangepast worden. Als een zoon echter de toenaam ‘Bakker’ van zijn vader erft, ook al is hij zelf timmerman, dan pas spreken we van een familienaam.
Debrabandere bespreekt de Belgische familienamen niet alfabetisch, maar per soort. Wel vind je een alfabetische lijst achter in het boek, waarin je de meest voorkomende Belgische familienamen terugvindt. De auteur onderscheidt patroniemen, metroniemen, bijnamen, beroepsnamen, herkomstnamen, zinwoorden, humanistennamen en vondelingnamen. Per soort legt hij uit hoe de namen ontstonden en verklaart hij dit met tal van voorbeelden.
De variatie in familienamen danken we mede aan de verschillende dialecten. Daarom besteed de auteur ook aandacht aan de Belgische dialectgebieden. Vaak zijn namen in verschillende dialectgebieden ontstaan of worden ze in de verschillende regio’s anders uitgesproken. Zowel de spelling als de vorm worden daardoor gekenmerkt. Debrabandere bespreekt het Picardisch, Waals, Brabants, Vlaams en het Limburgs en de typische familienamen van deze dialectstreken.
Tot slot besteedt de auteur aandacht aan de gevolgen van migratie. Aanvankelijk werden veel vreemde namen vertaald of aangepast, want tot 1800 was de familienaam nog niet tot iets onveranderlijks verstard. Zo is het vaak niet meer duidelijk dat het om een vreemde naam gaat. Toch slaagt Debrabandere erin de namen in de juiste context te plaatsen en hun herkomst te ontdekken. Later werden vele namen behouden in de taal van herkomst. Daardoor zijn er in België bijvoorbeeld ook heel wat Duitse, Engelse, Deense, Noorse of Italiaanse namen te vinden. Ook trokken sommige Belgen naar het buitenland, waarbij ze hun namen meenamen. Debrabandere gaat specifiek in op de geschiedenis van Vlaamse familienamen in Noord-Frankrijk.
Het leuke aan Mijn familienaam is dat je het op gelijk welke pagina kunt openslaan. Opdat het geheel overzichtelijk zou blijven, moest er een selectie gemaakt worden van de meest voorkomende namen. Staat jouw naam er niet tussen, dan kun je alsnog het uitgebreide Woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk raadplegen. [Stefanie van Stee]
Redactie Vlabin-VBC
Na verschillende lexicografische, etymologische, dialectologische en naamkundige werken schreef de auteur, een taalkundige, nu dit zeer toegankelijk boek over de Belgische familienamen. Hij baseerde zich hiervoor op het Woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk, zijn eerder verschenen standaardwerk uit 1993. In deze uitgave stelt de auteur de geschiedenis van de familienaam centraal. Niet alle familienamen komen aan bod, maar wel een selectie van de meest voorkomende. Het is eerder een leesboek dan een woordenboek, wat het zowel toegankelijk als compact maakt. Inleidend gaat hij kort in op voorafgaand naamkundig onderzoek in Vlaanderen, België en West-Europa en het ontstaan van de naamkunde. Dan volgt een stuk geschiedenis over de familienamen en hun herkomst. De auteur bespreekt de namen niet alfabetisch maar per soort, en legt met tal van voorbeelden uit hoe deze ontstonden. Ook belicht hij de invloed van de dialectgebieden (ontstaan, uitspraak, spelling) en de gevolgen van migratie. Een interessante uitgave die zowel een (selectief) naslagwerk als een ontspannend bladerboek is. Hardcover; met bibliografie en register.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.