Hardlopen : een wereldgeschiedenis
Thor Gotaas (Auteur), Dolf Jansen (Inleider)
Beschikbaarheid en plaats in de bibliotheek
ARhus - De Munt magazijn
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Athenaeum-Polak en Van Gennep, 2011 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 616.8 GOTA |
Besprekingen
31/01/2012
Lopen blijkt een steeds populairdere sport te worden. Al meer dan een miljoen Vlamingen trekken wekelijks de sportschoenen aan om een korte of langere duurloop te doen. De Start to Run-initiatieven kennen succes en de loopwedstrijden verdubbelden in enkele jaren tijd hun aantal deelnemers. Een fenomeen dat niet enkel in Vlaanderen is vast te stellen, maar zowat overal in de westerse wereld. Hoog tijd voor een geschiedenis, moet de Noor Thor Gotaas gedacht hebben, en hij schreef een niet-alledaags werk over het hardlopen.
Al in de inleiding van Hardlopen stelt Dolf Jansen dat het onmogelijk is om een complete geschiedenis van het hardlopen te schrijven. Wat betreft de oudheid zijn de bronnen zeer schaars en is het eerder speculatief, vanaf 1800 is er echter een overdaad aan bronnen en moet je dus gaan selecteren. In een eerste deel brengt Gotaas enkele boeiende verhalen over het lopen bij de Egyptenaren, de Grieken en de Romeinen, maar ook het boodschapperssysteem zowel in Midden–Europa als bij de Inca’s en de Azteken komen uitgebreid aanbod. Tot de negentiende eeuw bleven de hardlopende boodschappers immers een zichtbaar onderdeel van de maatschappij. Dat alles is geënt op het oerinstinct, hoeft nauwelijks uitleg: de mens moest lang kunnen lopen om te jagen op dieren. Daarna werden al vrij vroeg wedstrijden ingericht, zowel de farao’s als de oude Grieken waren er meesters in. In Japan liepen de monniken, de Vikings hielden loopwedstrijden tegen paarden, maar ook de Italianen en Schotten zaten niet stil. De heroïsche verhalen stapelen zich op tot de legendarische waterdrager Lousi Spiridon en de Olympische Spelen van 1896.
Daarna zijn de gegevens meer controleerbaar en zoomt Gotaas in op enkele grote namen uit de geschiedenis, zoals Paavo Nurmi, Günther Hagg en Arne Anderson, Emile Zatopek, Roger Bannister, Abebe Bikila en andere. Ondertussen bekijkt hij alles vanuit een culturele, filosofische en wetenschappelijke hoek. De eugenetica komt eraan te pas. De auteur verklaart ook de opmars van de Afrikanen en de rol die de Europese missionarissen hierin speelden. Ook het belang van de endorfine en het gelukzalig gevoel dat ermee gepaard gaat, worden beschreven. De negatieve elementen worden niet uit de weg gegaan: de anabole steroïden en testosteron in de voormalige DDR, Finse bloeddoping in de jaren ’70 en de opkomst van epo worden belicht. Ook de hardlopende vrouwen worden niet vergeten en in het laatste hoofdstukje gaat de auteur dieper in op de vraag hoe hard een mens eigenlijk kan lopen.
Het werk eindigt met een zeer uitgebreide literatuurlijst en een personenregister. Dit boek is een must voor wie geïnteresseerd is in het verhaal achter het hardlopen. Vanuit alle mogelijke invalshoeken bekijkt Gotaas deze sport, met oog voor alle aspecten. Het gaat hier niet om een zuivere beschrijving van personen, records en wedstrijden, maar eerder om de filosofie en de cultuur van het lopen zelf. [Kris Mattheeuws]
Drs. Jef Abbeel
De Noorse Thor Gotaas is een kenner van volksculturen en van atletiek. In het eerste deel vertelt hij over de periode van de Oudheid tot de moderne Olympische Spelen (1896): Egyptenaren, Grieken, Romeinen, Inca’s, China, India, Tibet. In dit deel zitten een hoop verhalen die moeilijk controleerbaar zijn. Deel twee is degelijker. Hier komen o.a. aan bod: Nurmi, Zatopek, Koets, Bannister, Abebe Bikila, Cooper, Fixx, Grete Waitz, Ingrid Kristiansen, de Chinese atletes van Ma Junren (1992-1995), de Kenianen, de Japanse marathonloper Seko die soms 150 km per dag liep en 1200 op acht dagen. Gotaas spreekt vrijuit over bloeddoping, EPO, testosteron. Voor de DDR geeft hij de porties aan die atleten en vooral atletes dagelijks slikten. Het boek eindigt met een lange literatuurlijst en een uitgebreid personenregister. De keuze is selectief: ultralopers zoals Iannis Kouros, atleten uit Nederland en België, Kenenisa Bekele en manager Jos Hermens staan er niet in. Maar al wie geïnteresseerd is in de geschiedenis van het lopen en de cultuur, economie en politiek daaromheen, moet dit lezen.
Suggesties
Krijg een e-mail wanneer dit item beschikbaar is
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.