Dagboek
Sofja Tolstaja
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Athenaeum-Polak en Van Gennep, cop. 2011 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : TOLS |
31/12/2011
Dit boekje is een literair curiosum. De schrijfster (1844-1919) is namelijk de echtgenote van Lev Tolstoj, een van de groten uit de Russische negentiende eeuw. Tolstoj deed haar een aanzoek toen ze achttien was en de dolverliefde bruid stapte in een huwelijk met de 34-jarige auteur, die ze praktisch alles uit handen nam. Ze schreef al zijn manuscripten in het net, beredderde de huishouding en de opvoeding van de kinderen, waarvan ze er dertien ter wereld bracht. Het was de eerste vijfentwintig jaar een redelijk gelukkige tijd, maar toen Tolstoj Anna Karenina af had, brachten zijn veranderende ideeën over godsdienst, huwelijk en levensstijl een verwijdering teweeg tussen de echtgenoten. Het kwam tot scherpe conflicten, die openlijk aan het licht kwamen toen Tolstoj in 1889 De Kreutzersonate schreef. Sofja Tolstaja, die een opmerkelijk erudiete vrouw was, voelde zich meteen geviseerd en vernederd door dit verhaal over de moord op een overspelige vrouw door haar door jaloezie gekwelde man. Hoewel ze alles in het werk stelde om De Kreutzersonate, die aanvankelijk niet door de censuur kwam, toch gepubliceerd te krijgen, was ze zo diep geraakt dat ze in 1892 alles van zich af schreef in deze kleine roman (de oorspronkelijke titel ‘Wiens schuld is het?’ was misschien beter bewaard gebleven), waar ze wel mee ingenomen was, maar die ze uiteindelijk niet publiceerde. Het is de geschiedenis van de adellijke, puissant rijke Anna, die ook op achttienjarige leeftijd huwt met de vijfendertigjarige vorst Prozorski. Van meet af aan is het duidelijk dat dit een mesalliance is : de huwelijksnacht wordt een ramp, de vorst zet zijn oude, zelfzuchtige leventje verder, naar zijn kinderen kijkt hij niet om, en hij ontwikkelt een ziekelijke jaloersheid ten opzichte van Anna, die veel genegenheid ondervindt van een jeugdvriend van de vorst. Het eindigt ermee dat haar man haar in een vlaag van woede om het leven brengt. De overeenkomsten met De Kreutzersonate zijn duidelijk. De teloorgang van een meisjesliefde, de geleidelijke emancipatie van een vrouw, de patriarchale onderdrukking door de man worden hier aangrijpend beschreven. Toch is dit verhaal schatplichtig aan de conventies van zijn tijd. Alle ingrediënten van het romantische tuighuisje zijn hier voorhanden, en soms scheert Tolstaja rakelings naast het suikerzoete en sentimentele. Maar evengoed is dit een krachtige evocatie van het bestaan van de Russische adel op een rijk landgoed in de negentiende eeuw. Het noteren waard is zeker dat het verhaal in 1984 pas voor het eerst kon verschijnen! Het boek wordt uitstekend ingeleid en geduid door de vertaalster.
[Jos Van Damme]
Willem G. Weststeijn
Sofja Tolstaja (1844-1919) was de echtgenote van de grote schrijver Lev Tolstoj. Ze trouwde met hem toen ze achttien was - Tolstoj was toen bijna twee keer zo oud. Het huwelijk kende zijn ups en zijn downs. Sofja kreeg dertien kinderen, maar had een afkeer van de zinnelijkheid van haar man. In 'Een zuivere liefde', geschreven naar aanleiding van Tolstojs beroemde novelle 'De Kreuzersonate', laat ze zien hoe de liefde ook anders ervaren kan worden dan als hartstochtelijke passie. In het sterk autobiografisch gekleurde verhaal trouwt de jonge Anna met een oudere vorst met veel levens- en liefdeservaring. De vorst ziet haar vooral als lustobject, terwijl zij in de eerste plaats verlangt naar een geestelijke band. Die band ontstaat niet met haar echtgenoot, wel met een bevriende landeigenaar, een kunstschilder die haar geheel begrijpt. Hoewel Anna's liefde zuiver blijft en zij haar echtgenoot niet ontrouw is, vermoordt deze haar in een vlaag van jaloezie. Sofja's roman kan het werk van Tolstoj niet evenaren, maar biedt wel een boeiend perspectief op een doorleefd liefdesdrama. Kleine druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.