Teer
Toni Morrison
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
De Harmonie, 2014 |
MAGAZIJN : FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : MAG F 11575 |
Dirk Leyman
i /un/11 j
Actrice en documentairemaakster Neske Beks laat haar autobiografische debuutroman vergezellen van een pakje tissues. Zodat we de tranen van het lachen en het huilen kunnen stelpen? Nee, het heeft alles te maken met het zakdoekjesbedrijf dat een centrale rol speelt in De Kleenex Kronieken. In Mortsel-Oude God vormt de Kimberley Clark-fabriek, samen met de brouwerij, immers de grootste werkgever. De zakdoeken komen in diverse gedaantes van pas, zo blijkt spoedig: bij ontmaagdingen én overgeefpartijen. Het is een koddig attribuut voor een koldereske roman, waarin de jeugdjaren van Priscilla, geboren uit een Senegalese moeder en een Vlaamse vader, met pittige couleur locale worden geserveerd. Ernst is soms ver te zoeken in De Kleenex Kronieken, mede dankzij een bonte optocht aan volkse personages én familieverwikkelingen. Toch grijpt ook de dood om zich heen én suddert er onderhuidse tragiek. Priscilla brengt haar jeugd door bij haar bomma, want haar moeder kwam bij een fietsongeluk om het leven. Maar nu ligt ook bomma op sterven en moet Priscilla haar eigen route uitstippelen. En bovendien is het dorp blijvend getekend door het bombardement van 1943, veroorzaakt door friendly fire van de geallieerden.
Situatiehumor
Beks, de dochter van een Gambiaanse vader en een Vlaams-Amerikaanse moeder, groeide op in Mortsel-Oude God bij een arbeidersgezin. "Veel Vlaamser dan mij krijg je ze niet", zei ze daarover in een VPRO-interview. En inderdaad: soms leest De Kleenex Kronieken alsof een schoonzusje van Dimitri Verhulst de pen vasthoudt, al is Beks veel minder sardonisch. Natuurlijk gaat ook Priscilla's huidskleur in het dorp over de tongen. Toch maakt Beks er niet echt een issue van, al ontkomt ze niet aan het speuren naar haar roots. Ze voorziet haar hoofdfiguur met voelsprieten voor situatiehumor én de nodige porties zelfrelativering.
Beks stort een karrenvracht aan sympathieke, goed getimede taferelen over ons uit, met opgemerkte passages van zatte Lea, Filemon Samson, Langen Theo en de zwarte begrafenisondernemer en lotgenoot Toussaint. Zelfs Priscilla's ontmaagding door Thierry, die even voordien haar beste vriendin Kimberley had bestegen, behoudt iets ontwapenends. De gezamenlijk gerookte Belga-sigaretten lijken veel meer genot te verschaffen.
De Kleenex Kronieken is een warmhartige, pretentieloze dorpskroniek die geregeld een monkellach op de lippen etst. Dat Beks af en toe wat al te uitbundig met tussentaal én bloemrijke adjectieven omspringt, bedekken we met de mantel der liefde. Omdat de vertelstem van Beks weet te overtuigen.
Neske Beks, De Kleenex Kronieken, De Harmonie, 243 p., 17,90 euro.
DIRK LEYMAN ■
31/07/2014
Het benauwende leven in Mortsel-Oude-God, op een moment niet al te lang geleden. Priscilla, de dochter van een blanke vader en een zwarte moeder, groeit er op en is nu een jonge twintiger. Ze kijkt niet al te positief tegen het leven aan. Een job zoeken doet ze met de gepaste tegenzin. In ‘den Oude God’ zijn er maar enkele mogelijkheden: de bierfabriek of de Kleenexfabriek, of anders een van de vele kapsalons. Ze solliciteert bij de bierfabriek, kan er aan de slag, maar daar bedankt ze dan toch maar voor.
Iedereen in het dorp lijkt met handen en voeten gebonden aan deze deprimerende plek. Er is het ziekenhuis, waar de grootmoeder van Priscilla schoonmaakster was, en er is café De Afgebrande Brug, genoemd naar de brug die er stond tot het bombardement van de geallieerden in 1943. Verder is er nog Toussaint, die de doden klaarmaakt voor hun begrafenis en die weet dat er iemand doodgaat als hij de Dikke Madam met een pak koeken ziet. Daarnaast is er nog een reeks andere figuren, die je met een folkloristische bril kleurrijk zou kunnen noemen, maar die hoegenaamd niets lijken te willen maken van hun leven. Met geen mogelijkheid lijken ze weg te kunnen uit hun beperkte, deprimerende omgeving. Dat is iets dat je verwacht in een grijs verleden, terwijl dit zich afspeelt aan het einde van de jaren tachtig. Het levert geen fijn verhaal op, en je wordt ook in zekere mate meegesleurd door dat defaitisme. De tijdsgeest overbrengen op de lezer is prima gelukt, waarvoor felicitaties, maar toch zal dit geen boek zijn dat je nog een keer wilt lezen. [Bart Van der Bruggen]
Mick K. Zwart
In het Vlaamse dorpje Mortsel Den Oude God werkt men in de bier- of zakdoekjesfabriek of in een van de vele kapsalons. Het sociale leven speelt zich af in café De Afgebroken Brug, de naam een verwijzing naar het bombardement in de Tweede Wereldoorlog dat grote gevolgen had en heeft voor de inwoners van dit typische dorp. Hier groeit Priscilla op, dochter van een Vlaamse vader en een Senegalese moeder. Haar leven raakt verweven met diverse markante inwoners van het dorp, zoals Toussaint de dodenaflegger die de verhalen van de doden kan ‘horen’, André de directeur van het ziekenhuis en minnaar van haar oma en Billy, de vrouw die Priscilla’s moeder een fiets cadeau gaf die haar uiteindelijk noodlottig werd. Een humoristisch, aandoenlijk, soms cynisch, maar goed en scherp geschreven debuut dat een beeld schetst van de Vlaamse wederwaardigheden zoals we die al kennen uit de boeken van Dimitri Verhulst. Schrijfster is een Vlaamse met een Gambiaanse vader en al enige tijd woonachtig en werkzaam in Nederland. Normale druk.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.