Kleine geschiedenis van de filosofie
René Gude
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Luisterwijs, cop. 2010 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : FILOSOFIE : 150 GUDE |
00/00/0000
De opwaardering van het filosofisch denken vraagt uiteraard aandacht voor de geschiedenis van de filosofie. Daarom zijn korte overzichten van deze geschiedenis vandaag legio. De populaire uitgeverij Veen Magazines presenteert in de reeks 'Luisterwijs', in samenwerking met de Internationale School voor Wijsbegeerte en Filosofie Magazine, een beknopte introductie tot ruim 2500 jaar filosofie op vijf audio-cd's. De luistertijd bedraagt bijna vijf uren, wat weinig is als je bedenkt dat zulke cursus aan universiteiten meestal een blok van dertig lesuren omvat. Toch heb je na het beluisteren van deze cd's een goed overzicht van de filosofische geschiedenis. De eerste cd opent met een introductie over wat filosofie is en wat haar basiskennisgebieden zijn. Daarna wordt ingegaan op de oudheid, vanaf de natuurfilosofen (600 v. Chr.) tot de Stoa (eerst en tweede eeuw n. Chr.), en de overgang van het Romeinse Rijk naar de dominantie van het rooms-katholicisme. De tweede cd schetst een verscheiden beeld van de middeleeuwen, met aandacht voor figuren als Augustinus, Scotus en Anselmus, en voor de scholastische methode van Thomas van Aquino. Daarnaast is er ook enige aandacht voor de Arabische filosofie van die tijd, met de herwaardering van Aristoteles. Het doet wat vreemd aan dat ook de renaissance bij de middeleeuwen wordt gerekend, met figuren als Erasmus, Machiavelli en Michel de Montaigne. Hier ontstaat immers al een nieuwe periode, met de opmars van de maakbaarheidsgedachte, die toch een radicale breuk met de middeleeuwen betekent. De volgende cd geeft een overzicht van de zeventiende en achttiende eeuw, vanaf Descartes en Hobbes, over Locke, Spinoza en Leibniz, tot Rousseau en Hume. Met deze laatste auteurs maken we de overgang naar de vierde cd (negentiende eeuw), waarop Kant en later Hegel en Marx aan bod komen. Boeiend zijn hier de beschrijvingen van het pessimisme van Schopenhauer, het existentialisme van Kierkegaard en de radicale kritiek van Nietzsche op iedere traditie (zie de 'dood van God'). De laatste cd brengt ons in de twintigste eeuw, met de taalfilosofie (Wiener Kreis, Wittgenstein) en de wetenschapsfilosofie (Popper, Kuhn). Daarna volgen de fenomenologie, het existentialisme en het structuralisme. Ook actuele filosofen komen aan bod, zoals Jürgen Habermas, Martha Nussbaum, Giorgio Agamben en Peter Sloterdijk.
De colleges worden vlot voorgelezen, soms zelfs in een uitnodigende verhaaltrant, en zijn vaak rechtstreeks naar de luisteraar gericht. Dat maakt van deze cursus geen saaie theoretische oefening maar een goed beluisterbaar geheel. De beknoptheid stelt uiteraard wel eens problemen, maar als introductie kan deze cursus zeker volstaan. De map bevat ook een begeleidend boekje waarin elke besproken filosoof kort wordt voorgesteld. Voor beginnelingen erg handig voor het duidelijk herkennen van de namen en een steun bij het memoriseren. Een uitstekend initiatief dat in deze iPod-tijd door velen erg geapprecieerd kan worden. [Willy Deckers]
Ria Warmerdam
Luistercursus over de geschiedenis van de filosofie door de directeur van de Internationale School voor Wijsbegeerte en voormalig hoofdredacteur van Filosofie Magazine. Het chronologisch vertelde verhaal begint bij de Grieken en loopt door tot onze tijd. In de klassieke oudheid is de filosofie opgedeeld in drie domeinen van waaruit de wereld bestudeerd wordt: ethiek (moraal), logica (redenering) en fysica (natuurlijke wereld). Deze indeling, die tot op de dag van vandaag nog steeds gehanteerd wordt, gebruikt Gude als leidraad voor alle invloedrijke stromingen en filosofen sinds de Grieken. En dat houdt 25 eeuwen wijsbegeerte betrekkelijk overzichtelijk. Gude vertelt vlot, zonder pretentieus woordgebruik, vat samen en houdt de structuur in de gaten zodat je als luisteraar altijd weet in welke periode je zit. In het begeleidende boekje (dat ook als losse publicatie is verschenen*), van Gude en Roovers, de huidige hoofdredacteur van Filosofie Magazine, wordt dezelfde indeling gevolgd zodat stof uit de beluisterde lessen nog eens nageslagen kan worden. Zeer geschikt voor beginners.