Handboek voor de moderne man
Wim De Jong
Christjan Knijff (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Aspekt, 2009 |
VERDIEPING 4 : BLAUWE TOREN : GESCHIEDENIS : 927.5 KNIJ |
31/12/2011
Edith Cavell was de bekendste Britse vrouw en verpleegster uit de Eerste Wereldoorlog. In 1915 werd ze in Brussel geëxecuteerd, omdat ze zich schuldig had gemaakt aan verzet tegen de Duitse bezetter. Ze werd meteen een nationaal boegbeeld, waarmee de Britse propagandadiensten de publieke opinie van de geallieerde, vijandige en neutrale landen wilden beïnvloeden. In de jaren na de Grote Oorlog waren velen ervan overtuigd dat Cavell tot de selecte groep Britten behoorde die tot ver in de toekomst bij iedereen, zowel in Groot-Brittannië als daarbuiten, bekend zou blijven.
De verkiezing van de 'Greatest Briton' in 2002 toonde echter aan dat dit een misvatting was. Ondanks het belang dat de Britten hechtten aan hun bijdrage aan de Eerste Wereldoorlog, haalde Cavell niet eens de eerste honderd. Nochtans vindt er jaarlijks een plechtige herdenking plaats, waarbij kransen worden gelegd bij Cavells standbeeld nabij Trafalgar Square. Ook in haar geboorteplaats Norfolk brengen inwoners een passend eerbetoon. Cavells acties die leidden tot haar executie, vormden zowel tijdens als na de oorlog stof voor discussies tussen de betrokken partijen. De Duitsers oordeelden dat de doodstraf terecht was, omdat Cavell een van de leiders van een Belgische verzetsorganisatie was. De Britten brachten daar tegenin dat Cavell in de beginmaanden van de oorlog als verpleegster van het Rode Kruis ook het leven redde van Duitse soldaten.
Aan het einde van deze felle propagandastrijd, die woedde tot in het interbellum, leken de Britten hun slag thuis te halen en werd Cavell postuum een heldin. In Nederland, dat neutraal bleef in het grote conflict, hield men zich aanvankelijk buiten de discussie over Cavell. Dat veranderde in 1928, door de film 'DAWN' van de Britse regisseur Herbert Wilcox, over het laatste levensjaar van Cavell. De film druiste in tegen de heldencultus en werd daarom in Groot-Brittannië en Nederland gecensureerd.
Christjan Knijff, journalist en filmhistoricus, grijpt deze omstreden film en het verbod op vertoning aan om een grondig onderzoek te wijden aan de culturele verwerking van de Eerste Wereldoorlog in Nederland. De auteur onderzoekt de receptie van de film aan de hand van recensies in Nederlandse kranten en wijst op de motieven van de Nederlandse gezaghebbers die geleid hebben tot een weigering door de filmkeuring.
Knijffs gedetailleerde studie Edith Cavell is stevig onderbouwd met archiefmateriaal en krantenberichten, en toont aan dat er na de oorlog bij de betrokken landen een consensus was om de oorlogscultuur zo snel mogelijk te vergeten, om zo een langdurige, vreedzame toekomst en internationale samenwerking voorop te stellen. Aan dit streven zou pas een eind komen door het ontluikende nationalisme en fascisme in de jaren '30. Edith Cavell is een goed gedocumenteerde en grondige analyse van een heldenverering als cultureel fenomeen. [Staf Schoeters]
Drs. Madelon de Swart
Deze studie naar de representatie van de Britse Edith Clavell (1865-1915) die in 1915 door de Duitsers werd geëxecuteerd, analyseert de manier waarop ze is afgebeeld in films, monumenten en boeken. De Engelse domineesdochter die verpleegster werd en sinds 1911 in Brussel een opleidingsinstituut voor verpleegsters leidde, liet in de Eerste Wereldoorlog na de Duitse bezetting van Brussel in herfst 1914 Franse, Britse en Belgische soldaten onderduiken en hielp ze naar neutraal Nederland te vluchten. In augustus 1915 werd ze gearresteerd, ter dood veroordeeld en op 12 oktober geëxecuteerd. Handelsversie van de afstudeerscriptie van de filmhistoricus/journalist die werd bekroond met Scriptieprijs 2007 van Stichting Studiecentrum Eerste Wereldoorlog. Hij analyseert helder hoe Clavell na haar dood is neergezet in film, monument en boek, hoezeer dit is beïnvloed door (oorlogs)cultuur, met veel aandacht voor de houding van neutraal Nederland. Een belangrijke cultuur- en filmhistorische studie. Met veel goede zwart-witfoto's, noten en literatuur.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.