Hallo dino! : Karels grote boek over dinosaurussen
Liesbet Slegers
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
3 items uitgeleend
|
Clavis, 2008 |
VERDIEPING 2 : BABILLE : Peuterboeken
Verkeer |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Clavis, 2008 |
JEUGD : PEUTERBOEKEN :
Verkeer |
31/12/2009
Boeken voor peuters zijn zowat het moeilijkst van alle jeugdboeken om te beoordelen op hun 'literaire' merites. Schrijvers en illustratoren die zich op peuters richten, worden immers geconfronteerd met een heleboel beperkingen, en het is dan ook niet eenvoudig om vanuit die positie iets werkelijk creatiefs te brouwen. Dat creativiteit echter toch mogelijk is, bewijst bv. de populaire reeks over de peuter Karel, van de Vlaamse schrijfster en illustratrice Liesbet Slegers. De eerste boekjes over Karel verschenen in 1999 (ondertussen bestaat de reeks dus al tien jaar) en onlangs werd er een jubileumboek gemaakt aan een feestprijs (tot 30.06.2009): Karel, een soort "fotoalbum" waarin de leefwereld van Karel de revue passeert.
Slegers maakt bijna uitsluitend reeksen voor de jongste leeftijdscategorie (van baby's tot kleuters), die stuk voor stuk erg goed in de markt liggen. Zo schreef ze naast de boeken over Karel o.m. reeksen voor kleuters over bekende beroepen, zoals De brandweerman en De juf, en over thema's als Sinterklaas en Het griezelfeest. Al die boeken bevatten simpele verhalen waarin thema's aan bod komen die nauw aansluiten bij de verschillende leeftijden. Ook de tekeningen van Slegers zijn volgens het boekje, met heldere kleuren en duidelijke zwarte randen rond de objecten en figuren. Toch tast ze in haar illustraties ook voorzichtig de plastische
mogelijkheden af: de kleurvlakken zijn niet helemaal egaal, de lijnen lopen al eens uit, en hier en daar durven de figuren al eens buiten hun kader gaan. Tegelijk blijven zowel tekeningen als verhaal binnen de grenzen van de klassieke peuterliteratuur.
In de boekjes over Karel staat de herkenbaarheid uiteraard centraal: er wordt uitgegaan van duidelijk afgelijnde en alledaagse verhaalgegevens, die meteen appelleren aan de leefwereld van jonge kinderen, zoals de lente (Karel in de lente), een ritje met de trein (Karel in de trein), of naar de wc of de kapper gaan (Karel op de wc en Karel bij de kapper). Alle boekjes over Karel zijn geschikt voor kinderen vanaf 24 maanden, en gaan (net als de andere boekjes uit de 'Clavis peuter'-reeks) over de thema's 'dagelijks leven', 'vaardigheden', 'emotie', 'de wereld' en 'taalontwikkeling'. Zoals de meeste verhalen voor peuters, hebben ze vooral een educatieve (of cognitieve) functie: ze leren situaties herkennen die jonge kinderen zich nog maar net eigen hebben gemaakt, bevestigen hen in die herkenning, en stimuleren zo dus in hun begrip van 'de wereld'. Tegelijk geven ze peuters een idee van wat een verhaal is; Slegers' verhalen volgen nl. een rigide structuur, waarbinnen pas later grote verrassingen mogelijk worden ? om afwijking te kunnen herkennen, moet een kind immers eerst een notie hebben van structuren.
Dat betekent echter niet dat er binnen de verhalen over Karel geen variaties en kleine verrassingen mogelijk zijn. Elke prent en elk tekstblokje (op een kleurrijke achtergrond) vormt een duidelijke stap in het verhaal, waarbinnen ook mogelijkheden worden gecreëerd om het kind wat meer zelf te laten ontdekken. In Karel in de trein lezen we in het tekstblokje over rijden van de trein bv. "ik zie steeds weer iets anders door mijn raam". De teksten zijn vooral gericht op het ? letterlijk en figuurlijk ? leren plaatsen van de dingen in de omgeving, en bevatten dus nog geen al te moeilijke woorden, maar af en toe worden wel objecten zoals een bagagerek of een bumper vermeld. Ondertussen leert het kind de wereld en het leven kennen als een verhaal, als een gestructureerd geheel waarin dingen hun plaats hebben.
Op de tekeningen krijgt de herkenbare peuter Karel een groot hoofd, met een blos op de wangen, twee puntjes als ogen, een lijn als mond en een kruisje als neus. Hoewel hij er wat archetypisch uitziet, is het geen steriel figuurtje: zo zie je, net als in de decors, verftoetsen die hem verlevendigen en zijn ondeugendheid in de verf zetten. Daarnaast weet Slegers zo ook aandacht te eisen voor het picturale karakter van haar illustraties. In vergelijking met de tekeningen in veel andere peuterboekjes, zijn die van Slegers wat drukker: er zijn zaken te zien op de (felgekleurde) achtergrond, en soms zullen peuters wat beter moeten kijken voor ze de naast elkaar geplaatste vlakken tot een scène kunnen omtoveren. Bovendien bevatten de tekeningen soms elementen die niet in de tekst worden vermeld, en die kinderen prikkelen om verder te denken. Slegers weet bij dat alles echter een goede balans te vinden tussen dynamiek en duidelijkheid, en echt ver gaat ze nooit: haar schilderijen blijven duidelijke, tweedimensionale mentale taferelen.
Zowel in Slegers' teksten als in haar tekeningen staat het aanleren en herkennen van structuur dus centraal, maar binnen die beperkingen weet ze toch elementen aan te brengen die peuters uitdagen om op details of eigenaardigheden te letten. Wie de illustraties bekijkt in de enkele boekjes die ze maakte voor iets oudere kinderen ? zoals Ik duim voor jou, Een keuken vol sop (beide vanaf 5 jaar) en Hier! Hier ben ik! (vanaf zes) ?, zal die misschien wat flauw en weinig uitdagend vinden, maar voor peuterreeksen als die over Karel, is Slegers wel de geknipte auteur. Over Karel ? en zijn vrouwelijke tegenhanger Kaatje ? verschenen in die tien jaar 25 boeken, hetgeen illustreert dat het concept werkt. Wie evolutie en vernieuwing waardeert in het kinderboekenaanbod is intussen op het brave ventje uitgekeken, maar de pedagogische opzet wordt in de kleuterscholen ten zeerste gewaardeerd. [Koen Sels]
Drs. A.W.M. Duijx
De peuter Karel mag met zijn ouders een treinreis maken. Ze gaan naar het station, kopen een kaartje, wachten tot de trein aankomt en stappen dan in. In de trein mag Karel de kaartjes aan de conducteur geven. Karel vindt de treinreis een hele belevenis. Over de belevenissen van Karel zijn al acht prentenboeken in deze serie verschenen. Op de linkerpagina’s wordt het verhaal (in een gekleurd en omlijnd kader) door de ogen van Karel verteld; op de rechterpagina is steeds een felgekleurde illustratie (in totaal twaalf) in grove penseelstreken met dikke zwarte lijnen om de objecten te zien. De illustraties volgen duidelijk het verhaal, maar voegen weinig details daaraan toe. Het thema (reizen met de trein) van het boek is heel herkenbaar voor peuters en kan met eigen ervaringen tijdens het voorlezen/kijken aangevuld worden. Het vierkante prentenboek met twee afgeronde hoeken is mooi en stevig vormgegeven; ook de geplastificeerde pagina’s zijn bestand tegen het vaak bekijken van het boek. De schutbladen laten verkeersborden met treinen zien en op het omslag is Karel aan het spelen met zijn speelgoedtrein. Vanaf ca. 2 jaar.
Tanja Maes
ua/an/22 j
Karel is gek van treinen. Op een dag mag hij met mama en papa een treinreisje maken. De uitstap wordt in grote lijnen geschetst: een kaartje kopen, wachten op het perron, instappen, de kaartjes aan de conducteur geven, enz. Voor de peuter is dit een hele belevenis. Onderweg ziet hij het landschap voorbij schieten, hij maakt kennis met medereizigers en geniet met volle teugen zoals alleen peuters dat kunnen. Over de belevenissen van Karel verschenen er al een achttal prentenboeken. Ze hebben allemaal dezelfde lay-out: op de linkerpagina lees je het verhaal dat Karel vertelt. Die tekst staat in een kader met telkens een andere kleur op de achtergrond. Op de rechterpagina staat er telkens een illustratie die het verhaal kracht bijzet. De illustraties zijn in de gekende stijl van Liesbet Slegers: grove penseelstreken met dikke zwarte lijnen, basisvormen en aantrekkelijke kleuren. Alle boekjes hebben een vierkant formaat en zijn in een gemakkelijk hanteerbaar formaat. De hoeken zijn afgerond en de pagina’s zijn geplastificeerd, wat het boekje erg kindvriendelijk maakt. Het thema reizen is goed gekozen en spreekt peuters zeker aan. Het boekje is zeker ook te gebruiken in de klas of als voorbereiding op een treinreisje.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.