Social business : een humane vorm van kapitalisme
Muhammad Yunus
Muhammad Yunus (Auteur)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Lemniscaat, cop. 2007 |
MAGAZIJN : NON-FICTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : 341 YUNU |
31/12/2008
Tijdens de grote hongersnood van 1974 in Bangladesh vond economieprofessor en latere Nobelprijswinnaar Muhammed Yunus dat de economische theorieën die hij onderwees niet toereikend waren om de extreme armoede te verklaren, laat staan op te lossen. Hij ging in een klein en arm Bengaals plattelandsdorp op onderzoek en kwam tot verrassende nieuwe inzichten. Zo ontmoette hij een straatarme vrouw die bamboekrukjes maakte, en daarmee amper twee dollarcent per dag verdiende. De winst ging ondertussen naar tussenpersonen die een woekerrente vroegen van soms wel tien procent per dag op het geld dat ze leende om de bamboe te kunnen aankopen. Hierdoor kon ze niet het geld verdienen om te investeren en om uit de armoede te geraken. De professor hoorde veel van zulke verhalen en besloot aan 42 mensen uit het dorp in totaal 27 dollar te lenen. Zo weinig was nodig om hen uit de armoedespiraal te trekken. Hiermee ontstond de idee van kleine of microkredieten, wat de basis legde voor de latere oprichting van de Grameen Bank.
Professor Yunus zag dat de meeste hulp voor de armen niet bij de allerarmsten terechtkwam. Veel hulp is nl. steun aan de landbouw, terwijl de allerarmsten meestal geen landbouwgrond hebben. Tegelijkertijd kwam hij tot de conclusie dat deze allerarmsten vaak zeer bekwame en creatieve mensen waren, die gewoon een gebrek aan kansen hadden. Met behulp van microkredieten zouden ze een rendabele economische activiteit kunnen ontwikkelen. Traditionele banken bleken echter niet geïnteresseerd in het verstrekken van zulke leningen, omdat de leners geen onderpand konden geven en de leningen niet zouden kunnen terugbetalen. Daarom richtte Muhammad Yunus uiteindelijk zelf maar de Grameen Bank op.
Het overgrote deel van de klanten van deze bank bestaat uit vrouwen, omdat bleek dat ze het geld dat ze verdienden in de eerste plaats besteedden aan hun kinderen. Bij mannen is dit veel minder het geval. De bank geeft ook vooral kortlopende groepsleningen aan telkens vijf vrouwen tegelijk. Als een van de vrouwen dan niet kan terugbetalen, kunnen de anderen haar helpen. Hierdoor werkt het systeem: ongeveer 99 procent van de leningen wordt terugbetaald en vele leners kunnen de extreme armoede ontvluchten. Daarbij zijn de leners automatisch aandeelhouder en dus mede-eigenaar van de bank.
Ondanks een aantal positieve resultaten krijgt de Grameen Bank ook veel kritiek. Zo moeten de leners twintig procent rente betalen op een lening van één jaar. Vermits ze al vanaf de eerste week moeten beginnen terugbetalen, komt dit neer op een effectieve woekerrente van meer dan dertig procent. Wat echter vooral stoort, zijn de economische theorieën van Muhammad Yunus. Zo verklaart hij dat de overheid zich enkel moet bezighouden met de handhaving van wet en recht, de landsverdediging en de buitenlandse politiek; zaken als gezondheidszorg en onderwijs moeten niet door de overheid gefinancierd worden maar via microkredieten. Verder beweert hij terecht dat veel werknemers in derdewereldlanden uitgebuit worden, maar op geen enkel moment ijvert hij voor een rol voor vakbonden of voor een betere arbeidsreglementering. Het enige werkende wondermiddel is zelfstandige worden via microkredieten.
Dit autobiografisch boek is zeer vlot geschreven, en soms zelf spannend. Hierdoor is het ook geschikt voor mensen die niet thuis zijn in bankzaken en economie. Tegelijk schuilt hierin echter ook het gevaar: het vraagt de nodige voorkennis en inzichten om de economische theorieën van professor Yunus te kunnen doorprikken. Er wordt soms beweerd dat iemand die meer dan dertig procent rente kan krijgen op leningen aan de allerarmsten, niet de Nobelprijs voor de vrede verdient, maar die voor economie. Zelf ben ik na het lezen van dit boek er eerder van overtuigd geraakt dat, als Muhammed Yunus al een Nobelprijs verdient, men dan maar eerst de Nobelprijs voor marketing moet uitvinden. [Gert Van Clemen]
Drs. J.L.A. Versteijnen
Microkredieten zijn kleine leningen aan kansarme mensen, vooral groepen vrouwen uit Azië, om investeringen te plegen waarmee zij hun inkomen blijvend vergroten. De aartsvader ervan is bankier Muhammad Yunus uit Bangladesh, die er in 2006 de Nobelprijs voor de Vrede voor kreeg. Over microkredieten is al veel geschreven. Wat dit boek daaraan toevoegt, is dat de beschrijving van die kredieten is ingebed in de autobiografie van de bedenker ervan. Het biedt aldus van binnenuit en uit de eerste hand de wordingsgeschiedenis en de werkelijke intentie van die kredieten. Dit opent de mogelijkheid voor ieder die bij de Derde Wereld betrokken is, om de profiteurs onder de kredietgevers, die er natuurlijk ook zijn, te ontmaskeren. Met een katern foto's in zwart-wit. Het boek is een geheel herziene, geactualiseerde en aangevulde editie van een uitgave uit 1999.
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.