Praten met je staart
Wally De Doncker
Wally De Doncker (Auteur), Jurgen Walschot (Illustrator)
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds/Infodok, 2007 |
JEUGD : VERHALEN GEEL-GROEN (6-7 J.) : AVI 0 |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Aanwezig |
Davidsfonds/Infodok, 2007 |
JEUGD : VERHALEN GEEL-GROEN (6-7 J.) : AVI 0 |
1 exemplaar
Beschikbaarheid | Uitgave | Plaats in de bib |
---|---|---|
Magazijn |
Davidsfonds/Infodok, 2007 |
MAGAZIJN : SCHOOLCOLLECTIE : ENKEL NA MAGAZIJNRESERVATIE : DONC |
31/12/2007
Het avontuur van letters lezen
Het letterboek lijkt op het eerste gezicht een genre waarin al te veel creatieve vrijheid het doel in de weg staat, nl. jonge kinderen kennis te laten maken met het alfabet. De letters van het alfabet leren is immers een hele opgave: het vereist een ruimtelijk inzicht, je moet de vele kleine verschillen tussen tekens leren herkennen, en je moet ook nog eens het verband kunnen leggen tussen al die willekeurige vormen en klanken. Letters leren is echter ook uitdagend en leuk, want in het alfabet ligt een hele parallelle wereld op papier verscholen. Bovendien bieden de tekens onnoemelijk veel mogelijkheden om te experimenteren: je kan ze bv. combineren tot woorden, of er puur vormelijk mee aan de slag gaan.
In Letterdromen met Do laat de Nederlandse illustratrice en kinderboekenmaakster Harriët Van Reek (geb. 1957) letters in interactie gaan, uit elkaar vallen, kantelen, hun benen bewegen, andere vormen aannemen en allianties vormen. Ondertussen zie je het hele alfabet in al zijn hoedanigheden aan je voorbijgaan. Van Reek voelt zich duidelijk aangetrokken tot de vormen van alfabet en heeft zich het onderwerp dan ook helemaal eigen gemaakt doorheen haar oeuvre. Zo liet ze op de cover van haar eerste boek, De avonturen van Lena Lena (Querido, 1986), het hoofdpersonage al alle mogelijke houdingen aannemen om de letters van de titel te vormen. Het hoeft dan ook niet te verbazen dat het plezier van de maker ook in dit letterboek van zowat elke bladzijde afdruipt. Maar het boek is niet alleen plezierig, want Van Reek slaagt er ook in om beginnende letterlezers op een erg originele en uitdagende manier kennis te laten maken met het alfabet.
Het meisje Do valt aan het begin van het boek in slaap en komt aan de andere kant van de werkelijkheid terecht in een wereld die alleen bevolkt is met letters. De spitse en langbenige A verwelkomt haar meteen door de letters van haar naam te halen en ze onder te dompelen in een kleurenbad. Bovenaan de pagina zie je in een cirkel een duidelijker geschreven A, met een slapende Do op de achtergrond. Om de twee pagina's zal Do kennismaken met een nieuwe letter en zijn soms groteske vormen. Ieder figuur heeft daarnaast ook zo zijn eigenaardigheden en persoonlijke taaltje. Zo is er een molenwiekende K die Do toeroept eens te kijken "wat voor kunstjes K kunt kant kont kent bedoel ik." Verderop verzoekt zowat het hele alfabet tegelijk een huis om in te wonen bij Do, maar even snel zijn ze weer weg om te zoeken naar een aantal achtergebleven letters. Daarna zal Do maar weer met elke letter apart kennismaken, zoals met de E, die bijna een been verliest en een F wordt "van Fik, van Flees, van Freselijk..." Wanneer Do uiteindelijk ontwaakt, ligt haar kamer en haar "alfabedje" vol met de letters die ze die nacht heeft leren kennen.
Harriët Van Reek is in de eerste plaats een compromisloos tekenaar, en het zijn dan ook de vooral de erg mooie potloodtekeningen die boekdelen spreken. Door erg veel over te laten aan een paar lijntjes en door veel witruimte open te laten, slaagt Van Reek erin om tegelijk minimale en lichte maar toch veelzeggende tekeningen te maken. Soms vormen die meerdere tafereeltjes per pagina, dan weer lopen de tekeningen in elkaar over of vormen ze één groot tafereel. Overal vormen ze echter een uitgebalanceerd geheel, en het boek vormt ? o.m. door de vormgeving op een aan tekenpapier herinnerend oblongformaat en door het gebruik van een papiersoort met een gele tint ? een tekenkundige wereld op zich. Het verhaal van Do wordt bovendien ook in de illustraties gekenmerkt door een verhaallijn die de overgang inhoudt van de 'echte wereld' naar de wereld van het boek. Zo hebben de lijnen van de plankenvloer in de slaapkamer van het meisje op de schutbladen vooraan nog een bruine kleur, waar ze achteraan in het blauw van een lijntjesschrift zijn getekend. De zwarte lijnen die aan het begin nog ordeloos doorheen de kamer verspreid liggen, vormen aan het einde een hoop letters. Op de laatste tekening zijn bovendien de gordijnen van de kamer opengetrokken en zit Do aan haar bureau te schrijven, met achter de ramen een kleurrijke wereld die bevolkt wordt door de letters die ze die nacht in haar droom heeft leren kennen.
Letterdromen met Do is niet alleen een heel mooi, maar net door de plastische aanpak van Van Reek ook een erg leerzaam boek. Zonder al te letterlijk didactisch te zijn, laat Van Reek kinderen op een leuke, zij het niet altijd eenvoudige, manier kennismaken met alle mogelijke vormen die letters kunnen aannemen. Letterdromen met Do bewijst zo dat een didactische opzet net hand in hand kan gaan met een artistieke aanpak.
Ook Het verhaal van O, een letterboek voor kinderen die hun eerste leeservaring al achter de rug hebben, heeft niet bepaald een traditionele opbouw. En net als in het boek van Van Reek gaat die vrijere aanpak ook hier gepaard met een behoorlijk inzicht in het alfabet, zij het op een totaal andere manier. Het verhaal van O biedt immers een erg bont samenspel tussen de teksten van Wally De Doncker en de illustraties van Jurgen Walschot.
Het 'verhaal' gaat in de eerste plaats over de letter O, die het jammer genoeg moet stellen met een wat onopvallende plaats ergens in het midden van het alfabet. De Doncker speelt in zijn teksten echter voortdurend met de verhoudingen van O tot de rest van het alfabet, en zorgt er op die manier ook voor dat alle tekens wel ergens aan bod komen. Daarnaast is O natuurlijk ook het cijfer 0, dat overigens wel helemaal vooraan in de rij staat. Naast de letters laat De Doncker dan ook alle cijfertekens kort aan bod komen. De schrijver gebruikt daarvoor korte zinnetjes, die doorheen, voor en achter de illustraties geplaatst zijn. Voortdurend verwijst de tekst daarbij naar de verschillende betekenissen en de ronde vorm. Zo worden er associaties gelegd met een gapende mond van een kind en wordt er gezegd dat de letter zonder begin of eind is, dat hij leeg is, dat hij over de A rolt om de eerste in het alfabet te zijn...
De illustraties bestaan eveneens vooral uit gestileerde letters en cijfers tegen een felkleurige achtergrond, en het boek bevat maar een beperkt aantal tekeningen van andere figuren dan letters of cijfers. De afwisseling zit voornamelijk in de verschillende technieken en contrasterende kleuren die Jurgen Walschot gebruikt heeft. Zo vinden we hier en daar een potloodlijn, en is er vooral veel knip- en plakwerk aan dit boek te pas gekomen. Het geheel is duidelijk met de computer verwerkt, wat zorgt voor een rode draad en een overzicht in de vaak wild door elkaar geplaatste tekens. Daarnaast is er ondanks de bokkensprongen wel degelijk een verhaallijn, met name over de strijd van O om ook de eerste plaats in het "Olfobet" te verwerven.
Walschot weet duidelijk hoe hij zijn drukke stijl kan kanaliseren, maar het resultaat doet misschien wel wat te veel denken aan reclamevormgeving. Het boekje ziet er dan wel kleurig en gestroomlijnd uit, maar geeft ook een wat vlakke en oninteressante indruk. Bovendien kan je jezelf afvragen of deze stijl wel zo goed aansluit bij jonge kinderen. Ook de tekst van De Doncker is soms nogal vrijblijvend en bevat ook een aantal flauwe (woord)grapjes. Het boekje zet kinderen zeker op een leuke manier aan het denken over cijfers en letters, en het is ook gebouwd op een origineel idee. In zijn geheel is dit echter een matig letterboek, dat niet echt een dieper inzicht in de vormen biedt. [Koen Sels]
M.G.M. Koedijk-Schraag
Dit vierkante prentenboek gaat over een letter die tegelijkertijd een cijfer is. De 0 is erg vol van zichzelf, hoewel hij tegelijkertijd leeg en niets is, maar ook in de formule H2O komt de 0 voor, zo is in dit verhaal te zien. Als cijfer staat de 0 vooraan in de rij en hij hoopt dat als letter ook ooit voor elkaar te krijgen om vervolgens het alfabet voor altijd te veranderen. Origineel prentenboek met een aardige plot waarin dusdanig gespeeld wordt met vorm en inhoud dat tekst en illustraties uitstekend op elkaar zijn afgestemd. Dat uit zich in een grafisch zeer bijzondere uitgave met een aparte bladspiegel, een bijzonder originele typografie en uitgekiend kleurgebruik. Doordat de makers van dit boek van deze letter/dit cijfer een personage met een eigen karakter heeft gemaakt, wordt het geheel iets minder abstract en prikkelt het verhaal kinderen die pas hebben kennisgemaakt met het alfabet om verder te fantaseren en filosoferen over cijfers en letters. Vanaf ca. 5 jaar.
Kristina Delmeire
ua/an/22 j
'O' heeft het naar haar zin als eerste cijfer in de rij van tien. Met haar plaats in het midden van het alfabet is ze minder opgezet. Ze voelt zich leeg en dan weer vol. Misschien later, als ze groot is en wijs, rolt ze over de 'n' en de 'm' en de 'l', helemaal naar voor over de 'a' en is ze bijgevolg ook hier het eerste in de rij. Wally De Doncker puzzelt op een meesterlijke wijze een heel verhaal rond het ronde bestaan van de letter 'O' die in een dubbelleven ook fungeert als het cijfer nul. De tekst is spits en origineel. De vanzelfsprekendheid krijgt een stem en daaruit vloeien dan heel spontaan de doordenkertjes die ook voor jonge lezers verstaanbaar blijven. Dit is een mooi voorbeeld van hoe een tekst alle leeftijden kan bekoren. Dat de nieuwsgierigheid moet worden geprikkeld heeft ook Jurgen Walschot begrepen. De illustraties zijn pareltjes van goede smaak, zonder dat ze uit de bocht gaan door zichzelf te verliezen in gekunstelde composities. Wat we hier te zien krijgen, zijn heldere en speelse beelden die net als de tekst vloeiend in elkaar overgaan. De ambitieuze 'O' zal het nog ver brengen in het leven. Ik ga de pret niet bederven door het einde van dit verhaal weg te geven. Kopen is de boodschap, dit is een blijver!
Laat hieronder weten op welk e-mailadres je een bericht wil krijgen als dit item beschikbaar is. Dit is geen reservering. Je krijgt geen voorrang om dit item te lenen.
Je gaat akkoord dat we je een mail sturen om je aanvraag te bevestigen en je te verwittigen wanneer jouw artikel binnen is. Deze mails zijn eenmalig. Je kan je toestemming op elk moment intrekken via de link in de bevestigingsmail.